Xẻng bộ binh là thứ trang bị không thể thiếu của người lính trên chiến trường. Nó có nhiều công dụng, trước hết là để đào hố chiến đấu cá nhân, chiến hào, giao thông hào hay hầm trú ẩn, sau nữa là để phạt cây bụi hoặc dùng cận chiến khi cần thiết.
Với cấu tạo lưỡi xẻng nhỏ hơn xẻng công binh hay xẻng thông thường, cán xẻng ngắn nên xẻng bộ binh rất tiện mang theo người, người chiến sĩ chỉ cần một sợi dây buộc vào cuối cán và đốc xẻng là có thể mang nó theo mình đến bất cứ đâu.
Người lính ra trận, đối mặt với làn đạn bắn thẳng thường chỉ cần hai xẻng đất đắp lên trước mặt là đã tạo thành một bệ bắn đơn giản gác vừa khẩu AK.
Thêm vài xẻng nữa dọc theo chiều nằm là đã thành hình một hố chiến đấu cá nhân. Lưỡi xẻng nhỏ, cán ngắn nên dù ở tư thế nằm sấp, người lính vẫn có thể khoét đất để tạo cho mình một chỗ ẩn nấp và chiến đấu ngay cả khi phía trước là hỏa lực bắn thẳng của địch.
Chính vì ngắn và cầm vừa tay nên trong cận chiến xẻng bộ binh là một thứ vũ khí lợi hại, tại các đơn vị bộ đội hiện giờ vẫn luyện tập những bài võ dùng xẻng làm vũ khí.
Tuy nhiên, có một tác dụng không ai ngờ đến của xẻng bộ binh. Vì khi mang xẻng người ta thường khoác chéo dây đeo và để tiện cho các vận động như chạy, trườn, bò,… nên dây đeo xẻng phải sao cho lưỡi xẻng thường vừa vặn nằm ở phần mông người lính.
Chính ở vị trí này lưỡi xẻng đã trùng hợp trở thành một lớp giáp che chở cho bộ vị thường nhô lên cao nhất khi người ta nằm sấp.
Điều này vô tình đã tránh cho không ít người lính phải vào viện với một vết thương rất bất tiện cho chữa trị vì thương binh chỉ có thể nằm sấp.
Đấy là còn chưa kể đến việc lưỡi xẻng bộ binh đã giúp ối chàng lính trẻ bớt ngượng ngùng trước các cô y tá vì không phải thay băng và để lộ mông trần.
