Tinh hoa vũ khí Việt: Chế tạo hệ thống chữa cháy tự động cho xe tăng T-54 - Lợi ích lớn

Theo QĐND, hệ thống này được đánh giá là đa năng có thể tích hợp trên nhiều loại phương tiện khác nhau, và việc phát triển xuất phát từ chính yêu cầu trang bị một hệ thống chữa cháy thế hệ mới cho các mẫu xe tăng của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Được biết, hệ thống chữa cháy tự động trên xe tăng – thiết giáp (TTG) là một trong những sáng kiến tiêu biểu của cán bộ, kỹ sư Khoa Tăng - Thiết giáp thuộc Trường Đại học Trần Đại Nghĩa (trước đây là Trường Sĩ quan Kỹ thuật quân sự). Chủ nhiệm đề tài là Trung tá Lê Trường An, Trưởng bộ môn Thiết bị điện-Thiết bị đặc biệt.

Hiện tại trong biên chế Binh chủng Tăng – Thiết giáp nói riêng và trong Quân đội Nhân dân Việt Nam nói chung có nhiều dòng TTG chưa được trang bị hệ thống chữa cháy tự động hoặc bán tự động. Một số dòng xe được trang bị thì cũng đã hết niên hạn sử dụng.

Không gian chật hẹp như bên trong xe tăng T-54 cần tới một hệ thống chữa cháy đa năng và tự động thay vì cách thức chữa cháy thủ công như hiện tại. Ảnh: Quân khu 7.

Trong khi đó cách thức chữa cháy phổ biến trên các xe tăng của Việt Nam vẫn là sử dụng các bình chữa cháy thủ công, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của kíp xe tăng bởi trong một không gian chật hẹp như bên trong xe tăng thì một đám cháy nhỏ cũng đủ ảnh hưởng đến khả năng chiến đấu của xe.

Bản thân các đơn vị TTG trong quá trình huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và trong chiến đấu rất dễ xảy ra cháy nổ, một mặt do bị tác động bởi hỏa lực của đối phương, mặt khác là do nhiên liệu trên xe. Khi có tình huống cháy, nguy cơ mất an toàn cho kíp lái và phương tiện là rất cao.

Trước thực trạng trên, nhóm đề tài của Trung tá Lê Trường An đã cho ra đời hệ thống chữa cháy tự động cho xe TTG.

Hệ thống chữa cháy tự động này về cơ bản hoạt động theo phương thức sử dụng bọt CO2 kết hợp nước. Khi bộ điều khiển xử lý trung tâm nhận tín hiệu từ các cảm biến báo vị trí cháy, phân tích và xử lý chính xác thời gian cháy sẽ tiến hành các lệnh điều khiển đóng ngắt và lệnh phun hỗn hợp chữa cháy.

Quá trình hoạt động, hệ thống này kiểm tra đám cháy liên tục nhằm bảo đảm dừng phun hỗn hợp chữa cháy, tự động bật quạt thông gió cung cấp không khí trở lại trong xe ngay khi đám cháy được dập tắt.

Sau nhiều thử nghiệm và chỉnh sửa, hệ thống chữa cháy tự động đã được hoàn thiện, triển khai lắp đặt trên các xe tăng T-54 và xe thiết giáp BTR-60PB của đơn vị.

Khi đưa vào sử dụng, hệ thống chữa cháy tự động đã đem lại hiệu quả thiết thực, vận hành chính xác, độ tin cậy cao, xử lý linh hoạt trong mọi tình huống...

Nhóm đề tài chỉ sử dụng các vật liệu thông dụng sẵn có trên thị trường nên hệ thống này có chi phí sản xuất khá thấp và dễ chế tạo trong nước, phù hợp với việc đưa vào trang bị rộng rãi trong các đơn vị TTG trong toàn quân.

Số lượng các dòng xe TTG của QĐNDVN chưa được trang bị hệ thống chữa cháy tự động hiện nay là khá lớn, do đó việc có thể tự chủ sản xuất một hệ thống như vậy trong nước sẽ giúp tiết kiệm đáng kể ngân sách cũng như đảm bảo khả năng sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị.