SOHA NEWS
22h15: Reuters dẫn phát ngôn của một quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Trump khẳng định Nhà trắng có "bằng chứng không thể chối cãi" về việc Mỹ đã thực sự hạ gục 1 máy bay không người lái Iran. Ông cũng cho biết thêm rằng các lực lượng Mỹ sẽ bắn hạ "luôn và ngay" bất cứ UAV nào của Iran bay quá gần tàu chiến của họ.
21h27: Một quan chức Hải quân Mỹ chia sẻ với hãng tin CNN rằng trước khi chiếc UAV của Iran bị hạ, đã có một số hành động giữa tàu chiến Mỹ và Quân đội Iran. Có 1 chiếc trực thăng Bell 212 không mang vũ khí của Hải quân Iran bay gần tàu đổ bộ tấn công Boxer và thậm chí đã áp sát sàn tàu trước khi bị 1 chiếc trực thăng của Mỹ truy đuổi.
Ngoài ra còn có một số tàu cao tốc của Iran cũng có mặt trong khu vực nhưng giữ khoảng cách an toàn, tuy nhiên đã có một tàu cỡ lớn của Iran áp sát tàu Boxer ở cự ly 500 yard (450m) một khoảng cách hết sức nguy hiểm buộc tàu chiến Mỹ phải cảnh báo nghiêm khắc.
Đáp trả hành động khiêu khích, các trực thăng Mỹ đã bay kèm giữa tàu Iran và tàu Boxer để cảnh báo xua đuổi. Ngoài ra họ còn theo dõi 1 máy bay trinh sát, có thể là loại Y-12 của Iran.
21h18: Sau vụ Mỹ tuyên bố hạ máy bay không người lái Iran tại eo biển Hormuz, giá dầu thô thế giới tăng vùn vụt do lo ngại khả năng xung đột quân sự ở Vùng Vịnh.
19h56: Sau khi Tổng thống Trump thông báo các lực lượng Mỹ vừa bắn hạ một máy bay không người lái của Iran vì "đe dọa" an ninh một trong những con tàu hoạt động gần Eo biển Hormuz, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cảnh báo Tổng thống Mỹ Donald Trump tránh leo thang căng thẳng với Iran, nếu không sẽ phải đối mặt với "các hậu quả tàn khốc".
Ông tuyên bố: "Mỹ đang phô trương sức mạnh bằng cách gây mất uy tín của Tehran và đổ mọi tội lỗi lên ran. Điều này tạo ra một tình huống nguy hiểm: Chỉ một que diêm là có thể khiến thùng thuốc súng phát nổ. Trách nhiệm cho những hậu quả thảm khốc có thể xảy ra sẽ thuộc về Mỹ".
19h09: Trong một tuyên bố vừa được đưa ra, Vệ binh Cộng hòa Iran (IRGC) cho biết họ sẽ sớm công bố những bức ảnh mà máy bay không người lái của họ ghi được khi hoạt động trên đầu tàu đổ bộ tấn công Boxer để chứng minh tuyên bố bắn hạ UAV Iran của Mỹ là sai sự thật.
"Chúng tôi sẽ sớm công bố những bức ảnh và video ghi lại được bởi 1 máy bay không người lái của IRGC nhằm chứng minh UAV Iran đã thực hiện nhiệm vụ tại khu vực trwocs khi tàu chiến Mỹ xuất hiện ở eo biển Hormuz", cơ quan thông tấn quân sự của IGRC cho biết.
Đồng thời tuyên bố của IGRC cũng nhấn mạnh các bức ảnh mà UAV của họ gửi về trước và sau khi Mỹ tuyên bố tiêu diệt và cho biết thêm rằng sau khi ghi lại hoạt động của tàu chiến Mỹ, UAV này đã trở về căn cứ an toàn.
18h33: Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Iran, chuẩn tướng Abolfazl Shekarchi các bỏ tuyên bố của TT Trump về việc tàu chiến Hải quân Mỹ hạ 1 chiếc máy bay không người lái của Iran ở eo biển Hormuz và nhấn mạnh rằng tuyên bố "dối trá" này nhằm mục đích làm gia tăng căng thẳng trên các vùng biển quốc tế.
18h17: Thủ tướng Đức Merkel bày tỏ hết sức lo ngại về những diễn biến căng thẳng ở Vùng Vịnh và tất cả các biện pháp ngoại giao sẽ được sử dụng để tránh leo thanh xung đột với Iran.
18h10: Lực lượng Vệ binh Cộng hòa Iran (IRGC) ra tuyên bố sẽ sớm công bố những bức ảnh về chiếc UAV mà Washington cho rằng là của Iran mới bị Hải quân Mỹ hạ. Rất có thể IGRC đã vớt được những mảnh xác của chiếc máy bay không người lái này và cũng rất có thể đó chính là 1 chiếc UAV của Mỹ.
17h58: Tòa án tối cao Gibraltar đã phán quyết rằng một tàu chở dầu của Iran bị bắt giữ trước đó do tình nghi vi phạm các lệnh trừng phạt khi chở dầu tới Syria, có thể bị giữ thêm 30 ngày nữa.
Siêu tàu chở dầu Grace 1 đang mang theo 2,1 triệu thùng dầu, đã bị Hải quân Hoàng gia Anh cùng cảnh sát Gibraltar chặn lại hôm 4/7 khi chiếc tàu này đi qua vùng lãnh hải của Gibraltar, vùng lãnh thổ nằm ở mũi cực Nam của Tây Ban Nha.
Tàu chở dầu Grace 1. Ảnh: AFP.
17h12: Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) vừa cho biết họ sẽ sớm công bố những hình ảnh làm bằng chứng phản bác lại lời khẳng định của Tổng thống Donald Trump về việc Hải quân Mỹ đã tiêu diệt một máy bay không người lái của Iran trên Vịnh Ba Tư.
"Rất sớm thôi, các hình ảnh do máy bay không người lái của IRGC chụp được từ tàu chiến USS Boxer sẽ được công bố để cho thế giới thấy những tuyên bố dối trá và vô căn cứ của Mỹ về việc bắn rơi UAV Iran trên Eo biển Hormuz", thông báo của IRGC viết.
Tàu tấn công đổ bộ USS Boxer Hải quân Mỹ
16h27: Theo ông Jim Hanson - Chủ tịch tổ chức Security Studies Group, người từng có kinh nghiệm phục vụ trong lực lượng đặc nhiệm Lục quân Mỹ thì qua việc bắn hạ chiếc máy bay không người lái của Iran Mỹ muốn chuyển tới Tehran một thông điệp quan trọng: Mọi hành động gây hấn đều phải gánh chịu hậu quả và Washington sẽ đáp trả khi bị khiêu khích.
Ông Jim Hanson cũng cho rằng Tổng thống Donald Trump hiện nay không giống như cựu Tổng thống Barack Obama trước đây và sẽ không nhượng bộ một thỏa thuận hạt nhân thiếu sót.
15h39: Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết Moscow đánh giá mọi khả năng về cuộc xung đột ở Vịnh Péc-Xích đều có thể xảy ra bởi lẽ có sự tập trung của nhiều lực lượng khác nhau ở đây và bày tỏ mong muốn các bân cần phải làm mọi cách để ngăn chặn một cuộc xung đột quân sự.
Bình luận về sự kiện Mỹ tuyên bố hạ một máy bay không người lái của Iran, ông Sergei Ryabkov nói:
"Chúng tôi theo dõi sát sao tình hình khu vực. Sự tập trung nhiều lực lượng của nhiều quốc gia với đầy đủ vũ khí hiện đại tạp Vinh Péc-Xích là cực kỳ nghiêm trọng, có thểđối mặt với nguy cơ xảy ra xung đột bất cứ lúc nào. Điều cần thiết nhất lúc này là phải ngăn chặn căng thẳng leo thang bằng mọi giá".
Nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ đang hoạt động ở Vùng Vịnh.
14h54: Một phát ngôn viên Quân đội Iran đã lên tiếng bác bỏ tuyên bố của Mỹ về việc một máy bay không người lái của họ bị bắn hạ khi bay ở gần 1 tàu chiến Mỹ tại Vùng Vịnh Péc-Xích.
Chuẩn tướng Iran Abolfazl Shekarchi phát biểu với hàng thông tấn Tansim.
"Toàn bộ các máy bay không người lái của Iran hoạt động ở Vịnh Péc-Xích và eo biển Hormuz... đã trở về căn cứ của mình an toàn sau khi hoàn thành nhiệm vụ giám sát và điều khiển, và không hề có ghi nhận về bất cứ hành động đáp trả nào của tàu đổ bộ tấn công USS Boxer thuộc Hải quân Mỹ".
Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố 1 máy bay không người lái Iran đã bị hạ bởi tàu Boxer khi tiếp cận nguy hiểm với con tàu này ở cự ly 1,000 yards (khoảng 900 m).
Máy bay không người lái của Iran nhái mẫu RQ-170 của Mỹ.
14h39: Fabian Picardo - Người đứng đầu Gibraltar, vùng lãnh thổ thuộc Anh ở Địa Trung Hải ngày 18/7 khẳng định đã có cuộc gặp "tích cực và mang tính xây dựng" với giới chức Iran tại thủ đô London nhằm tháo ngòi căng thẳng xung quanh vụ tàu chở dầu Grace 1 bị bắt giữ ngoài khơi Gibraltar.
Tuy nhiên, nguồn tin không nêu cụ thể quan chức nào của Iran tham gia cuộc gặp này.
14h29: Bộ Quốc phòng Mỹ bày tỏ lấy làm tiếc khi Tây Ban Nha rút tàu khinh hạm Mendez Nunez khỏi nhóm tác chiến hải quân do Mỹ dẫn đầu về nước quá sớm nhất là trong bối cảnh căng thẳng với Iran đột ngột tăng cao.
Khinh hạm Mendez Nunez của Tây ban Nha
Bà Carla Gleason, người phát ngôn Lầu Năm Góc cho biết: "Chúng tôi đánh gia cao mối quan hệ tích cực và thái độ chuyên nghiệp của kíp thủy thủ tàu Mendez Nunez, nhưng chúng tôi lấy làm tiếc là Tây Ban Nha đã quyết định rút tàu này khỏi nhóm tác chiến tàu sân bay Abraham Lincoln”.
12h46: Sputnik dẫn tuyên bố của Thứ trưởng Ngoại giao Iran cho rẵng dường như tàu chiến Mỹ đã mắc sai lầm tai hại, tiêu diệt nhầm chính máy bay không người lái của mình.
Thứ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi tuyên bố trên Twitter: "Chúng tôi không hề mất bất cứ chiếc máy bay không người lái nào ở eo biển Hormuz cũng như ở bất cứ đâu. Tôi lo ngại rằng tàu đổ bộ tấn công USS Boxer đã bắn hạ một máy bay không người lái của chính họ, một nhầm lẫn tai hại".
12h22: Dường như chiếc UAV của Iran bị tàu chiến Mỹ hạ đã đâm xuống biển nên chưa xác định được chủng loại, nhất là trong bối cảnh Iran phủ nhận sự việc và khẳng định họ không hề mất bất cứ chiếc máy bay không người lài nào.
Tuy nhiên, có nhận định cho rằng chiếc UAV kể trên thuộc loại máy bay không người lái cánh cố định Shahed 129.
Máy bay không người lái cánh cố định Shahed 129 do Iran chế tạo
Đây là loại UAV rất phổ biến trong biên chế của Lực lượng vệ binh cộng hòa Iran (IRGC), chúng sở hữu nhiều tính năng khá ưu việt như bán kính tác chiến tới 1.700km, mang được tải trọng lớn tới chừng 400kg. Vũ khí chính của dòng UAV này là tên lửa và bom dẫn đường Sadid-345.
Chính vì sự nguy hiểm của loại UAV này đã khiến tàu chiến Mỹ phải tiêu diệt.
12h03: Chuyên gia phân tích kỳ cựu của tờ National Review (Mỹ), Tom Rogan nhận định: "Vụ tiêu diệt UAV lần này là thông điệp nhằm vạch lằn ranh đỏ với Iran. UAV của họ đã nhận cảnh báo yêu cầu chuyển hướng, trước khi tiếp cận cách tàu đổ bộ tấn công USS Boxer chừng 900m nên đã bị hạ".
Ông nói tiếp: "Tàu đổ bộ USS Boxer đang chở theo Đơn vị thủy quân lục chiến viễn chinh số 11 với hơn 2.000 binh sĩ. Sự xuất hiện của UAV Iran là mối đe dọa thực tế và nghiêm trọng, dù có thể nó không mang vũ khí. Tiêu diệt nó là hành động cần thiết để Iran hiểu rằng Mỹ sẽ hành động cứng rắn để bảo vệ lực lượng của mình".
11h29: Thật tình cờ và cũng hết sức trùng hợp là trước khi Mỹ tuyên bố hạ 1 máy bay không người lái của Iran thì Lực lượng vệ binh cộng hòa Iran (IRGC) đã nhận được 3 tổ hợp máy bay không người lái vũ trang Mohajer-6 (UCAV) mới. Loại máy bay này mới được đưa vào sản xuất hàng loạt kể từ tháng 2 năm ngoái.
Mohajer-6 được trang bị đầy đủ hệ thống trinh sát, tình báo, chỉ thị/ngắm bắn mục tiêu và có khả năng làm nhiệm vụ trinh sát. Chúng có khả năng mang một hệ thống trinh sát đa năng hoặc tới 2 quả bom dẫn đường quang điện tử.
Vào cuối tuần qua, IRGC được cho là đã sử dụng các UCAV Mohajer-6 để tấn công các tay súng người Kurd tại khu vực Kurdistan ở Iraq. Dòng UCAV này đã chứng tỏ hiệu quả chiến đấu cao.
10h48: Một thủy thủ trên tàu sân bay USS Abraham Lincoln đã bị rơi xuống Biển Arab, ngay cửa ngõ của Iran. Danh tính của thủy thủ trên không được tiết lộ theo điều lệ của Hải quân Mỹ và lực lượng chức năng đang tiến hành tìm kiếm.
Các đội tìm kiếm của hàng không mẫu hạm USS Abraham Lincoln và tàu tuần dương USS Leyte Gulf đang tìm kiếm thủy thủ gặp nạn. Tàu khu trục Mendez Nunez của Tây Ban Nha và tàu Aslat của Pakistan cũng tham gia hỗ trợ.
10h28: Hãng tin Sputnik vừa tiết lộ về loại khí tài đã hạ gục máy bay không người lái Iran. Đó là hệ thống phòng không tích hợp hạng nhẹ dùng cho Thủy quân lục chiến (LMADIS) được thiết kế dành riêng cho các đơn vị Thủy quân lục chiến Mỹ
Hải quân Mỹ đã sử dụng hệ thống này trên một số tàu chiến và chính nó được cho là đã hạ một máy bay không người lái của Iran.
Hệ thống LMADIS đầu tiên đã được trang bị cho tàu USS Kearsarge cùng lớp với tàu đổ bộ tấn công USS Boxer từ hồi tháng 1 năm nay.
Hệ thống phòng không tích hợp hạng nhẹ dùng cho Thủy quân lục chiến (LMADIS)
09h56: Reuters dẫn lời một quan chức Mỹ đề nghị được giấu tên cho biết chiếc máy bay không người lái cánh cố định của Iran bị hạ bởi hệ thống nhiễu điện tử chứ không phải bằng vũ khí nóng.
Nếu tin này chính thức được xác nhận thì quả là một bất ngờ cực lớn bởi trước nay gần như chưa có thông tin về việc hệ thống tác chiến điện tử của Mỹ có thể làm được việc này.
09h25: Tổng thống Trump mô tả vụ việc đây là "hành động mới nhất trong số các vụ khiêu khích và gây hấn của Iran nhằm vào các tàu đang hoạt động trên vùng biển quốc tế". Ông cũng kêu gọi "các quốc gia khác cùng hành động để bảo vệ tàu của họ khi đi qua eo biển nóng bỏng này và hợp tác với chúng tôi trong tương lai".
Ông tuyên bố: "Mỹ có quyền bảo vệ người, phương tiện và lợi ích của mình và kêu gọi các quốc gia lên án Iran trong việc gây hấn, cản trợ tự do hàng hải và thương mại toàn cầu".
08h57: Tư lệnh Bộ Chỉ huy trung tâm Mỹ (CENTCOM), Tướng Kenneth McKenzie cam kết sẽ nỗ lực đảm bảo an toàn hàng hải tại vùng Vịnh.Phát biểu trước báo giới tại căn cứ không quân Prince Sultan gần thủ đô Riyadh (Saudi Arabia), Tướng McKenzie nêu rõ:
"Chúng tôi đang thảo luận với cộng đồng quốc tế về tầm quan trọng của quyền tự do hàng hải tại Trung Đông".
08h44: Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã kêu gọi Mỹ tránh mọi động thái có thể làm gia tăng căng thẳng với Iran.
Trong bài phỏng vấn với tờ Rheinische Post (Đức) được đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Nga, Ngoại trưởng Lavrov nêu rõ: "Mọi động thái thiếu thận trọng có thể dẫn tới các cuộc xung đột chứa đầy những hệ lụy khó lường và mang tính hủy diệt".
07h45: Hiện nay lực lượng của Hải quân Mỹ đang triển khai ở Vùng Vịnh gồm có Nhóm tác chiến tàu sân bay với nòng cốt là hàng không mẫu hạm USS Abraham Lincoln (CVN-72), là con tàu thứ 5 thuộc lớp Nimitz siêu khổng lồ.
USS Abraham Lincoln (CVN-72) được trang bị tới 90 máy bay chiến đấu và trực thăng trong đó có phiên bản tiêm kích hải quân F/A-18E/F Super Hornet nâng cấp từ F/A-18C/D thuộc loại hiện đại nhất thế giới hiện nay.
Hàng không mẫu hạm USS Abraham Lincoln (CVN-72).
USS Bainbridge thuộc lớp Arleigh Burke là lớp tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường mạnh nhất và đông đảo nhất thế giới hiện nay.
Tàu được trang bị 96 ống phóng thẳng đứng (VLS) chia làm hai cụm trước và sau thượng tầng, có khả năng sử dụng tên lửa hành trình BGM-109 Tomahawk, tên lửa phòng không RIM-156 SM-2 và RIM-161 SM-3, cùng tên lửa chống ngầm RUM-139 VL-ASROC.
Tàu khu trục USS Bainbridge.
Trong khi đó, tàu tuần dương USS Leyte Gulf thuộc lớp Ticonderoga có tổng cộng 122 ống phóng tên lửa Tomahawk và SM-1 trong các hầm dạng container.
Tàu tuần dương USS Leyte Gulf.
Ngoài ra, các tàu đổ bộ tấn công USS Boxer cùng tàu đổ bộ vận tải USS John P. Murtha và tàu đổ bộ xe tăng USS Harpers đã tới khu vực trách nhiệm của Hạm đội 5 được giao. Tuy nhiên Hải quân Mỹ không nêu nhiệm vụ cụ thể của các tàu này.
Chính chiếc tàu đổ bộ tấn công U.S.S. Boxer đã bắn hạ máy bay không người lái Iran.
07h34: Sau khi TT Trump tuyên bố Hải quân Mỹ đã bắn hạ một máy bay không người lái cánh cố định (UAS) của Tehran, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố với báo giới ở Liên hợp quốc rằng nước này không có thông tin về chiếc UAS bị bắn hạ bởi tàu chiến Mỹ.
Ông nói: "Chúng tôi chưa có thông tin về việc mất bất cứ máy bay không người lái nào".
Hải quân Mỹ phô diễn lực lượng.
06h41: Người phát ngôn chính củaLầu Năm Góc Jonathan Hoffman tuyên bố rằng một máy bay không người lái Iran đã tiếp cạn nguy hiểm đối với tàu chiến Mỹ ở eo biển Hormuz trước khi nó bị các lực lượng Mỹ tiêu diệt để tự vệ.
"Khi tàu đổ bộ tấn công USS Boxer đang di chuyển trong vùng nước quốc tế để thực hiện nhiệm vụ. Một máy bay không người lái cánh cố định (UAS) đã hướng về tàu Boxer và tiến tới cự ly đe dọa nguy hiểm. Tàu Mỹ đã thực hiện hành động tự vệ bắn hạ chiếc UAS nhằm đảm bảo an toàn cho tàu và kíp thủy thủ" ông Hoffman tuyên bố.
05h39: Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tuyên bố trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng cho biết: Gần như ngay sau khi tiến vào Vịnh Péc-Xích, một tàu chiến của Hải quân Mỹ đã "bắn hạ ngay lập tức máy bay không người lái của Iran" khi nó đang tiếp cận ở cự ly nguy hiểm chỉ cách chưa đầy 1km.
Tàu đổ bộ tấn công USS Boxer đã thực hiện hành động tự vệ khi bắn hạ máy bay không người lái của Iran khi nó đang ở cự ly 1.000 yard (tương đương khoảng 900 m), bất chấp các tín hiệu cảnh báo.
Tổng thống Trump ra tuyên bố nóng
Hệ thống phòng thủ tầm gần Phalanx (CIWS) trên tàu đổ bộ tấn công USS Boxer (LHD 4) khai hỏa.