Mới đây, Tổng thống Philippines Benigno Aquino III khẳng định ông đã "gần" đạt được thỏa thuận tăng cường số lượng binh sĩ Mỹ tới Philippines.
Trong thời gian qua, mối quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đã không ngừng dậy sóng xung quanh tranh chấp chủ quyền một số hòn đảo trên Biển Đông.
Trước đó, Mỹ đã chính thức ngừng chương trình đưa binh sĩ tới hiện diện thường trực tại Philippines sau khi Washington đóng cửa Căn cứ Hải quân vịnh Subic vào năm 1991.
Kể từ đó, mỗi năm, Mỹ đưa khoảng 400 binh sĩ tới Philippines nhằm hỗ trợ quốc gia này trong công tác chống lại lực lượng khủng bố với vai trò cố vấn và huấn luyện.
Tuy nhiên, theo cuộc điều tra thực địa tại vịnh Subic được công bố trên tờ Thời báo Hoàn Cầu thì hiện nay, một khu công nghiệp và thương mại hay còn gọi là Khu Cảng miễn thuế vịnh Subic đã được mở cửa bí mật trở lại. Do đó, quân đội Mỹ quay trở lại hiện diện thường trực tại Philippines chỉ còn là vấn đề thời gian.
Cũng theo Thời báo Hoàn Cầu, các kho chứa hàng, nhà máy điện, đường ống dẫn và bến tầu với quy mô lớn tại vịnh Subic được xây dựng nhằm phục vụ mục đích quân sự. Thậm chí, những công trình này còn quá lớn và vượt xa nhu cầu của Hải quân Philippines.
Trong khi đó, phần cơ sở hạ tầng thuộc căn cứ hải quân cũ của Mỹ trên vịnh Subic đang được một công ty nước ngoài "bí mật" duy trì bảo dưỡng nhằm chuẩn bị cho sự trở lại của quân đội Mỹ tại mọi thời điểm.
Các cuộc đàm phán gần đây giữa Washington và Manila cũng cho thấy khả năng Philippines sẽ cho phép quân đội Mỹ tiếp cận những căn cứ trên lãnh thổ quốc gia bao gồm vịnh Subic – khu vực được cân nhắc mở rộng ra Biển Đông.
Trả lời tờ Thời báo Hoàn Cầu, một chủ cửa hàng bán đồ lưu niệm tại vịnh Subic cho biết ông này đã nhận được một bức thư điện tử từ giới chức hải quân Mỹ. Bức thư nhấn mạnh sớm nhất vào năm 2014, quân đội Mỹ sẽ trở lại Philippines.
Song, một số nguồn tin cho rằng quân đội Mỹ đã bí mật duy trì sự hiện diện quân sự tại vịnh Subic trong những năm qua. Theo một chủ kinh doanh địa phương, cách đây 3 năm, quân đội Philippines đã bị cấm tiến vào một khu vực nằm dọc vịnh Subic. Bởi thực tế, khu vực này là một căn cứ do thám tàu ngầm của Hải quân Mỹ.
Một giáo sư tại Viện chính sách thuộc Đại học Philippines tiết lộ với Thời báo Hoàn Cầu rằng quân đội Mỹ đã sẵn sàng tái hiện diện thường trực tại vịnh Subic.
Ngoài ra, quân đội Mỹ cũng sẽ từng bước quay trở lại căn cứ Không quân Clark tại tỉnh Pampanga, nằm cách vùng đô thị Manila khoảng 60 km về phía tây bắc.
Thậm chí, Tổng thống Aquino còn cho phép Hải quân Mỹ ra vào tự do tại 25 căn cứ không quân và hải quân của nước này.
