Hiện nay, các quốc gia hàng đầu của thế giới đang cố gắng để tạo ra loại máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm cho riêng mình. Dự án chiến đấu cơ thế hệ năm của một số nước (như Mỹ, Nga…) đã đến giai đoạn bay thử nghiệm hoặc xa hơn, còn một số nước thì vẫn nằm trên các bản vẽ thiết kế.
Là một trong những nước đối tác tham gia chương trình phát triển F-35, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ luôn “ấp ủ” tham vọng tạo ra cho riêng mình loại chiến đấu cơ thế hệ năm để có thể “sánh vai” cùng các cường quốc.
Cách đâu một vài năm, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ và quốc tế rộ lên thông tin rằng đến năm 2020, Thỗ Nhĩ Kỳ sẽ bắt đầu sản xuất máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm cho riêng mình. Tuy nhiên theo đánh giá của các chuyên gia, để tự tạo ra được loại chiến đấu cơ thế hệ mới với công nghệ hiện đại là điều không hề dễ dàng nếu không muốn nói là quá khó khăn khi mà các kỹ sư Thổ Nhĩ Kỳ chưa có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Dự án tiêm kích-bom thế hệ năm TFX.
Đó là chưa kể đến việc cần phải nắm bắt được xu hướng phát triển công nghệ đặc biệt là công nghệ hàng không điều mà nhiều đại gia như Mỹ, Nga đã phải rất nỗ lực mới có thể đạt được. Giai đoạn từ nay đến năm 2020, Thổ Nhĩ Kỳ cần phải phân tích các khả năng có thể xảy ra, mặc dù trong những hoàn cảnh nhất định, giai đoạn này có thể dài hơn.
Trong năm 2010, Tập đoàn công nghiệp hàng không Thổ Nhĩ Kỳ (TAI - Turkish Aerospace Industries) đã bắt đầu soạn thảo dự án chế tạo máy bay chiến đấu thế hệ năm có tên là TFX (không nên nhầm lẫn với dự án chế tạo tàng hình cơ F-111 trước đó của Mỹ).
Trong vài tháng, dựa trên các dự án phát triển máy bay chiến đấu thế hệ mới hiện có đồng thời so sánh các dữ liệu giữa chúng, một đội ngũ chuyên gia của Tập đoàn này đã xây dựng một “bức tranh lớn” về loại chiến đấu cơ thế hệ mới của Thổ Nhĩ Kỳ.
Đến cuối năm 2010, TAI đã giới thiệu với Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ 6 mô hình máy bay chiến đấu thế hệ mới khác nhau và ngay sau đó, hợp đồng để phát triển và xây dựng một máy bay chiến đấu thế hệ mới đã được ký kết giữa quân đội và TAI.
Động cơ có thể được xem như là vấn đề cốt lõi nhất trong dự án phát triển máy bay chiến đấu thế hệ 5 của Thổ Nhĩ Kỳ. Thực tế mà nói, các công ty Thổ chưa “đủ trình” để có thể tự nghiên cứu chế tạo ra loại động có thế hệ năm trang bị cho TFX. Chính vì vậy mà quân đội Thổ đang rất nỗ lực trong việc đàm phán với Nga cũng như các nước Châu Âu để có được các động cơ cho máy bay thế hệ mới. Hiện chưa có thông tin chính xác về số lượng động cơ trang bị cho máy bay nhưng nhiều khả năng đó sẽ là một tiêm kích-bom một động cơ.
Về cấu trúc khí động học của máy bay, dường như không có nhiều thay đổi so với các máy bay chiến đấu hiện tại trên thế giới, đặc biệt là ở cánh, mũi và khoang hút khí của động cơ. Bản vẽ 3D của TFX làm người ta liên tưởng đến các tàng hình cơ thế hệ 5 của Mỹ như F-35, F-22 của Mỹ cũng như T-50 của Nga vì chúng có nét giống nhau ở hình dáng bên ngoài.
Máy bay chiến đấu thế hệ năm F-35 và F-22 của Mỹ.
Mặc dù hệ thống điện tử của TFX không thể cạnh tranh được với các “đồng sự” nước ngoài, song với sự phát triển của nền công nghệ điện tử Thổ Nhĩ Kỳ, TFX có thể sẽ được hệ thống điện tử thế hệ 4. Trong tương lai gần, Thổ Nhĩ Kỳ hoàn toàn có khả năng bắt đầu làm việc với các hệ thống điện tử hiện đại, chẳng hạn như radar với ăng-ten mảng pha hoạt động theo từng giai đoạn…
Đã có bằng chứng cho thấy các chuyên gia Thổ Nhĩ Kỳ đang rất nỗ lực trong việc tạo ra khả năng bảo vệ hoàn hảo cho TFX. Máy bay sẽ được phủ ở bên ngoài một lớp hợp chất bảo vệ đặc biệt từ Bo (chẳng hạn như Nitrua Bo (BN) có thể sử dụng để chế tạo vật liệu có độ cứng như kim cương) mà không làm tăng đáng kể trọng lượng máy bay. Trong đất Thổ Nhĩ Kỳ chứa hơn 70% dự trữ Bo, do đó mà chi phí cho loại vật liệu này sẽ rẻ hơn nhiều so với khi sử dụng các loại vật liệu hỗn hợp khác.
Có rất ít thông tin nói về “gươm và giáo” của TFX. Các chuyên gia Thổ Nhĩ Kỳ chưa đưa ra quyết định cuối cùng về việc sẽ trang bị nhưng loại vũ khí nào cho tiêm kích-bom thế hệ năm TFX. Rất có thể nó sẽ được trang bị các loại bom và tên lửa không đối không hiện có. Cũng giống như F-35, tất cả hệ thống vũ khí sẽ ẩn trong thân để hạn chế đến mức thấp nhất độ bộc lộ trước radar đối phương.
Tàng hình cơ thế hệ năm T-50 của Nga.
Trong khi các nhà thiết kế Thổ Nhĩ Kỳ đã cố gắng để đưa ra các khái niệm về máy bay chiến đấu thế hệ mới, một báo cáo mới về dự án TFX đã đến từ Italy. Vào tháng 02 năm 2012, một nhà sản xuất máy bay của Ý đã bày tỏ mong muốn tham gia vào dự án phát triển của máy bay mới TFX.
Theo báo cáo, người Itali đã đưa ra một số “gợi ý” về khái niệm máy bay chiến đấu thế hệ mới, và cũng có thể cung cấp một loạt các công nghệ đã được sử dụng trong việc phát triển và sản xuất máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon cho TFX. Báo cáp cũng cho rằng sự hợp tác này sẽ giúp rút ngắn thời gian phát triển và thử nghiệm máy bay mới.
Không chỉ Ý mà ngay cả Hàn Quốc và Brazil cũng đã đề xuất tham gia dự án. Cả hai quốc gia cũng quan tâm đến việc tạo ra máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm cho riêng mình và muốn đóng góp một số “ý tưởng” cho dự án mới của Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, điều thú vị đã xảy ra, đó là, không phải Ý, cũng phải là Hàn Quốc hay Brrazil mà SAAB của Thụy Điển mới chính là công ty mà TAI lựa chọn để làm “trợ lý” cho mình. Thụy Điển đã bày tỏ sự quan tâm và đã đưa ra thỏa thuận với phía Thổ Nhĩ Kỳ để cung cấp một số công nghệ liên quan đến dự án và cũng sẽ tham gia vào việc thiết kế của máy bay chiến đấu tương lai TFX.
Như vậy cùng với dự án máy bay chiến đấu thế hệ năm đang thực hiện cùng với Mỹ, Không quân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có hai loại chiến đấu cơ thế hệ mới vô cùng hiện đại canh giữ bầu trời. Đó là F-35 và T-FX. Ngoài ra, nước này còn có những chiến đấu cơ rất thiện chiến F-16 (phiên bản nâng cấp). Theo truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ, máy bay chiến đấu TFX sẽ được đưa vào phục vụ vào khoảng năm 2020. Dự kiến, Không quân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trang bị ít nhất 250 chiến đấu cơ mới.
