SOHA NEWS
"Cơn ác mộng" của các nhóm khủng bố ở Jarjanaz, Idlib
Tháng 12/2019, trong lúc chiến sự ác liệt ở khu vực đông nam Idlib diễn ra liên tục cả ngày lẫn đêm, cuộc rút chạy hoảng loạn của phiến quân và các nhóm khủng bố tại khu vực thị trấn Jarjanaz không gây ra nhiều bất ngờ trong thế trận tấn công của Quân đội Arab Syria (SAA).
Các nhóm khủng bố Hayyat Tahrir al-Sham (HTS) và Ghurfat Eamaliat wa-Harid al-Mu'minin (al-Qaeda Syria), những kẻ đủ ngoan cố để kích nổ xe bom liều chết đã phải tháo chạy khỏi thị trấn Jarjanaz, "yết hầu" của thành phố trọng điểm Maraat al-Numan trong đêm 23/12.
Diễn biến chiến sự cho tới hết ngày 24/12 tại đông nam Idlib sau khi SAA kiểm soát thị trấn Jarjanaz và al-Hadithi.
Cho tới sáng 24/12, các nhóm khủng bố mới "hoàn hồn" và tổ chức phản kích vào Jarjanaz, nhưng những nỗ lực tuyệt vọng này đã sớm bị đẩy lui.
Nhưng khi những hình ảnh về một Jarjanaz gần như nguyên vẹn trong khu vực do mới giải phóng xuất hiện, nó trở thành một câu hỏi lớn về thứ vũ khí gì đã khiến những kẻ "cứng đầu" ở Idlib phải chịu khuất phục mà không gây thiệt hại quá lớn cho hạ tầng của thị trấn.
Câu trả lời nằm ở cuộc không kích vào cuối ngày 23/12. Theo nguồn tin địa phương, Không quân Vũ trụ Nga đã một lần nữa sử dụng "bom chân không" tại Idlib.
Điều này đã được xác thực bởi tuyên bố của Bộ trưởng quốc phòng Nga Sergey Shoigu vào ngày 24/12: "Các loại bom và tên lửa mới đã được thử nghiệm cùng với máy bay chiến đấu Su-57 tại Syria".
Với đầu đạn chứa nhiên liệu khoảng 1 tấn, UPAB-1500 gây sát thương bằng 1/7 của FOAB, bom nhiệt áp lớn nhất trong kho vũ khí của Nga
Giải mã về "bom chân không"
Trong bài báo xuất bản ngày 24/12, tờ The Times của Anh đã gọi chiến dịch ném bom của Nga ở tây bắc Syria hiện tại là "tận thế/doomsday" và cáo buộc đây là lý do chính khiến khoảng 80.000 dân thường phải đi lánh nạn.
Bom chân không (Vacuum bomb) mà truyền thông phương Tây miêu tả, thứ vũ khí đánh quỵ tâm lý của các nhóm vũ trang Idlib thực chất là một cái tên khác của bom nhiệt áp đã được Nga sử dụng từ lâu ở Syria.
"Hãy tưởng tượng bạn hít một hơi thật sâu sau đó lặn xuống nước. Sau đó hãy tưởng tượng tiếp rằng tất cả oxy trong cơ thể bạn ngay lập tức bị lấy hết.
Bạn cố gắng hít vào một lần nữa, nhưng thay vì nước lạnh bạn hít phải các hóa chất đang bốc cháy, chúng bắt đầu giết chết bạn từ trong ra ngoài".
Trên đây là miêu tả của biên tập viên Misha Ketchell của tờ The Conversation trong bài báo vào năm 2016 đề cập tới việc Không quân Nga và Syria sử dụng bom nhiệt áp trong các cuộc không kích nhằm vào phiến quân và các nhóm khủng bố.
Một sóng xung kích từ một vụ nổ (được cho là bom nhiệt áp - chân không) tại Saraqeb, Idlib.
Có lẽ việc truyền thông phương Tây gọi vũ khí nói trên là "bom chân không" thay vì bom nhiệt áp phụ thuộc vào yếu tố gây sát thương chính là khoảng không khổng lồ không có dưỡng khí mà vụ nổ gây ra.
Yếu tố nói trên lại phụ thuộc hoàn toàn vào trọng lượng nhiên liệu mà quả bom mang theo. Hay nói cách khác, bom nhiệt áp cỡ lớn (trên 500 kg) mới có hiệu quả tâm lý tương tự.
Với một vụ nổ có thể đánh quỵ tinh thần chiến đấu của đối phương, có thể suy đoán loại bom nhiệt áp chính xác lớn nhất trong kho vũ khí của người Nga sử dụng tại Jarjanaz có thể là K029BE/UPAB-1500 mới xuất hiện tại MAKS 2019.
UPAB-1500 là một quả bom liệng có điều khiển với đầu đạn nặng 1.010 kg, tầm hoạt động lên tới 50 km và sai số khoảng 10 m. Với đầu đạn như trên, UPAB-1500 có sức sát thương tương đương 1/6 của FOAB, bom nhiệt áp lớn nhất trong kho vũ khí của Nga (nặng khoảng 7 tấn).
Với sát thương này, nó hoàn toàn xứng đáng được gọi là "bom chân không" nếu so với bom nhiệt áp ODAB-500PMV từng được sử dụng tại Syria vào mùa hè năm 2019.
Bom liệng nhiệt áp K029BE/UPAB-1500 tại MAKS 2019.