Theo một khảo sát của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, trong vòng 2 năm 2016 và 2017, 62,9% bệnh nhân đột quỵ đến cấp cứu tại viện có thời gian thời gian khởi phát đột quỵ là vào lúc sáng sớm (5-8 giờ). Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cũng cho hay, theo các nghiên cứu trước đó như tại Phần Lan, người ta cũng ghi nhận số người khởi phát đột quỵ cao nhất vào 6-8 giờ vào ngày làm việc và 8-10 giờ vào ngày nghỉ.
Vì sao đột quỵ thường khởi phát vào sáng sớm?
Đột quỵ thường xảy ra nhiều hơn vào buổi sáng (Ảnh minh họa)
Theo TS Thomas Robertson, Viện Y tế Quốc gia Mỹ, đột quỵ xảy ra khi dòng máu chảy đến một phần não bị gián đoạn do cục máu đông chặn động mạch hoặc do động mạch bị vỡ.
Lý giải nguyên nhân vì sao đột quỵ thường khởi phát vào sáng sớm, TS Robertson cho hay sáng sớm là lúc cơ thể có nhiều thay đổi về mặt hóa học.
Thứ nhất, sáng sớm là thời điểm máu đặc nhất. Điều này làm tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông bất thường gây tắc nghẽn các động mạch chính ở tim và não, từ đó có thể dẫn tới đột quỵ.
Thứ hai, sáng sớm cũng là thời điểm huyết áp tăng. Sự gia tăng này có thể làm vỡ các mạch máu mỏng trong não và gây đột quỵ.
Thứ ba, khi chúng ta ngủ dậy, lượng nitric oxit (NO) trong cơ thể đang ở mức thấp do cơ thể đã sử dụng NO rất nhiều vào ban đêm. NO có vai trò trong việc cầm máu và tham gia vào hầu hết quá trình sinh học trong cơ thể. Đặc biệt, NO còn có nhiệm vụ thư giãn mạch máu để thúc đẩy lưu thông máu. Chính vì thế, sự sụt giảm NO cũng có thể làm gia tăng nguy cơ đột quỵ vào sáng sớm.
7 dấu hiệu cảnh báo đột quỵ vào sáng sớm
Thức dậy với cảm giác yếu ớt, tê liệt ở một bên cơ thể
Thức dậy với cảm giác yếu ớt ở một bên tay, chân, hoặc mặt có thể là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ. Não kiểm soát cơ thể thông qua các hệ thần kinh trung ương chạy qua cột sống và phân nhánh ra khắp cơ thể. Các khu vực khác nhau của não chịu trách nhiệm điều khiển các chức năng khác nhau, bao gồm cảm giác và vận động. Khi đột quỵ xảy ra ở một bên của não, nó thường ảnh hưởng đến phần cơ thể đối diện. Điều này là vì đường dẫn thần kinh từ não đến cơ thể chéo nhau: phần não bên phải điều khiển phần cơ thể bên trái và ngược lại. Do đó, khi một bên não bị tổn thương, sự phối hợp và sức mạnh trong cơ bắp ở phía đối diện của cơ thể có thể bị suy giảm, gây ra tình trạng yếu lực hoặc liệt.
Mất sự phối hợp
Đột nhiên cảm thấy khó khăn trong việc phối hợp các chuyển động ở tay hoặc chân có thể là dấu hiệu của đột quỵ.
Đột ngột nói khó, nói lắp
Não điều khiển cơ và dây thanh âm cần thiết cho việc nói thông qua một hệ thống phức tạp của các tín hiệu thần kinh. Khi một cơn đột quỵ làm tổn thương các phần này của não, nó có thể gây rối loạn cách cơ thể điều khiển cơ miệng, lưỡi, cổ họng hoặc dây thanh âm, dẫn đến khó nói hoặc phát âm không rõ ràng.
Buồn nôn, nôn hoặc chóng mặt
Đột quỵ gây chóng mặt và buồn nôn vì nó ảnh hưởng đến lưu lượng máu lên não. Khi một phần của não không nhận đủ máu, các tế bào não không thể chức năng bình thường, dẫn đến mất cân bằng, rối loạn cảm giác và tiêu hóa. Đặc biệt, đột quỵ ở phần sau của não, nơi điều khiển cảm giác cân bằng và phối hợp vận động, có thể gây ra các triệu chứng này.
Đau đầu dữ dội và đột ngột
Đột quỵ gây đau đầu dữ dội và đột ngột vì khi có sự cản trở dòng chảy của máu đến não hoặc xuất huyết não, áp lực trong não tăng lên và có thể kích thích các dây thần kinh cảm giác gây đau. Ngoài ra, sự thiếu oxy và dinh dưỡng cần thiết do tắc nghẽn mạch máu cũng gây tổn thương các tế bào não và gây ra triệu chứng này.
Gặp vấn đề về thị lực
Đột quỵ có thể gây ra vấn đề với thị lực vì nó ảnh hưởng đến cung cấp máu đến não, bao gồm cả các phần của não chịu trách nhiệm cho việc nhìn.
Khó thức dậy
Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến ý thức. Nếu đột nhiên gặp khó khăn trong việc thức dậy vào buổi sáng hoặc cảm thấy uể oải, mất phương hướng đi kèm các dấu hiệu khác của đột quỵ, hãy cẩn trọng với đột quỵ.