Type-10 là loại xe tăng chủ lực do Nhật Bản tự sản xuất, là sản phẩm của chuyển biến tư duy chiến lược quân sự, khởi nguồn từ thời kỳ chiến tranh lạnh. Thời điểm đó, để ngăn chặn các cụm xe tăng mạnh của Liên Xô đổ bộ lên Hokkaido, Nhật Bản chú trọng phát triển loại xe tăng hạng nặng, thiên về phòng ngự, không có tính năng cơ động chiến lược là Type-90 (tải trọng trên 50 tấn).
Gần đây, tuy Nhật vẫn tuyên bố với cộng đồng quốc tế về chiến lược “phòng thủ để tự vệ” nhưng vẫn âm thầm phát triển một loại xe tăng có kích cỡ nhỏ hơn, trọng lượng thấp hơn nhưng trang bị, vũ khí cực kỳ hiện đại, có khả năng tấn công và tự bảo vệ rất mạnh là xe tăng Type-10. Điều này đã thể hiện rõ ràng sự chuyển mình trong tư duy chiến lược quân sự của họ.
Đầu thế kỷ 21, Nhật Bản bắt đầu tích cực theo đuổi một chiến lược quân sự hướng ngoại, nhấn mạnh mối đe dọa từ các phần tử khủng bố và lực lượng đặc nhiệm, tích cực tìm kiếm cơ hội để luyện quân bên ngoài lãnh thổ. Vì vậy, Nhật đã quyết tâm nghiên cứu, chế tạo thế hệ xe tăng chủ lực hiện đại Type-10 để làm “quả đấm chủ lực” của lực lượng lục quân.
Theo kế hoạch, Type-10 sẽ bổ sung và dần dần thay thế cho 2 thế hệ xe tăng Type-74 và Type-90 hiện đang sử dụng. Do bản “Hiến pháp Hòa bình”, trong một khoảng thời gian nhất định tới đây, Nhật Bản vẫn sẽ chỉ giới hạn phạm vi hoạt động trong nhiệm vụ bảo vệ an ninh lãnh thổ.
Tuy nhiên, để đối phó với khả năng xảy ra xung đột quân sự với các nước xung quanh trong tương lai, Nhật Bản vẫn quyết định nâng cao năng lực tác chiến cho lực lượng xe tăng hiện có và nghiên cứu, phát triển thế hệ xe tăng mới bằng những công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới, có khả năng hoàn thành tất cả các yêu cầu nhiệm vụ tác chiến trong và ngoài nước.
Type-10 là sản phẩm của Mitsubishi Heavy Industries, thuộc loại xe tăng chủ chiến nằm giữa thế hệ thứ 3 và thế hệ thứ 4. Nó có trọng lượng không tải 43,25 tấn, đủ trang bị là 48 tấn; chiều dài 9,483m, rộng 3,24m, cao 2,3m; kíp lái gồm 3 người (chỉ huy, pháo thủ và lái xe).
Type 10 được trang bị hệ thống hỏa lực rất mạnh
Về vũ khí, Type-10 được trang bị pháo nòng trơn 120mm L44 do công ty Steel Works, Ltd của Nhật chế tạo. Ngoài ra nó còn được trang bị súng máy M2HB 12,7mm, súng máy 7,62mm Type 74. Type-10 có khả năng hành trình liên tục 440km mới phải tiếp dầu.
Hệ thống động lực của Type-10 sử dụng động cơ Diezen 4 thì, 8 xi-lanh V8 có lực đẩy 895kW (1200 hp) thế hệ mới nhất do Công ty MHI của Nhật chế tạo, giúp nó đạt vận tốc lên tới 70km/h ngay cả khi hành tiến phía trước hay giật lùi.
Type-10 có thể triển khai cơ động trên toàn phạm vi lãnh thổ Nhật Bản, với trọng lượng nhỏ hơn các loại xe tăng chủ chiến của các quốc gia khác từ 8 - 15 tấn và động cơ cực mạnh, nó có thể tác chiến rất tốt trên các địa hình đồi núi, rừng rậm, đầm lầy, có thể chạy được trên tất cả các địa hình cầu cống, đường sá trên lãnh thổ Nhật Bản và phù hợp với mọi loại xe chở tăng cơ động.
Type-10 được chế tạo dựa trên những thành quả tiên tiến nhất của công nghệ điện tử và tự động hóa trong sản xuất xe tăng. Trên xe trang bị hệ thống chỉ huy, kiểm soát, thông tin, máy tính và tình báo C4I (Command, Control, Communications, Computers, & Intelligence), có thể tự động hóa việc kết nối và trao đổi thông tin giữa các xe tăng trong phân đội, nâng cao rất mạnh khả năng phối hợp tác chiến trên chiến trường.
Hệ thống điều khiển hỏa lực của Type-10 có thể bảo đảm khả năng tiêu diệt mọi loại mục tiêu. Tính năng này kết hợp với thiết kế hệ thống vỏ thép chế tạo trên cơ sở công nghệ Nano, dạng kết cấu Modul giúp lớp áo giáp có trọng lượng nhẹ nhưng có khả năng chống đạn xuyên, đạn phá, đạn cháy đã nâng cao khả năng tự bảo vệ cho Type-10.
Một quan chức lãnh đạo Bộ Quốc phòng Nhật Bản chỉ ra, bất kể là khi đôi công với xe tăng địch hay lực lượng du kích sử dụng các phương tiện chống tăng, Type-10 đều thể hiện khả năng vượt trội, có thể xếp hạng “Xe tăng số 1 châu Á”.
Hiện nay, lực lượng lục quân Nhật Bản đã trang bị 39 chiếc xe tăng Type-10. Điều đáng ngạc nhiên là việc triển khai nhanh xe tăng Type-10 không chỉ dựa vào xe chuyên chở hoặc khả năng tự cơ động của nó, mà còn được triển khai trên tàu đổ bộ lớp Osumi. Điều này thể hiện rõ sự quyết tâm đột phá vào bản “Hiến pháp hòa bình” của Nhật Bản, để họ có khả năng tiến hành các hoạt động tác chiến bên ngoài lãnh thổ.
Bước vào thế kỷ 21, Nhật Bản bắt đầu điều chuyển quân đội ra nước ngoài để nâng cao tầm ảnh hưởng. Sau khi bùng phát chiến tranh Iraq, lực lượng phòng vệ của Nhật đã cử một đơn vị đến miền nam Iraq tham gia vào công tác gìn giữ hòa bình, đơn vị này chỉ được trang bị một số xe thiết giáp hạng nhẹ kiểu bánh lốp 4x4 Komatsu.
Loại xe chiến đấu bộ binh này được trang bị tháp pháo dạng bán khép kín và súng máy 12,7mm, rất phù hợp với nhiệm vụ tuần tiễu ở khu vực giao tranh có mức độ ác liệt thấp. Tuy Nhật Bản đã rút quân khỏi Iraq, Type-10 vẫn chưa được thử lửa ở trên chiến trường, nhưng việc họ tiếp tục gửi quân ra nước ngoài chắc chắn sẽ không dừng lại ở đây.
Một khi lực lượng lục quân Nhật tham dự vào chiến trường có mức độ khốc liệt cao hơn, thường xuyên chịu sự uy hiếp của các loại bom, mìn, rocket hoặc pháo lựu đạn, các loại thiết giáp hạng nhẹ bánh lốp sẽ không đủ khả năng đối phó trong khi xe tăng Type-90 quá cồng kềnh và bất tiện.
Khi đó, chắc chắn loại xe tăng có trọng lượng nhẹ hơn, hỏa lực mạnh hơn như Type-10 sẽ thể hiện được tất cả các phẩm chất ưu việt của nó, thể hiện đúng tính chất là “quả đấm thép” của lục quân, khi đó mọi người sẽ thấy được Type-10 bộc lộ hết tính năng của “xe tăng số 1 châu Á”.
