Hôm 16/09 vừa qua, phó chủ tịch Ủy ban công nghiệp quốc phòng Nga cho biết quân đội Nga sẽ bắt đầu tiếp nhận AK-12, thế hệ mới nhất của dòng súng trường AK, từ năm sau. Nhưng Bộ Quốc phòng Nga lại vừa cho biết sẽ không tiếp tục thực hiện các cuộc thử nghiệm mẫu súng này. Thay vào đó, họ sẽ xem xét mẫu súng mới của công ty Degtyarev, đối thủ của Kalashnikov, nhà sản xuất AK-12. Điều này đồng nghĩa với việc dòng súng trường huyền thoại này tương lai có nguy cơ sẽ vắng mặt trong quân đội Nga.
Theo quân đội Nga, mẫu súng của Degtyarev, vốn được phát triển dựa trên mẫu AEK-971 có độ ổn định và chính xác cao hơn. Trong khi đó, AK-12 không đáp ứng các yêu cầu của Lục quân Nga về độ chính xác, độ tin cậy và công thái học trong các cuộc thử nghiệm sơ bộ trước đó. Kalashnikov sẽ có khoảng 1 tháng để khắc phục những nhược điểm này. Tuy nhiên, phía quân đội Nga tỏ ra bi quan, vì những nhược điểm này đã có từ lâu nhưng Kalashnikov vẫn chưa thể khắc phục cho đến thời điểm này.
Mẫu AK-12 có một lịch sử khá trắc trở. Tháng 01/2012, Bộ quốc phòng Nga khẳng định sẽ không mua loại súng mới này vì họ còn quá nhiều AK-74 nằm trong kho. Tuy vậy, đến tháng 11/2012, quân đội Nga cũng bắt đầu thử nghiệm sơ bộ loại súng mới này và phát hiện những nhược điểm của nó. Kalashnikov khi đó khẳng định những nhược điểm này có thể khắc phục được nhưng có vẻ như họ vẫn chưa thể thực hiện điều đã nói.
Trong khi đó, kế hoạch thử nghiệm sơ bộ cho mẫu súng mới của Degtyarev dự kiến sẽ kết thúc vào cuối năm nay. Mẫu súng mới này được cho là kế thừa thiết kế của AEK-971, với cơ cấu hãm giật giúp tăng độ chính xác. Cơ cấu này sử dụng lỗ trích khí hình chữ T, cung cấp sức đẩy theo 2 hướng ngược nhau. Một dùng để đẩy khóa nòng về phía sau, một dùng để đẩy 1 thanh trượt về phía trước. Chuyển động của thanh trượt này giúp triệt tiêu một phần sức giật của súng.
Điều trớ trêu cho Kalashnikov là chỉ mới tuần trước, Tổng thống Putin vừa đi thăm nhà máy của công ty này. Ông Putin thậm chí còn tỏ ra ủng hộ đề xuất ‘đổi súng lấy súng’. Theo đó, quân đội Nga sẽ đổi 3 khẩu AK cũ lấy 1 khẩu AK-12 mới. Kalashnikov sau đó có thể lấy có AK cũ này xuất khẩu.
Tuy vậy, không có nghĩa là Kalashnikov đã hết hy vọng. Họ vẫn có thể tiếp tục tham gia quá trình thử nghiệm của quân đội, nhưng phải tự bỏ chi phí. Ngoài ra, mẫu súng mới của Degtyarev vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, và không có gì chắc chắn nó sẽ được chọn. Hoàn toàn có khả năng sẽ lại có ‘bất ngờ’ trong tương lai, tương tự như những gì xảy ra với AK-12. Điều này không chỉ phụ thuộc vào tính năng của các mẫu súng mà còn có thể liên quan đến khả năng "vận động hậu trường" của 2 nhà sản xuất.
Nhìn rộng ra thì cho đến nay, các nỗ lực để giới thiệu một loại súng trường tiêu chuẩn mới thường không đi tới đâu, tiêu biểu là mẫu AN-94. Tình hình tương tự cũng xảy ra tại Mỹ, với dòng M16/M4 vẫn là súng tiêu chuẩn, mặc dù có rất nhiều mẫu mới ra đời cạnh tranh với nó. Nguyên nhân là do những cải tiến không mang tính cách mạng, không đủ để bù đắp cho chi phí cần thiết để tái trang bị cho toàn bộ quân đội, cũng như thay đổi trong công tác huấn luyện.
Bài vở và ý kiến đóng góp cho chuyên mục vui lòng gửi về email: quansu@soha.vn. Trân trọng!
