1. Tinh hoàn ẩn là gì?
Tinh hoàn là tuyến sinh dục nam có chức năng sinh tinh và hormone giới tính. Cả 2 tinh hoàn thường nằm ở trong bìu, cạnh gốc dương vật. Ở hầu hết các bé trai, tinh hoàn ban đầu phát triển ở bụng sau đó di chuyển xuống bìu trước hoặc sau khi sinh ra.
Tinh hoàn ẩn là tình trạng lúc sinh ra một hoặc cả 2 tinh hoàn không nằm ở bìu mà nằm ở các vị trí khác như lỗ bẹn nông, lỗ bẹn sâu hoặc nằm trong bụng.
Đây là một bệnh lý gặp khá phổ biến ở trẻ trai. Bệnh mắc với tỷ lệ 3% ở trẻ sinh ra đủ tháng, 30% ở trẻ sinh thiếu tháng. Khoảng 70% trường hợp tinh hoàn ẩn sẽ xuống bìu trong những tháng đầu, sau 1 tuổi, tỷ lệ này còn rất ít.
Bệnh lý này cần được phát hiện sớm ngay từ khi chào đời, theo dõi sát sao và có chỉ định điều trị đúng thời gian cần thiết để tinh hoàn thực hiện được chức năng sinh sản, nội tiết và tránh nguy cơ ung thư.
2. Những biến chứng của bệnh lý tinh hoàn ẩn khi không được điều trị kịp thời
Bệnh lý tinh hoàn ẩn tuy không gây đau đớn nhưng nếu không được phát hiện và điều trị đúng thời gian sẽ gặp phải những biến chứng nguy hiểm sau:
- Ảnh hưởng đến chức năng sinh sản: Tinh hoàn có thể thực hiện được chức năng sinh sản trong điều kiện nhiệt độ lý tưởng ở bìu, tức là thấp hơn nhiệt độ bình thường của cơ thể 1.5 - 2 độ C.
Khi tinh hoàn bị nằm ở những vùng khác của cơ thể như ổ bụng, lỗ bẹn... thì không đạt được điều kiện nhiệt độ trên khiến cho khả năng sinh tinh giảm sút, ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.
Theo tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới, bệnh nhân mắc bệnh lý tinh hoàn ẩn nếu được điều trị khi đã quá 15 tuổi thì tỷ lệ có con tự nhiên chỉ khoảng 15%.
Nếu điều trị từ khoảng 9 - 12 tuổi tỷ lệ có con tự nhiên còn 30%, khoảng 5 - 8 tuổi còn 40%, khoảng 2 - 3 tuổi còn 50%, khoảng 1 - 2 tuổi tỷ lệ này là 90%.
Bởi vậy, bệnh lý này cần được phát hiện và điều trị càng sớm càng tốt để duy trì khả năng sinh sản cho nam giới.
Hình ảnh tinh hoàn nằm trong ổ bụng ở bệnh nhân mắc bệnh lý tinh hoàn ẩn (Ảnh minh họa)
- Nguy cơ ung thư: Do sự thay đổi về môi trường và rối loạn chức năng phát triển bình thường, khả năng ung thư hóa các tế bào tăng cao gấp 10 lần so với các tinh hoàn bình thường.
Nguy cơ ung thư tinh hoàn vẫn còn ngay cả khi tinh hoàn được đưa xuống bìu sớm. Tinh hoàn bên còn lại bình thường cũng có nguy cơ cao bị ung thư tương đương với bên tinh hoàn ẩn.
- Nguy cơ chấn thương: Do tinh hoàn nằm tại vị trí nông trên bề mặt cơ thể, chỉ cần một sang chấn nhỏ có thể gây tổn thương hoặc xoắn tinh hoàn.
Nếu để xảy ra xoắn tinh hoàn sẽ dẫn đến sự cung cấp máu có nguy cơ dẫn đến hoạt tử hoặc gây bất thường về mặt cấu trúc thẩm mỹ của cơ quan sinh dục.
3. Bệnh lý tinh hoàn ẩn cần được điều trị vào thời điểm nào?
Tinh hoàn ẩn không xuống bìu vào lúc sinh thì sẽ di chuyển xuống bìu trong vòng 6 tháng đầu đời. Trong thời gian này cha mẹ nên đợi và theo dõi trước khi quyết định có phẫu thuật hay không.
Sau 6 tháng nếu tinh hoàn vẫn không sờ thấy được hoặc ở vị trí quá cao, khó có khả năng tự động xuống bìu mà không cần điều trị.
Thông thường, ở những trường hợp này, tinh hoàn đã bị tổn thương quá nặng để có thể tự di chuyển xuống bìu.
Chúng có thể bị xoắn trong thời kỳ thai kỳ hoặc không được cung cấp máu dẫn đến tổn thương không thể phục hồi, hình thành mô sẹo và không thể hoạt động. Trường hợp này, tinh hoàn sẽ được cắt bỏ và điều này sẽ được quyết đinh bởi bác sĩ.