SOHA NEWS
Bướu cổ là bệnh lý phổ biến ở Việt Nam
Bướu giáp nhân (bướu cổ) là bệnh lý rất phổ biến ở Việt Nam. Tỷ lệ phát hiện bướu giáp nhân gần đây tăng nhiều nhờ tầm soát bệnh bằng siêu âm vùng cổ.
Thống kê của Bộ Y tế cho biết số người mắc bệnh bướu giáp nhân ở miền núi phía Bắc chiếm tỷ lệ 30 - 40% trong cộng đồng, có nơi lên tới 80%. Ở đồng bằng phía Bắc khoảng 6 - 10% người mắc bệnh bướu giáp nhân. Ở đồng bằng sông Cửu Long tỷ lệ người mắc bệnh bướu giáp nhân là 20 - 30%.
Trung bình hằng năm có khoảng 115.000 người được khám và chữa bệnh bướu giáp nhân.
Tự đắp thuốc chữa bướu cổ, nhiều bệnh nhân nguy kịch
Theo thông tin mới nhận được, vài tuần trở lại đây, Khoa Điều trị tích cực, BV Nội tiết TƯ tiếp nhận hàng loạt các bệnh nhân bị cường giáp (bướu cổ, basedow) với biểu hiện hoại tử, sẹo lớn ở vùng cổ do điều trị bệnh bằng thuốc nam.
Nhiều trường hợp nhập viện trong tình trạng cấp cứu, ý thức lơ mơ, nhịp tim nhanh, huyết áp tụt, phải đặt nội khí quản, thở máy, nguy cơ tử vong cao do không được điều trị đúng phương pháp và kịp thời.
Điển hình là trường hợp bệnh nhân T.T.Th. (33 tuổi, Thanh Hóa), nhập viện ngày 15/3 trong tình trạng cổ to với nhiều vết sẹo lớn nhăn nhúm, mắt lồi, tay run, cơ thể suy nhược khi chỉ còn 38kg, mạch nhanh (150 l/p).
Người nhà bệnh nhân cho hay, Chị Th. mắc basedow gần 10 năm nay, đã từng đến khám tại BV Nội tiết TƯ, BV Bạch Mai nhưng không tuân theo theo phác đồ điều trị của các bệnh viện mà nghe theo lời mách của người quen về điều trị tại các cơ sở y tế tự phát ở Hải Dương, Hưng Yên.
Chị Th. cho biết: "Khi đến nhà các thầy lang, chị được cho uống, đắp các loại thuốc nam lên vùng cổ. Sau khoảng 5-10 ngày, tại vị trí đắp thuốc, vùng da bị hoại tử bong ra, rơi xuống và được các thầy lang quả quyết rằng đã "bóc được bướu, tan được chân".
Theo chị Th, chi phí cho mỗi đợt điều trị không hề rẻ, mỗi bệnh nhân phải ở lại nhà thầy lang 5-10 ngày với chi phí khoảng 10 triệu đồng.
Sau vài tháng dùng thuốc của thầy lang tại Hưng Yên, chị Th. thấy người thêm mệt mỏi, sút cân nhiều, gia đình thấy vậy mới chuyển đến BV Nội tiết. Tại đây, bệnh nhân đã được điều trị theo đúng phác đồ và có những chuyển biến tích cực.
Bác sĩ Tây y khuyến cáo
Theo BS Trần Văn Đồng, Khoa Điều trị tích cực, BV Nội tiết TƯ : "Basedow là bệnh tự miễn, được đặc trưng bởi cường chức năng tuyến giáp do các kháng thể kích thích tuyến giáp xuất hiện và lưu hành trong máu.Đây là bệnh lý thường gặp trong các bệnh nội tiết, chiếm khoảng 10-30% các bệnh lý tuyến giáp".
Bệnh xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến từ độ tuổi 20-50 và thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn. Các triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân basedow thường là mệt mỏi, gầy sút, tay run, mạch nhanh, cổ to, mắt lồi.
Hiện nay, các phương pháp điều trị bệnh basedow phổ biến là nội khoa (thuốc kháng giáp trạng tổng hợp), điều trị bằng Iod 131 và phẫu thuật.
BS Đồng khuyến cáo, khi phát hiện các triệu chứng bệnh cần đến các cơ sở chuyên khoa về Nội tiết để được chẩn đoán, tư vấn và điều trị đúng. Tuyệt đối không áp dụng các phương pháp chữa bệnh chưa được kiểm chứng, thiếu cơ sở khoa học.
Khi điều trị quá muộn, bệnh nhân có thể tử vong do suy kiệt, suy tim, đặc biệt nếu xuất hiện các cơn bão giáp trạng (cơn cường giáp kịch phát), tỉ lệ tử vong rất lớn.
Có thể dùng phương pháp điều trị bệnh basedow bằng thuốc kháng giáp, hoặc điều trị bằng Iod 131 và phẫu thuật
Chuyên gia đầu ngành lên tiếng
Lương y Vũ Quốc Trung cho biết, theo y học cổ truyền, bướu cổ chia làm nhiều loại như bướu địa phương do thiếu I ốt, ngoài ra còn các yếu tố khác như di truyền, thiếu một số thức ăn khác, điều kiện về sinh kém vì thế cùng sống một địa phương mà có một số người mới bị.
Thể bướu cổ phát tán gặp ở nữ nhiều hơn. Các học giả cho là do phản ứng của tuyến giáp hoặc bài tiết không đủ hoặc do nhu cầu tăng, nội tiết tuyến giáp không đủ, tuyến làm việc tăng làm cho tổ chức tuyến sinh phì đại.
Lương y Trung cho biết: "Y học cổ truyền lý giải bệnh lý chủ yếu do đàm thấp và khí trệ. Người bệnh có tỳ kém, thêm ảnh hưởng của thức ăn, nước uống làm cho đàm khí trệ mà sinh bệnh hoặc do tức giận, thương can, can khí không thông đạt, uất nên sinh đờm, đờm khí kết ở cổ mà sinh bệnh".
Ngoài ra, các bài thuốc y học cổ truyền dùng để uống cũng đang được áp dụng phổ biến
Liên quan đến việc trường hợp bệnh nhân Th.33 tuổi đắp thuốc nam chữa bướu cổ, lương y cho rằng: "Bướu cổ xuất phát từ tuyến giáp nội tiết bên trong, chính vì thế không có chuyện đắp thuốc nam bên ngoài mà tự khỏi được. Phương pháp Đông y thì có thể kết hợp các bài thuốc y học cổ truyền để uống hoặc có thể can thiệp Tây y bằng việc phẫu thuật thì mới triệt để".
Trong y học cổ truyền, bướu cổ được sử dụng pháp điều trị thư can lý khí, hoà đàm tiêu anh với 12 bài thuốc theo kinh nghiệm của riêng lương y Trung đang được sử dụng phổ biến.
"Đắp thuốc lá bên ngoài để trị bướu cổ như trường hợp trên là phương pháp phản khoa học, gây nguy hiểm chết người, không một giới y học hiện đại nào ủng hộ việc làm đó", Lương y nhấn mạnh.