Su-35 (được NATO định danh là “Flanker-E”) là một phiên bản nâng cấp tổng thể về mọi mặt của Su-27. Đây là loại tiêm kích tầm xa 2 chỗ ngồi, có 2 động cơ độc lập và được giới chuyên gia đánh giá rất cao, nó được mệnh danh là “Tiêm kích đa nhiệm siêu cơ động nhất thế giới”.
Su-35 được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng không Sukhoi, sau đó được sản xuất tại các nhà máy của công ty Komsomolsk-on-Amur Aircraft Production Association (KnAAPO). Biến thể Su-35 được thiết kế lần đầu tiên từ giữa thập niên 80 của thế kỷ XX khi Sukhoi đang muốn có một dòng máy bay mới thừa hưởng những tính năng siêu việt từ mẫu tiêm kích huyền thoại Su-27. Trước Su-35, đã có một dự án mới được Sukhoi khởi động là chương trình Su-27M.
Các thiết kế về sau của Su-35 được dựa trên công nghệ khí động học mới nhất, nhằm giảm thiểu lực cản trong lúc bay, từ đó tăng tính cơ động. Ngoài ra, Su-35 còn được trang bị hệ thống các thiết bị điện tử thông thường và các phương tiện chiến tranh điện tử do Nga-Pháp hợp tác sản xuất. Những thiết bị điện tử này được đánh giá là còn hiện đại hơn cả của Hoa Kỳ.
Tầm hoạt động là một trong những điểm cộng của Su-35. Su-35 có tầm hoạt động gấp đôi Su-27, nó có thể bay đến 4.000 km mà không cần tiếp nhiên liệu, 2 động cơ Saturn mới của Su-35 mạnh mẽ hơn gấp nhiều lần. Mẫu đầu tiên của Su-35 bay thử vào tháng 6-1988, sau đó đã có đến 12 chiếc được xuất xưởng, một số được sử dụng trong Phi đội biểu diễn hàng không Hiệp sĩ Nga (Phi đội Hiệp sĩ Nga) để phục vụ biểu diễn tại các triển lãm hàng không quốc tế.
Lịch sử phát triển
Vào năm 1985, Sukhoi đã lên chương trình thử nghiệm T10-24 là phiên bản nâng cấp từ T-10 (Su-27) . Các chuyến bay thử nghiệm được cất cánh lần đầu tiên là vào năm 1988. Ngay sau đó, đã có các phiên bản nguyên mẫu được trưng bày tại Triển lãm hàng không quốc tế Farnborough tại Hampshire, Anh. Ban đầu, dự án có tên gọi là Su-27M nhưng sau đó đã được đổi tiên thành Su-35. Đã có 11 phiên bản mẫu được chế tạo vào cuối năm 1994.
Sau đó 1 năm, Su-35 chính thức được thử nghiệm trong Quân đội Liên bang Nga. Gần đây nhất, Su-35 xuất hiện khá đình đám trong sự kiện Triển lãm hàng không MAKS-2007 và Space Salon vào tháng 8 năm 2007. Trong 2 sự kiện này, Su-35 được giới chuyên gia quân sự đánh giá rất cao nhờ vào các đặc điểm nội trội của nó.
Thiết kế và thử nghiệm
Su-35 có một sải cánh lớn hơn Su-27, công suất động cơ như đã nói là mạnh hơn gấp hiều lần. Vật liệu được sử dụng chủ yếu là sợi carbon và cả hợp kim lithium-aluminium trong cấu tróng phần khung đồng thời cánh đuôi có cánh tà lớn hơn và rộng hơn. Ngoài ra nó còn được trang bị ở thêm cánh phụ ở thân. Su-35 được trang bị hệ thống fly-by-wire (FBW) tiên tiến nhất hiện nay.
Từ bản thiết kế đầu tiên, cho đến nay, Su-35 đã trải qua 2 lần nâng cấp và hiện đại hóa. Nó được coi là máy bay tiêm kích thế hệ thứ 4++ mạnh nhất trong giới tiêm kích thế hệ thứ 4, thậm chí vượt mặt cả F-35 “Lightning” (máy bay tiêm kích thế hệ thứ 5) của phía Hoa Kỳ.
Hiện nay, Sukhoi còn tiếp tục nghiên cứu và phát triển mẫu tiêm kích Su-37, trong đó, Su-37 sẽ được trang bị hệ thống kiểm soát vector đẩy (Thrust vector Controll – TVC) hiện đại nhất trên thế giới nhằm kiểm soát vận tốc tốt hơn.
Chỉ có duy nhất 1 mẫu Su-35UB 2 chỗ ngồi giữ nhiệm vụ máy bay huấn luyện được sản xuất vào cuối thập niên 1990, nhằm huấn luyện các phi công lái máy bay Su-35 mới. Tuy nhiên, hình dáng bên ngoài của Su-35UB trông giống mẫu Su-30MK đến từng chi tiết, duy chỉ có hệ thống điện tử là khác. Ngoài ra, còn có một phiên bản khác, được coi như là anh em song sinh với Su-35 là Su-30MKI. Đây là phiên bản đặc biệt do Nga-Ấn Độ hợp tác.
Năm 2003, Sukhoi bắt tay vào chương trình hiện đại hóa lần thứ 2 cho Su-27 nhằm cho ra đời thế hệ tiêm kích 4++ là Su-35S mới nhất hiện nay. Trong khi máy bay tiêm kích thế hệ thứ 5 của Liên bang Nga là PKA FA T-50 hiện đang trong quá trình vận hành thử nhiệm thì ở bên kia bán cầu, Hoa Kỳ đã cho ra máy bay tiêm kích thế hệ thứ 5 thứ 2 là F-35 “Lightning II”. Su-35 được kì vọng sẽ là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với nó, tuy nhiên, theo các thử nghiệm thì Su-35 hoàn toàn có thể áp đảo F-35 nhờ vào tính năng siêu cơ động của nó.
Trong lần nâng cấp lần thứ 2, Su-35 được trang bị một khung máy bay vững chắc hơn, với vật liệu là sợi carbon nhằm giảm nhẹ trọng lượng máy bay, đồng thời hỗ trợ việc nhào lộn trên không. Su-35 còn được trang bị thêm 2 chiếc cánh phụ, đây là cải tiến mới nhất của dòng “Flanker” giúp chiếc máy bay di chuyển nhanh hơn, linh hoạt hơn và cơ động hơn rất nhiều những người tiền nhiệm trong gia đình “Flanker”.
Vào năm 2008, biến thể mới nhất Su-35BM được giới truyền thông để ý khá nhiều nhờ vào những tính năng hiện đại bậc nhất thế giới của nó. Đã có 4 phiên bản thử nghiệm được sản xuất, tuy nhiên, trong quá trình bay thử nghiệm thì chỉ có 3 chiếc đạt yêu cầu, 1 chiếc bị tai nạn.
Hiện nay, trong Không quân Liên bang Nga đang được trang bị phiên bản Su-35S là phiên bản hiện đại nhất và mới nhất. Cả 2 mẫu mới nhất của Su-35 đang được chào hàng tại một số quốc gia như Brazil, Trung Quốc và cả Hàn Quốc. Tuy nhiên, vẫn chưa có thương vụ mua bán nào giữa Nga và các quốc gia này được chính thức khởi động. Theo lời của người phát ngôn của Sukhoi thì: “Hiện nay, do căng thẳng tại một số khu vực trên thế giới, đặc biêt là Châu Á Thái Bình Dương nên trong những năm tiếp theo, Sukhoi hy vọng sẽ bán được trên 160 chiếc mỗi năm cho các quốc gia có nhu cầu.”
