Bạn đọc Trần Hoàng An (nam, 61 tuổi, quận Phú Nhuận,TP HCM), hỏi: Từ vài năm nay, có lẽ do tuổi già nên ban đêm tôi thường phải thức dậy ít nhất 1 lần để đi tiểu. Có người bảo như vậy sẽ không tốt cho sức khỏe vì làm mất giấc ngủ.
Vì thế từ vài tháng nay, tôi cố gắng nhịn uống nước vào buổi tối, 11 giờ đêm ngủ thì từ 7-8 giờ tối đã không dám uống, thế nhưng tình hình không cải thiện mấy. Bạn tôi có người nói là cố gắng một thời gian thì cơ thể sẽ quen, không thức dậy giữa giấc nữa, có người lại cảnh báo người già nhịn nước dễ đột quỵ.
Xin cho tôi lời tư vấn: tôi làm vậy có đúng không? Dạo này tôi hay nhức đầu, có khi nào do nhịn nước hay dở giấc? Việc tôi hay tiểu đêm vài năm gần đây có phải bệnh?
Lương y Đinh Công Bảy, Tổng Thư ký Hội Dược liệu TP HCM, trả lời:
Hay tiểu đêm ở người trẻ thì có thể nghĩ đến việc viêm tiết niệu nhưng ở người lớn tuổi (50 trở lên) thì là hiện tượng bình thường, không sao hết. Đơn giản là do tuổi tác khiến van bàng quang nhạy hơn.
Ngoài ra, đi tiểu nhiều lần hơn (kể cả ban ngày) ở người lớn tuổi còn là một cách cơ thể tự cố gắng giải những độc tố trong cơ thể, đẩy cặn lắng đường bàng quang… ra ngoài tốt hơn, để bù đắp việc các hoạt động trong cơ thể đã yếu đi do tuổi tác.
Với người cao tuổi, việc nhịn nước cả buổi tối vì sợ tiểu đêm như anh là sai. Đúng như một người bạn anh nói, điều này làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Nhịn nước, cơ thể sẽ mất nước làm tăng độ đông đặc của máu, từ đó gia tăng nguy cơ hình thành cục máu đông và chính các cục máu đông này dễ dẫn đến cơn đột quỵ.
Ngoài ra, người lớn tuổi bị thiếu nước sẽ dễ bị các tai nạn gãy xương, bởi việc thiếu nước sẽ làm giảm hấp thu canxi, khiến tình trạng loãng xương càng nặng. Ngoài ra, thiếu nước khiến da khô, cơ thể mau lão hóa.
Một số hoạt động của cơ thể bị cản trở do mất nước, trên nền một cơ thể đã suy do tuổi tác, dễ dẫn đến nhiều bệnh tật khác.
Việc anh vẫn thức dậy tiểu đêm dù đã cố nhịn nước, rất có thể là do… khát nước. Rất nhiều trường hợp vì khát nước nên mới tỉnh giấc giữa chừng và khi đi uống nước thì bàng quang bị kích thích nên phải đi tiểu.
Anh cần bảo đảm uống nước đầy đủ trong ngày (2-2,5 lít), chia đều ra các khoảng thời gian, mỗi lần uống tầm 200-300 ml. Buổi tối cũng nên uống vừa đủ, không nên nhịn cũng không nên uống quá nhiều.
Để giảm tiểu đêm mà cơ thể không mất nước, anh nên uống ly cuối cùng trước khi đi ngủ khoảng 2 giờ.
Ly cuối cùng này nên khoảng 200 ml, có thể thay thế nước bằng một ly sữa ấm (sữa động vật hoặc sữa đậu nành), hoặc mật ong pha loãng, ấm. Sữa và mật ong có tác dụng giúp an thần, dễ ngủ ngon.
Ban đêm, nên để sẵn nước ngay đầu giường và uống ngay nếu thấy khát, bởi cảm giác khát có nghĩa là cơ thể đang báo động cần nước, tuyệt đối không được cố nhịn.