Hồi tuần trước, ly khai ở miền Đông Ukraine đã phát động một cuộc tấn công lớn nhằm vào Marinka, một thị trấn nhỏ cách thành trì Donetsk của ly khai 10 dặm về phía tây – tây nam.
Mặc dù quân đội Kiev đã đẩy lùi được, nhưng hiện có nhiều cuộc tấn công khác đang nhen nhóm trên khắp miền Đông Ukraine.
Tình trạng trên không chỉ phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn Minsk 2 mà còn phá hủy tiến trình hòa bình mà cộng động quốc tế đang gây dựng nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng tại miền Đông Ukraine.
Theo FP, nó cũng là dấu hiệu cho thấy ly khai đang chuẩn bị cho một cuộc tổng tấn công ở đây.
Hôm 3/6, Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk cảnh báo, "những kẻ khủng bố" (ly khai) đã phát động một cuộc tấn công quân sự lớn ở miền đông Ukraine chỉ vài giờ sau khi Moscow hủy bỏ cuộc họp của nhóm liên lạc ba bên, bao gồm đại diện của Ukraine, Nga và Tổ chức An ninh Hợp tác châu Âu (OSCE).
Theo FP, trong vòng vài giờ, hàng trăm thành viên ly khai đã tấn công trực diện vào Marinka. Các quan sát viên OSCE đã chứng kiến ly khai sử dụng hàng chục xe bọc thép, tên lửa Grad, xe tăng T-72 tại đây.
Theo giới chức Ukraine, vào cuối ngày 3/6, có ít nhất 5 binh sĩ Ukraine thiệt mạng và 39 binh sĩ khác bị thương.
Trong khi đó, cả chính phủ Kiev và phía ly khai đều báo cáo, có khoảng 10 đến 14 thành viên ly khai thiệt mạng và 80 thành viên khác bị thương. Theo một quan chức Liên Hiệp Quốc, chỉ riêng tại Marinka đã có 9 thường dân thiệt mạng.
Để chống lại cuộc tấn công trên của ly khai, Kiev đã phải huy động một số lượng đáng kể binh sĩ và thiết bị.
Phát biểu trước quốc hội hôm 4/6, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko nhấn mạnh, các cuộc tấn công vào Marinka đại diện cho một "mối đe dọa to lớn". Ông yêu cầu quân đội sẵn sàng đối phó với một cuộc “chiến tranh toàn diện” từ Nga.
Theo FP, nhận định trên của ông Poroshenko rất hợp lý bởi, từ cuối tháng Tư và đầu tháng Năm, các quan sát viên OSCE, các nhà báo đã chứng kiến một số lượng lớn các đoàn xe quân sự tập trung tại những khu vực do ly khai kiểm soát.
Trong những tháng gần đây, cả NATO và chính phủ Ukraine cáo buộc Nga đang tăng cường cung cấp nhiều loại vũ khí mới cho ly khai mặc dù Moscow luôn phủ nhận cáo buộc này.
Hồi tháng Tư, Tư lệnh tối cao của NATO ở châu Âu, Tướng Philip Breedlove, cũng cáo buộc ly khai đang chuẩn bị tiến hành một cuộc tấn công mới và đang lợi dụng lệnh ngừng bắn để củng cố lực lượng.
Cũng trong thời gian này, Alexander Zakharchenko, người đứng đầu Cộng hòa Donetsk tự xưng phát biểu với hãng tin Vice News rằng ông không muốn duy trì lệnh ngừng bắn Minsk 2.
Kể từ sau chiến dịch nhằm vào Marinka, ly khai đã phát động nhiều cuộc tấn công nhỏ hơn ở phía bắc và tây bắc Donetsk, và phía đông của thành phố cảng Mariupol.
Hôm 8/6, quân đội Ukraine cho hay, ly khai lại một lần nữa nhằm vào Marinka và họ lo ngại rằng ly khai có thể đang tìm cách tấn công thị trấn Artyomovsk và Gorlovka, cả hai cùng nằm ở phía bắc và đông bắc Donetsk.
Họ cho rằng, cuộc tấn công hôm 3/6 ở Marinka chỉ là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của ly khai.
Các mục tiêu chính của cuộc tấn công mới có lẽ không phải là Marinka hoặc Donetsk mà các khu vực phía bắc, phía tây bắc của Luhansk; phía bắc, phía tây của Gorlovka; và phía bắc, phía đông của Mariupol.
Bằng cách tấn công bất ngờ dọc theo hành lang của các đường chiến tuyến, ly khai có thể chiếm, hoặc khiến Kiev suy yếu ở các dải đất đó, để từ đó bao vây quân đội Ukraine và các thị trấn trong thế “gọng kìm”.
Ly khai đã áp dụng rất hiệu quả chiến thuật này trong trận chiến tại Ilovaisk hồi tháng 8/2014 và Debaltseve hồi tháng 2/2015.
Cuộc chiến ở Marinka đã kết thúc với thất bại thuộc về ly khai, nhưng Kiev vẫn có thể sẽ thua trong một trận chiến lớn hơn.
Từ các vị trí xung quanh Donetsk, ly khai có khả năng tấn công vào bất kì thị trấn hay con đường quan trọng, chủ chốt nào để có thể tiếp tục xâm lấn các lãnh thổ do Kiev đang kiểm soát.
Trong khi đó, để bảo vệ được Marinka, quân đội Ukraine đã buộc phải huy động một số lượng đáng kể binh sĩ.
Quân đội Kiev khó có thể duy trì được chiến lược trên tại khu vực này bởi một số lượng lớn binh sĩ và vũ khí hạng nặng đang phải tập trung gần Mariupol.
Hiện không rõ ly khai có đủ hỏa lực để chiếm Mariupol hay không nhưng chắc chắn, quân đội Ukraine sẽ bị thiệt hại vô cùng lớn nếu mất thành phố này.
Đây là một thành phố vô cùng quan trọng về cả kinh tế và địa chính trị. Nó đóng vai trò như một bức tường thành, ngăn Nga hình thành một con đường đất tới bán đảo Crimea.
Không chỉ có phần lớn nguồn lực quân sự phải tập trung bảo vệ Mariupol, quân đội Ukraine phải ngăn ly khai ở phía bắc thành phố này để nó không rơi vào thế bị bao vây.
Hơn nữa, việc quân đội Ukraine tập trung nguồn lực vào các khu vực chiến tuyến giữa Donetsk và Mariupol, như Marinka, có thể khiến hàng phòng ngự của Ukraine giữa Donetsk và Luhansk trở nên mong manh hơn trước các cuộc tấn công của ly khai.
Theo FP, với những gì đang diễn ra, lệnh ngừng bắn Minsk 2 có thể coi như đã “chết”. Từ đó, những lo ngại về một cuộc chiến tranh lớn có thể xảy ra không có gì là khó hiểu.
