Nguồn gốc
GIGN là viết tắt của Groupe d’Intervention de la Gendarmerie Nationale, đội đặc nhiệm thuộc lực lượng hiến binh quốc gia. Đóng tại Satory, gần Paris, đây là đơn vị đặc nhiệm chuyên trách chống khủng bố chính của Pháp. GIGN được thành lập năm 1974 sau vụ giết hại các vận động viên Israel tại Olympic Munich 1972 và vụ 11 người bị bắt làm con tin tại toà đại sứ Arập Saudi ở Paris. Ban đầu chỉ từ 15 người, GIGN đã dần phát triển trở thành một trong những đơn vị chống khủng bố thành công nhất thế giới.
Tổ chức
GIGN thuộc hiến binh, một lực lượng lai giữa quân đội và cảnh sát. Tuy thuộc Bộ Quốc Phòng, nhưng hiến binh có vai trò giống cảnh sát. Do đó họ có quyền hạn mà một đơn vị quân đội không có, như quyền bắt giữ nghi phạm bên trong nước Pháp. GIGN có thể vừa hoạt động như một đơn vị quân đội khi tham gia các chiến dịch chống khủng bố, hoặc có thể hoạt động như một đơn vị cảnh sát khi tham gia các hoạt động chống tội phạm.
Trong một thời gian dài sau khi thành lập, GIGN duy trì quân số khá nhỏ, khoảng gần 100 người, phần lớn được biên chế trong 4 nhóm tác chiến và 1 nhóm phụ trách hậu cần. Mỗi nhóm tác chiến có 16 thành viên. 2 trong số 4 nhóm này chuyên sâu về các chiến dịch xâm nhập bằng đường biển, 2 nhóm còn lại chuyên sâu vào xâm nhập bằng nhảy dù. Tại bất kì thời điểm nào, luôn có 2 nhóm ở trong tình trạng trực chiến 24/24.
Ngoài ra còn có tổ chỉ huy, tổ tình báo, và 1 tổ 4 người là chuyên gia đàm phán trong tình huống có con tin. Những thành viên của tổ đàm phán cũng đều là những cựu thành viên nhóm tác chiến, với từ 6 năm kinh nghiệm trở lên. Đối với những chiến dịch dài ngày, tại những địa điểm xa xôi, GIGN thường sẽ được triển khai cùng với trung đoàn biệt kích dù số 1, đơn vị xung kích tinh nhuệ chính của quân đội Pháp.
Vụ bắt cóc hơn 1.000 con tin tại trường học ở Beslan, và nỗ lực giải cứu sau đó thất bại khiến gần 400 con tin thiệt mạng, cho thấy cần phải có sự chuẩn bị cho những chiến dịch giải cứu con tin quy mô lớn, có thể vượt quá khả năng của GIGN. Do đó, từ năm 2007, đơn vị này đã được tái cấu trúc để tăng quy mô. Theo đó, đội biệt kích dù của lực lượng hiến binh được sáp nhập vào GIGN cũ. Một phần của đội bảo vệ tổng thống Pháp cũng được nhập chung với GIGN. Vì vậy quy mô của GIGN tăng lên hơn 400 người.
Tuyển chọn & Huấn luyện
Để được xem xét tuyển chọn vào GIGN, ứng viên phải phục vụ ít nhất 3 năm trong lực lượng hiến binh. Sau khi đơn xin gia nhập được duyệt, ứng viên sẽ trải qua khoá tuyển chọn gồm nhiều mục như vượt chướng ngại vật, định hướng, sinh tồn, và quan trọng nhất là bài kiểm tra sử dụng vũ khí. Chỉ chưa tới 10% số ứng viên sẽ được chọn tham gia chương trình huấn luyện chính thức.
Trong 2 tháng đầu, người tham gia được huấn luyện lại về kỹ năng sử dụng súng theo phương pháp của GIGN và rèn luyện thể lực. Việc huấn luyện bắn súng tầm xa bắt đầu từ tháng thứ 3. Sau 6 tháng, người lính sẽ được gửi đi "thực tập" tại các đơn vị GIGN thực thụ. Tại đây, họ sẽ được huấn luyện nâng cao về bắt giữ và áp giải nghi phạm, bảo vệ mục tiêu quan trọng, chống bạo động. Sau khi hoàn thành thời gian thử thách này, người lính sẽ được chính thức trở thành một thành viên của GIGN. Toàn bộ quá trình từ lúc bắt đầu huấn luyện có thể kéo dài 3 năm.
Là một đơn vị chuyên trách chống khủng bố, giải cứu con tin, việc huấn luyện sử dụng vũ khí được đặc biệt đề cao tại GIGN. Trung bình một ngày mỗi người lính bỏ ra 2 giờ thực hành tại trường bắn, sử dụng từ 100 đến 300 viên đạn một ngày cho việc tập luyện.
Ngoài chương trình huấn luyện riêng, GIGN còn được huấn luyện tại các đơn vị khác nhau của quân đội Pháp. Như học nhảy dù tại trường huấn luyện lính dù của lục quân, tác chiến dưới nước tại trung tâm đào tạo của hải quân Pháp. Họ cũng được huấn luyện tác chiến tại vùng sơn cước và trong điều kiện băng giá.
Nhiệm vụ
GIGN là một trong những đơn vị đặc nhiệm được triển khai thường xuyên nhất trên thế giới. Trung bình mỗi năm GIGN được giao 60 nhiệm vụ khác nhau. Trong đó giải cứu con tin là loại nhiệm vụ chính. Cho đến nay, GIGN đã tham gia tổng cộng hơn 1.000 nhiệm vụ khác nhau, trong đó giúp giải cứu hơn 500 con tin.
Trong nhiệm vụ lớn đầu tiên của mình vào năm 1976, GIGN đã giải cứu thành công 29 trong số 30 học sinh bị 1 nhóm khủng bố người Somali bắt giữ trên xe buýt tại Djibouti. Khi những tên khủng bố cho phép tiếp tế thực phẩm cho con tin, thuốc ngủ đã được trộn vào các phần bánh mì. Nhờ vậy các học sinh đều ngủ thiếp đi và giúp các xạ thủ GIGN nhắm bắn mục tiêu của mình. 5 tên khủng bố trên xe bị bắn hạ. GIGN sau đó tiếp tục giao chiến với nhóm tiếp viện, tiêu diệt thêm 30 tên nữa. Tuy nhiên, một nữ sinh bị thiệt mạng trong quá trình giao tranh.
Tháng 4/2008, một chiếc du thuyền của Pháp, chiếc Le Ponant, bị hải tặc Somali bắt giữ cùng với thuỷ thủ đoàn 30 người trên tàu. Sau khi chủ tàu trả tiền chuộc, nhóm hải tặc đã thả tàu và quay trở lại đất liền. Trực thăng Pháp theo dấu nhóm hải tặc và xác định được căn cứ của chúng. GIGN sau đó phối hợp với biệt kích hải quân Pháp tấn công và bắt sống 6 tên hải tặc đưa về Pháp xét xử, đồng thời thu hồi 1 phần tiền chuộc.
Chiến dịch được biết đến nhiều nhất của GIGN là vụ giải cứu thành công chuyến bay Air France 8969. Chuyến bay này bị một nhóm khủng bố Hồi giáo bắt cóc cùng 221 hành khách và phi hành đoàn vào ngày 24/12/1994 tại Algeria. Sau khi thả một số hành khách và hành quyết 3 người khác, trong đó có 1 công dân Việt Nam, nhóm không tặc yêu cầu máy bay đến Marseille vào ngày 26/12 để tiếp nhiên liệu. Dự định của chúng là cho máy bay nổ tung trên bầu trời Paris với một thùng nhiên liệu đầy.
Các thành viên của GIGN cải trang làm nhân viên sân bay thực hiện việc tiếp tế cho hành khách và vệ sinh máy bay. Họ đặt các thiết bị nghe lén bên trong máy bay và xác định số lượng không tặc. Vào khoảng 5 giờ chiều ngày 26/12, GIGN đột kích lên máy bay theo 3 mũi với tổng cộng 30 người, sử dụng các xe thang của sân bay. Trong đó 2 đội sẽ đi vào bằng 2 cửa phía sau bên trái và phải, đội còn lại qua cửa phía trước bên phải. Đồng thời các xạ thủ trên nóc nhà ga sân bay sẽ bắn qua kính chắn gió buồng lái.
Cuộc tấn công và đấu súng giữa 2 bên kéo dài gần 20 phút và rất ác liệt, với hơn 1.500 phát đạn được bắn ra. Ngoài vũ khí tự động, nhóm không tặc còn dùng lựu đạn tự chế, trong khi GIGN dùng lựu đạn gây choáng. Khi cuộc đột kích kết thúc, nhóm không tặc gồm 4 tên bị tiêu diệt, 9 thành viên GIGN bị thương. Toàn bộ hành khách và phi hành đoàn trên máy bay lúc đó đều được cứu sống.
GIGN bắt đầu đột kích lên máy bay
Với bề dày kinh nghiệm và thành tích trong những lần giải cứu con tin, GIGN được Cục hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) chọn phụ trách các chương trình đào tạo cách ứng phó với tình huống không tặc cho các nước thành viên.
