Huyết lình là vị thuốc đã tồn tại trong dân gian từ rất lâu.
Loại thuốc kỳ dị này thậm chí được săn lùng để thỏa mãn những mong ước tăng cường sinh lực và kéo dài tuổi thanh xuân, thậm chí, còn có những đồn thổi cho rằng huyết lình chữa được cả chứng vô sinh của nữ giới.
Nếu những công dụng có thật, huyết lình có thể coi là loại "thần dược" bẩn nhất mà không phải ai cũng đủ can đảm ăn.
Thực hư về "thần dược" huyết lình ra sao? Và công dụng của nó có đủ để các quý ông và quý bà bỏ công săn lùng rồi phải nén sự ghê tởm để ăn như một món sơn hào hải vị khó kiếm?
Huyết lình.
1. Từng là vị thuốc trong dân gian:
Định nghĩa về vị thuốc huyết lình đến nay còn không thống nhất. Nhắc đến huyết lình, nhiều người cho rằng đó là máu của con khỉ cái chảy ra mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt.
Tuy nhiên, một tài liệu hiếm có hiện nay ghi nhận tác dụng làm thuốc của huyết lình, đó là cuốn "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" của cố Giáo sư Đỗ Tất Lợi thì lại cắt nghĩa về huyết lình theo một cách khác.
Theo GS Đỗ Tất Lợi, huyết lình còn gọi là lục linh, trong đó lình là tên tiếng Thổ của con khỉ, lục là nhau thai. Vì thế huyết lình chính là máu chảy ra của con khỉ sau khi đẻ, phơi khô.
Cũng theo cuốn "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam", vào tháng 5 - 6 âm lịch là mùa khỉ đẻ, người ta đến những nơi núi đá, tìm những mỏm núi nơi khỉ hay ngồi sau khi đẻ để cạo lấy huyết đã khô đen. Có những mảng huyết đọng dày tới 1cm hay hơn.
Khi mới cạo về đem phơi nắng hay sấy cho khô, cất vào lọ hay gói kín để chỗ khô ráo. Khi dùng thì sấy khô tán nhỏ.
Tại những chợ vùng cao nước ta vào các tháng 8 - 9 dương lịch, người ta thường đem bán huyết lình dưới dạng cục nhỏ bằng ngón tay màu đen nâu như màu bã cà phê, mùi tanh, khi dùng cần tán nhỏ để ngâm rượu hay cho vào cháo mà ăn.
Những con khỉ cái là đối tượng của cuộc săn lùng huyết lình (Ảnh minh họa)
2. Huyết lình có phải là thần dược tráng dương, xuân dược hay không?
Thực ra, huyết lình chỉ được coi là vị thuốc dùng trong dân gian, chưa có một công trình nghiên cứu nào về loại thuốc kỳ quặc này, nhưng theo giáo sư Đỗ Tất Lợi thì "soi kình hiển vi chỉ thấy toàn hồng cầu, có lẫn các chất bẩn khác".
Huyết lình là vị thuốc nhân dân hay dùng làm thuốc bổ máu cho phụ nữ sau khi đẻ, cho những người xanh xao gầy yếu, trẻ con gầy còm, chậm lớn, kém ăn.
Dùng dưới hình thức ngâm rượu để xoa bóp làm thuốc giảm đau, trong những trường hợp đau nhức, ngã hay bị thương mà sưng đau.
Khảo sát trong nhân dân, các bà con dân tộc Mông ở Hà Giang cũng cho rằng bài thuốc này có thể dùng để trị bệnh, nhưng chủ yếu là dành cho phụ nữ nên hầu như nhà nào cũng cố dự trữ vài ba lạng huyết khô của khỉ phòng khi đau ốm.
Không thấy có tài liệu nào ghi lại công dụng bổ thận, tráng dương hay kéo dài tuổi thanh xuân của vị thuốc huyết lình.
Không hiểu vì sao lại có những đồn thổi như trên khiến cho quý ông quý bà miền xuôi cứ "phát cuồng" lên vì thứ máu không hề sạch sẽ này như một loại "thần dược".
Việc hiểu lầm huyết lình là thần dược đã tạo ra một cơn lốc mua bán và săn tìm. Không chỉ mạo hiểm trèo hang, băng rừng để tìm kiếm cho được huyết lình thật, nhiều con khỉ hoang dã đã bị giết hại dã man để lấy máu làm huyết lình.
Để có được những lạng huyết lình với công dụng mơ hồ, người ta đã đánh đổi tính mạng của cả những con khỉ, của cả người săn lùng. Có lẽ đã đến lúc trả loại thuốc này về đúng công dụng thực của nó để chấm dứt những bi kịch trên.
Ông Phạm Huy Trà (Chủ tịch UBND xã Tùng Bá): "Tác dụng thực sự của huyết khỉ khô như thế nào thì tôi không biết. Chỉ biết vì những tin đồn bài thuốc "lục linh" này mà người dân bỏ cửa bỏ nhà vào rừng săn tìm.
Nếu đơn thuần chỉ săn tìm huyết khỉ khô thì không vấn đề gì, nhưng việc săn bắn thú quý là vi phạm pháp luật và phải bị xử lý". - Theo Kiến thức
