Liên tục từ đầu mùa rét đến nay, tại các bệnh viện và Trung tâm Đột quỵ như BV Bạch Mai, BV Lão khoa Trung ương, BV Trung ương Quân đội 108, BV Hữu Nghị… thường xuyên tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân đột quỵ ở đủ mọi lứa tuổi.
Các bác sĩ cảnh báo, đột quỵ hiện đang là một trong những mối e ngại tới sức khỏe cộng đồng. Trước đây, bệnh thường gặp ở nam trên 55, nữ trên 50 tuổi, hiện nay bệnh nhân ngày càng trẻ hơn, nhiều thanh niên trẻ tuổi cũng rơi vào tình trạng này.
Trong thời tiết rét đậm như hiện nay, BS. Trần Quang Thắng - Trưởng khoa Cấp cứu và Đột quỵ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho biết, thời tiết lạnh là mối nguy hàng đầu với người cao tuổi có tiền sử tăng huyết áp, nguy cơ dẫn đến tai biến, đột quỵ, tử vong nếu không xử trí kịp thời. Người cao tuổi trong thời tiết lạnh dễ bị tổn thương mạch não, cơ chế điều hòa tuần hoàn não cũng kém hơn bình thường dẫn đến đột quỵ. Trung bình số người nhập viện do đột quỵ vào mùa lạnh chiếm 70-80% tổng số bệnh nhân điều trị trong năm.
Còn tại Khoa Tim mạch can thiệp – Ngoại, Bệnh viện Lão khoa Trung ương, thời điểm này bệnh nhân gia tăng khoảng 30% so với ngày thường. BS. Nguyễn Minh Đức – Phó Trưởng khoa Tim mạch can thiệp – Ngoại cảnh báo, khi thời tiết thay đổi đột ngột, người dân dễ mắc bệnh về đột quỵ não, đột quỵ tim. Do đó việc bảo vệ sức khỏe rất quan trọng bằng cách giữ ấm cơ thể, giữ ấm nhà cửa, không đi tập thể dục quá sớm, ăn uống đủ chất tăng sức đề kháng…
“Chúng tôi khuyến cáo người dân không nên tập thể dục ngoài trời trong thời tiết rét đậm như hiện nay. Vì khi trời lạnh, các mạch máu bị co lại, đẩy huyết áp tăng cao là nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh nguy hiểm, điển hình là đột quỵ. Người cao tuổi thường dậy sớm thì có thể vận động đi lại trong nhà, quét nhà, pha trà… là những vận động nhẹ nhàng phù hợp với lứa tuổi và thời tiết hiện nay” – BS. Đức khuyến cáo.
Theo các bác sĩ, có nhiều yếu tố liên quan đến đột quỵ gồm bệnh tăng huyết áp, bệnh lý chuyển hóa như đái tháo đường, béo phì, tăng mỡ máu, hút thuốc, lối sống ít vận động, không lành mạnh, làm việc căng thẳng... Đây đều là bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi.
Riêng bệnh nhân đột quỵ trẻ còn liên quan đến các yếu tố di truyền, có bất thường về mạch máu, hoặc tình trạng đông máu, dẫn đến nguy cơ vỡ mạch máu, hoặc tắc mạch máu gia tăng.
Bác sĩ khuyến cáo, người trung niên và cao tuổi cần giữ ấm cơ thể khi đi ngủ và mỗi khi ra khỏi phòng, kể cả đi bộ buổi sáng, tránh để cơ thể lạnh đột ngột. Đi ngủ và thức dậy đúng giờ, tập thể dục, uống nhiều nước vào sáng sớm lúc ngủ dậy, ăn đủ bữa trong ngày, đặc biệt là bữa sáng. Ăn nhiều rau xanh, hoa quả, đậu nành, nhiều cá, ít thịt. Sử dụng vừa phải lượng muối, mỡ trong món ăn, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia...
Khi gặp người bị đột quỵ cần sơ cứu người đột quỵ bằng cách đặt nằm cao đầu, nằm nghiêng một bên nếu có nôn, rối loạn ý thức. Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn uống bất cứ loại thuốc gì, kể cả nước lọc và gọi ngay cấp cứu.
Thời gian vàng để bệnh nhân nhồi máu não được tái thông mạch não bằng thuốc là trong vòng 4,5 giờ kể từ khi khởi phát. Bệnh nhân tắc mạch máu lớn có thể can thiệp trong 6 giờ kể từ khởi phát, nếu để muộn hơn thì nguy cơ di chứng nặng.
Theo dự báo, mùa đông năm nay sẽ lạnh kéo dài cho đến Tết âm lịch với khoảng 9 đợt rét đậm. Trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, người cao tuổi và đặc biệt là người có bệnh nền sẽ có nguy cơ cao mắc các bệnh trong mùa đông cũng như bệnh nặng do COVID-19.
Do đó, lưu ý quan trọng hàng đầu là giữ ấm cho người cao tuổi; tuân thủ chế độ điều trị của bác sĩ nếu đang phải điều trị bệnh mạn tính; và thực hiện các khuyến cáo phòng bệnh của ngành y tế.