Lữ đoàn Tấn công trên không 82 đã không tham gia 9 tuần đầu cuộc phản công của Ukraine, được khởi động dọc một vài trục ở phía Nam và phía Đông ngày 4/6. Một số nhà phân tích đánh giá, Lữ đoàn 82 là lữ đoàn mạnh nhất của Ukraine bởi chỉ riêng lực lượng này đã sở hữu một nửa số xe bọc thép tốt nhất mà Kiev nhận được từ các nước NATO. Đây cũng là lực lượng duy nhất ở Ukraine đang sử dụng các phương tiện Marder và Stryker.
Theo tài liệu bị rò rỉ của Lầu Năm Góc từ tháng 2 và tháng 3 năm nay, đơn vị này có khoảng 90 xe chiến đấu Stryker của Mỹ, 40 phương tiện chiến đấu bộ binh Marder do Đức sản xuất, 24 thiết giáp chở quân M113 cũng của Mỹ và 14 xe tăng Challenger đến từ Anh.
Tuy nhiên, khi lữ đoàn mạnh này của Ukraine cuối cùng đã được đưa vào chiến đấu, họ bắt đầu đối mặt với tổn thất.
Tuần này, Lữ đoàn 82 mất ít nhất 2 trong số 20 xe công binh M1132 - phiên bản phương tiện dọn mìn của xe chở bộ binh Stryker 8 bánh nặng 18 tấn. M1132 có một bộ con lăn mìn có thể kích nổ mìn được chôn dưới đất trước khi phương tiện đâm vào chúng.
Một chiếc M1132 bị cháy. Ảnh: Forbes
Hiện chưa rõ vũ khí nào đã tấn công M1132, có thể phương tiện này là nạn nhân của chính những bãi mìn mà quân đội Ukraine đang cố dọn sạch. Cũng có thể chúng bị pháo kích hoặc bị UAV truy lùng. Dù là kịch bản nào, Lữ đoàn 82 đã tổn thất 10% xe Stryker dọn mìn.
Lý do các chỉ huy Ukraine giữ lại Lữ đoàn 82 với 2.000 binh lính là điều khá rõ ràng. Khi các lữ đoàn dẫn đầu các cuộc tấn công rút lui để nghỉ ngơi và tổ chức lại lực lượng, Lữ đoàn 82 sẽ sẵn sàng thay thế vị trí của họ.
Động thái này đã diễn ra tuần trước khi các lực lượng của lữ đoàn này bắt đầu hành động quanh Robotyne - một thành trì quan trọng của Nga trên trục chạy qua Tokmak tới Melitopol, khu vực trải dài 80km ở tiền tuyến phía Nam Ukraine.
Đơn vị dẫn đầu cuộc tấn công vào Robotyne - Lữ đoàn cơ giới 47 của Ukraine đã tổn thất ít nhất 25 trong số 99 xe chở bộ binh M-2 do Mỹ sản xuất. Lữ đoàn 82 dường như tham gia vào cuộc tấn công này để tiếp thêm sức mạnh cho Lữ đoàn 47.
Việc Lữ đoàn 82 tổn thất 2 chiếc M1132 là điều không mấy bất ngờ. Lữ đoàn này được cho là đã điều M1132 trước khi triển khai lực lượng tấn công để dọn sạch các khu vực Nga cài mìn quanh Robotyne. Với những con đường an toàn, xe Stryker, Marder và Challenger 2 của Lữ đoàn 82 có thể tiến sâu hơn vào Robotyne hoặc vượt qua các đơn vị đồn trú của Nga trong thành phố. Đây là một công việc cần thiết nhưng đầy nguy hiểm. Hầu hết các phương tiện dòn mìn quân sự đều được thiết kế với phần thân bọc thép dày và nặng, trong khi lớp bọc thép của M1132 khá mỏng. Điều đó khiến nó dễ tổn thương trước các vụ nổ mìn, đạn pháo, tên lửa chống tăng và thậm chí súng hạng nặng. Việc thêm các con lăn mìn nặng 2 tấn sẽ làm tăng đáng kể sức nặng lên M1132.
Một cách để các công binh sống sót và tiếp tục chiến dịch dọn mìn là nhắm vào một điểm dọc tiền tuyến mà đối phương chỉ tập trung tối thiểu lực lượng.
Dù vậy, giới quan sát cho rằng khó có thể triển khai các phương tiện bọc thép và hàng trăm binh lính mà không làm đối phương phát hiện cũng như dịch chuyển lực lượng để đối phó với những kẻ tấn công. Giải pháp thay thế là bí mật tiến công để đẩy bên phòng thủ ra khỏi các vị trí đủ xa nhằm giúp lực lượng công binh làm phần việc của mình.
Quân đội Mỹ có lẽ sẽ hoàn thành chiến thuật đó bằng cách ném bom đối phương từ trên cao nhưng Ukraine không có lựa chọn đó. Một cuộc pháo kích dồn dập và chính xác có lẽ sẽ cản trở đối phương ở khoảng cách đủ xa để M1132 dọn mìn. Nhưng các hệ thống pháo của Ukraine đang bận rộn nhắm vào các hệ thống pháo của Nga.
Điều đó tức là Lữ đoàn 82 có thể phải dọn mìn quanh Robotyne dưới hỏa lực. Với các phương tiện công binh hạng nhẹ của Lữ đoàn này, điều đó vô cùng nguy hiểm.
Hiện nay, Mỹ đã cam kết cung cấp 189 xe Stryker cho Ukraine, đủ thể thay thế tổn thất của Lữ đoàn 82 và trang bị cho các lữ đoàn khác.