Phẫu thuật ung thư không phải 'mổ phanh': Bệnh nhân ơn bác sỹ vì... không đau

Đối với ung thư đại trực tràng di căn gan đơn ổ, phẫu thuật cắt đoạn đại trực tràng, vét hạch rộng rãi và cắt nhân di căn gan được coi là phẫu thuật triệt căn, mang lại hiệu quả sống thêm lâu dài cho người bệnh. Thông thường, phẫu thuật này được tiến hành bằng phương pháp mổ mở truyền thống: bác sĩ sẽ dùng dao phẫu thuật rạch một đường dài trên bụng người bệnh để tiếp cận cắt u gan và đại trực tràng. Tuy nhiên, tại Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, bệnh nhân ung thư đại trực tràng di căn có thể được tiến hành phẫu thuật bằng phương pháp mổ nội soi không đường rạch da giúp hậu phẫu nhẹ nhàng, nâng cao tính thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống sau phẫu thuật cho người bệnh.

Điển hình như trường hợp bệnh nhân Phạm Thị N. 73 tuổi nhập viện vì đi đại tiện phân nhầy máu. Kết quả nội soi đại trực tràng cho thấy khối u sùi đại tràng Sigmoid, kết quả GPB sinh thiết u qua nội soi: Ung thư biểu mô tuyến biệt hóa vừa. Trên hình ảnh chụp cắt lớp vi tính và cộng hưởng từ cho thấy khối u đoạn cuối đại tràng Sigmoid, đã thâm nhiễm lớp mỡ lân cận và gan trái có một khối di căn kích thước 1,5cm, không phát hiện di căn ở vị trí khác.

Sau hội chẩn đa chuyên khoa bởi các tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa tại bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, các bác sĩ đã thống nhất phẫu thuật, sau đó điều trị bổ trợ bằng hóa chất kết hợp điều trị đích là phương án tối ưu dành cho bệnh nhân N. Về giải phẫu, gan là tạng ở tầng trên ổ bụng còn đoạn cuối đại tràng Sigmoid nằm ở tầng dưới ổ bụng, trước đây khi chưa có phẫu thuật nội soi kỹ thuật mổ mở truyền thống sẽ rạch da từ mũi ức qua rốn đến khớp mu (dài khoảng 30cm) để có thể thực hiện phẫu thuật cắt 2 tạng tại 2 khu vực trong ổ bụng. Đây là kỹ thuật xâm lấn rộng, gây nhiều tổn thương, đau đớn và chậm hồi phục cho người bệnh.

Đối với phẫu thuật nội soi thông thường đã được triển khai tại nhiều cơ sở, một đường mổ dài 5cm sẽ được mở sau khi cắt gan và cắt đại trực tràng, để thực hiện lấy bệnh phẩm và nối 2 đầu của đại tràng phục hồi lại lưu thông cho ống tiêu hóa. Đường mổ này đã nhỏ hơn tuy nhiên vẫn để lại sẹo và những đau đớn nhất định cho người bệnh. Đối với trường hợp bệnh nhân N., các bác sỹ khoa Ngoại Tổng hợp đã ứng dụng kỹ thuật NOSE (Natural Orifice Specimen Extraction) thực hiện qua phẫu thuật nội soi cắt đoạn đại trực tràng, vét hạch rộng rãi và cắt hạ phân thùy II gan trái đồng thời lấy gan và đoạn đại trực tràng chứa u qua đường tự nhiên (đường âm đạo). Ca mổ diễn ra thuận lợi trong 180 phút, bệnh phẩm được lấy qua đường âm đạo, không có đường rạch trên thành bụng.

Bệnh nhân sau mổ gần như không đau, sau mổ 6h có thể ngồi dậy và được hướng dẫn tập đi, phục hồi chức năng sau mổ 24h. Đánh giá về phẫu thuật NOSE, BSCKII. Lê Văn Thành – Phó giám đốc Bệnh viện kiêm Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp cho biết: “Phẫu thuật NOSE là mảng ghép tiếp theo của phẫu thuật xâm lấn tối thiểu ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Phẫu thuật NOSE có hai điểm mấu chốt. Thứ nhất là phải thực hiện miệng nối tiêu hóa trong ổ bụng, là kỹ thuật khó, cần PTV có kinh nghiệm. Tuy nhiên có nhiều ưu điểm như hạn chế tối đa co kéo ruột, dễ dàng kiểm soát chiều nhu động ruột, mạc treo và đánh giá tình trạng miệng nối trong quá trình nội soi. Thứ hai là lấy bệnh phẩm qua đường tự nhiên, thông thường là đường trực tràng ở nam giới và đường âm đạo ở nữ giới, do đó phải có biện pháp che chắn trực tràng hoặc âm đạo, bọc khối u cẩn thận để tránh nhiễm trùng và cấy tế bào ung thư trong ổ bụng cũng như vị trí lấy bệnh phẩm.”

So với phẫu thuật nội soi thông thường, phẫu thuật NOSE giảm đau sau mổ tốt hơn, vận động sau mổ và phục hồi sớm hơn bên cạnh đó, người bệnh gần như không có sẹo mổ do đó đảm bảo tính thẩm mỹ hơn. Trên cơ sở thành công của phẫu thuật NOSE trên bệnh nhân ung thư đại trực tràng, BS Thành cho biết phẫu thuật NOSE trang bị thêm cho chúng ta vũ khí trong cuộc chiến chống ung thư trong khi vẫn làm giảm được những tổn thương và đau đớn do phẫu thuật gây ra cho người bệnh, Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội đã, đang và sẽ áp dụng rộng rãi hơn kỹ thuật này ở bệnh nhân phẫu thuật nội soi cắt gan, dạ dày, thận… trong thời gian tới nhằm ứng dụng tiến bộ y học giúp mang lại song song cả hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống cho người bệnh.