Nữ sinh viên mắc bệnh phổi đục lỗ
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Bích Ngọc, Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, nữ bệnh nhân A.T (21 tuổi, quê tỉnh Bắc Kạn) là sinh viên IT của một trường đại học tại Thái Nguyên phải bỏ học giữa chừng vì không may mắc bệnh phổi giai đoạn cuối. Bệnh nhân phải thở oxy dài hạn tại nhà, luôn cần người hỗ trợ cho các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
Trước đó, vào năm 2020, nữ bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh lý u cơ trơn bạch huyết ở phổi (LAM) hay còn gọi là bệnh phổi đục lỗ. Đây là một bệnh hiếm gặp và thường xảy ra ở người trẻ. Bệnh lý này tạo các kén khí trong phổi, lan toả và làm mất chức năng phổi.
Năm 2021, bệnh khó thở phải hỗ trợ thở oxy. Vào tháng 8 2023 bệnh nhân có trong danh sách chờ ghép phổi. Nữ bệnh nhân khó thở thường xuyên, gắng sức. Bệnh nhân không có khả năng tự thở, kết quả chụp CT cho thấy phổi có nhiều tổn thương.
Theo bác sĩ Bích Ngọc, tình trạng người bệnh rất nặng, có khả năng tử vong cao trong vòng vài tháng tới nếu không được ghép phổi.
Bệnh viện đã hội chẩn với chuyên gia nước ngoài và quyết định ghép phổi cho nữ sinh viên do bệnh lý nặng, nguy cơ tử vong cao.
Ekip phẫu thuật ghép 2 lá phổi (ảnh BVCC)
Vào 13h ngày 8/2 (29 Tết), sau khi nhận được thông tin có phổi hiến từ Bệnh viện trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Phổi trung ương đã kích hoạt khẩn cấp chương trình ghép phổi và tổ chức hội chẩn lựa chọn người bệnh được nhận tạng ngay trong đêm.
Bệnh viện đã huy động khoảng 80 nhân lực trực tiếp tham gia ca ghép cùng với các chuyên gia khác từ Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện E, Bệnh viện Hữu nghị, Bệnh viện Tim Hà Nội và chuyên gia quốc tế.
12 giờ sau mổ, cô gái trẻ đã tỉnh, tự thở những hơi thở đầu tiên của hai lá phổi mới trong những giọt nước mắt hạnh phúc của cả người bệnh và y bác sĩ. Ngay trong ngày đầu tiên sau ghép phổi, người bệnh phục hồi tốt, các chỉ số hô hấp ổn định.
"Ngày thứ 3 sau ca ghép phổi, bệnh nhân đã đứng dậy và đi lại được trong 5 phút liên tục, rút dẫn lưu khí màng phổi 2 bên. Nữ bệnh nhân đã có thể tự ăn uống. Ngày thứ 4, bệnh nhân đã đi bộ được trong 15 phút, tình trạng nhiễm khuẩn được kiểm soát", bác sĩ Ngọc chia sẻ.
Bác sĩ Ngọc cho biết thêm sau khi rút nội khí quản để tự thở, bệnh nhân đã bật khóc. Khi bác sĩ nói: "Mẹ và chị đang chờ ngoài kia". Nữ bệnh nhân trẻ vừa khóc và nói: "Em biết và đang cố gắng".
Theo bác sĩ Ngọc, với ca ghép 2 phổi thành công, tương lai bệnh nhân có thể quay trở lại trường đại học tiếp tục thực hiện ước mơ.
Bà Phạm Thị Tuyền (mẹ nữ bệnh nhân ghép phổi) chia sẻ bản thân đã rất xúc động khi con gái được ghép phổi thành công. Trước đó, bà Tuyền đã từng nghĩ tới việc mất con. Bà Tuyền cũng gửi lời cảm ơn tới gia đình đã hiến tặng phổi cho con gái. Ca ghép phổi thành công đã hồi sinh một cuộc đời mới cho con tôi.
"Tôi đã từng sợ một ngày nào đó đi làm về gọi A.T ơi sẽ không còn nghe được lời đáp từ con. Tuy nhiên, ca ghép phổi thành công đã giúp con tôi được sống một cuộc đời mới", bà Tuyền nói.
Ghép phổi là một kỹ thuật khó
PGS.TS Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người cho biết ghép phổi là một kỹ thuật khó. Cứ 10 người chết não chỉ có 2 người có thể lấy được tạng phổi để ghép cho người khác. Bệnh nhân suy phổi nếu như không có tạng ghép sẽ có nguy cơ tử vong cao.
Nữ bệnh nhân vui vẻ, hạnh phúc sau khi rút nội khí quản tự thở (ảnh BVCC)
TS.BS cao cấp Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho hay, ca ghép hai lá phổi cho nữ bệnh nhân 21 tuổi thành công tốt đẹp đạt tiêu chuẩn quốc tế của Trung tâm ghép phổi UCSF (1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và uy tín nhất tại Hoa Kỳ).
Ghép phổi là kỹ thuật khó nhất trong các kỹ thuật ghép tạng, đòi hỏi sự phối hợp nghiêm ngặt của tất cả các bộ phận, các bác sĩ. Chuyên gia phải đánh giá tình trạng phổi của người cho, người nhận rất chặt chẽ. Quy trình lấy phổi và ghép phổi phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật cao từ khâu bảo quản, vận chuyển, kiểm soát nhiễm khuẩn, gây mê hồi sức, tim mạch, phẫu thuật lồng ngực, dược, huyết học, miễn dịch, phục hồi chức năng, dinh dưỡng,... Bên cạnh đó, quá trình chăm sóc hậu phẫu cũng là yếu tố quyết định sự sống của người bệnh.
"Đây là ca bệnh thành công của nền y học Việt Nam, các chuyên gia y tế đầu ngành được phối hợp nhịp nhàng với nhau. Ca mổ được thực hiện theo tiêu chuẩn kỹ thuật thực hiện như tại Mỹ", bác sĩ Lượng nói.
Có mặt tại buổi lễ báo cáo ca ghép 2 phổi, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nói: "Ca ghép phổi thành công này là một tin vui, là dấu ấn rất lớn của ngành y tế trong ghép mô tạng. Ngành y tế đã có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các chuyên gia, bệnh viện để thực hiện thành công ca ghép phổi".
Trước đó, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội) tiếp nhận một bệnh nhân nam (26 tuổi, An Giang) bị chấn thương sọ não nặng do tai nạn giao thông. Các y bác sĩ đã nỗ lực điều trị, hồi sức tích cực để tìm cơ hội sống cho bệnh nhân nhưng may mắn đã không đến với bệnh nhân.
Sau 3 ngày điều trị, bệnh nhân được chẩn đoán chết não. Sau khi nhận được thông tin về tình trạng của bệnh nhân và với tấm lòng thiện nguyện, nhân đạo, gia đình bệnh nhân đã đồng ý hiến mô, tạng để cứu sống nhiều bệnh nhân hiểm nghèo khác.