Thủ tướng Hun Sen gặp Thứ trưởng Ngoại giao Wendy Sherman. (Ảnh: SCMP)
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ bày tỏ mối quan ngại về khả năng quân đội Trung Quốc hiện diện ở Campuchia.
Thứ trưởng Ngoại giao Wendy Sherman trở thành quan chức Mỹ cấp cao nhất tới thăm Campuchia trong nhiều năm qua.
Trong chuyến thăm tới Campuchia hôm 1/6, bà Sherman đã bày tỏ mối quan ngại về sự hiện diện của quân đội Trung Quốc ở Campuchia. Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay, bà Sherman đã yêu cầu phía Campuchia giải thích rõ lý do phá bỏ các công trình được Mỹ tài trợ nằm ở căn cứ hải quân Ream.
Trong cuộc họp với Thủ tướng Hun Sen, bà Sherman còn hối thúc nhà lãnh đạo Campuchia “duy trì chính sách đối ngoại cân bằng và độc lập vì lợi ích cao nhất của người dân Campuchia”.
“Thứ trưởng Sherman đã bày tỏ mối quan ngại lớn về sự hiện diện của quân đội Trung Quốc và hoạt động xây dựng các cơ sở mới tại căn cứ hải quân Ream trên vịnh Thái Lan”, Reuters dẫn lời Bộ Ngoại giao Mỹ.
“Bà Sherman yêu cầu giải thích rõ việc phá bỏ 2 tòa nhà được Mỹ tài trợ nằm ở căn cứ hải quân Ream mà không hề thông báo trước, cũng như không có lời giải thích cho việc làm này.
Mỹ cho rằng sự xuất hiện căn cứ quân sự của quân đội Trung Quốc ở Campuchia sẽ ảnh hưởng tới chủ quyền, đe dọa an ninh khu vực và tác động xấu tới các mối quan hệ Mỹ - Campuchia”, tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh.
Hồi năm ngoái, Lầu Năm Góc cũng đã lên tiếng bày tỏ quan ngại sau khi nhiều báo cáo cho hay các tòa nhà được Mỹ tài trợ nằm ở căn cứ hải quân Ream đã bị phá bỏ. Căn cứ Ream của Campuchia nằm tại tỉnh Sihanoukville bên bờ vịnh Thái Lan và phía nam Biển Đông.
Phía Mỹ đã yêu cầu Campuchia giải thích rõ sự việc. Tòa nhà bị phá hủy dài 30 m và từng là nơi chứa một số tàu tuần tra cỡ nhỏ.
Tới tháng 10/2020, Campuchia cho biết hoạt động phá bỏ là để mở rộng quy mô và di chuyển cơ sở sang vị trí khác trong căn cứ Ream. Campuchia cũng phủ nhận việc phá bỏ tòa nhà mà Mỹ tài trợ có liên quan tới Trung Quốc. Nhưng điều này là không hợp lý bởi các công trình của Mỹ tại căn cứ Ream mới chỉ hoàn thành vào năm 2017, nhưng đến năm 2020 lại phải phá dỡ để nâng cấp.
Cũng trong năm 2020, một số báo cáo cho biết Trung Quốc và Campuchia đã ký kết “thỏa thuận bí mật” nhằm cho phép Bắc Kinh đưa binh sĩ, lưu trữ vũ khí và neo đậu tàu chiến ở căn cứ hải quân Ream.
Người phát ngôn của chính phủ Campuchia Phay Siphan đã lên tiếng kêu gọi Mỹ - Campuchia đối thoại.
“Có một số vấn đề mà Mỹ không hiểu rõ ràng về Campuchia và Campuchia cũng không hiểu được ý định của Mỹ”, ông Phay nói trước khi diễn ra cuộc họp giữa Thứ trưởng Mỹ Sherman với Thủ tướng Hun Sen.
Hoạt động xây dựng nhanh chóng 2 tòa nhà tại căn cứ hải quân Ream đã làm dấy lên mối quan ngại về khả năng Trung Quốc đứng đằng sau đầu tư tài chính để nâng cấp căn cứ Campuchia.
Cụ thể, hôm 28/5, Viện Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ cho hay 2 tòa nhà mới dường như mới chỉ được hoàn thành trong vài ngày trước khi Thứ trưởng Sherman thực hiện chuyến thăm tới Campuchia.
Hiện tại Trung Quốc đang là đối tác kinh tế lớn của Campuchia. Cụ thể, hồi tuần trước, Bộ Thương mại Campuchia cho biết giao dịch thương mại Trung Quốc – Campuchia đã đạt 3 tỉ USD trong 4 tháng đầu năm nay, tăng 19,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, hoạt động xuất khẩu từ Campuchia sang Trung Quốc cũng đạt 424 triệu USD từ tháng 1 – 4/2021, tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong khi đó, mối quan hệ Mỹ - Trung lại đang vô cùng căng thẳng liên quan tới hàng loạt bất đồng về các vấn đề như thương mại, Đài Loan, Hong Kong và Biển Đông.