Đây là trường hợp đầu tiên một quan chức Trung Quốc bị dẫn độ tới Mỹ để xét xử trong lịch sử và đây không phải là vụ án riêng lẻ…
Đông Phương cho biết, từ năm 2013 cho đến khi bị bắt tại Bỉ hồi tháng 4/2018, Hứa Ngạn Quân (Yanjun Xu, còn có các tên khác là Khuất Huy (Qu Hui) và Trương Huy (Zhang Hui)) đã liên tục chiêu dụ các nhân tài của các công ty hàng không và không gian Mỹ như GE Aviation.
Hứa lấy cớ mời họ sang giảng dạy tại các trường đại học Trung Quốc, sau đó phối hợp với các nhân viên tình báo khác của Trung Quốc tìm cách đoạt lấy các bí mật thương nghiệp từ các chuyên gia này.
Nhân viên điều tra của Mỹ chỉ rõ, mục tiêu của Hứa Ngạn Quân là đoạt lấy bí mật công nghệ sản xuất các phiến cánh quạt bằng vật liệu hợp kim trong cửa lấy gió động cơ turbine của GE Aviation.
Văn bản khởi tố Hứa Ngạn Quân nêu rõ, một kỹ sư của GE Aviation hồi tháng 2 đã gửi cho Hứa Ngạn Quân một bản báo cáo trong đó hàm chứa tài liệu về bản quyền sở hữu trí tuệ của công ty và thảo luận qua điện thoại với Hứa.
Hứa đã đánh giá tài liệu "rất tốt" và yêu cầu đối tác cung cấp thêm các thông tin kỹ thuật cụ thể và mang them một máy tính của công ty để sang châu Âu gặp nhau. Kết cục, Hứa Ngạn Quân đã bị dẫn dụ sang Bỉ và bị bắt. Sau khi kháng tố thất bại, Hứa đã bị dẫn độ về Mỹ - theo "The Washington Post".
Bí mật công nghệ cánh quạt turbine động cơ máy bay của GE Aviation là thứ mà Hứa Ngạn Quân tìm cách đoạt lấy.
Nhà chức trách Mỹ đã xử lý vụ án tại bang Ohio, nơi có trụ sở chính của GE Aviation, Hứa Ngạn Quân bị cáo buộc phạm các tội âm mưu, tiến hành hoạt động gián điệp kinh tế và lấy cắp bí mật thương nghiệp. Nếu bị kết luận có tội, Hứa Ngạn Quân có thể phải nhận mức án 25 năm tù giam kèm theo tiền phạt.
Ông John Demers, Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ phụ trách cơ quan an ninh quốc gia (National Security Division) nói, đây không phải là vụ việc cá biệt mà là một bộ phận trong chính sách trả giá để phát triển kinh tế của Trung Quốc.
Ông nói, Bộ Tư pháp Mỹ đang điều tra các hành vi phạm tội lấy cắp bí mật thương mại của những người khác. Theo ông, hành vi của những người này thể hiện rõ chính sách phát triển kinh tế của Trung Quốc là "Trả giá bằng việc hy sinh quyền lợi của Mỹ".
Ông nói: "Chúng ta quyết không dung thứ một quốc gia khác lấy cắp thực lực và bản quyền sở hữu trí tuệ của mình". Tờ "The New York Times" ngày 10/10 viết, Hứa Ngạn Quân trở thành quan chức đầu tiên của cơ quan tình báo Trung Quốc bị dẫn độ sang Mỹ xét xử.
Ông William Priestap, Chủ nhiệm bộ phận phản gián của FBI nói trong một bản tuyên bố: "Đây là vụ dẫn độ quan chức tình báo Trung Quốc chưa từng có trong lịch sử, cho thấy chính phủ Trung Quốc trực tiếp giám sát các hoạt động gián điệp kinh tế ở Mỹ".
Được biết, Hứa Ngạn Quân bị FBI dụ sang Bỉ để bắt hôm 1/4/2018 khi tới đó với hy vọng lấy được những bí mật thương mại của GE Aviation. Quan chức Bộ Tư pháp Mỹ nói, họ đợi tới sau khi Hứa bị dẫn độ tới Mỹ mới bắt đầu cáo buộc các tội mà ông ta phạm phải.
Sau khi bị dẫn độ tới Mỹ, Hứa Ngạn Quân sẽ bị đưa ra xét xử tại tòa án liên bang tại Cincinnati và sẽ bị ra tòa lần đầu vào giữa tuần này.
"The Epoch Times" cho biết Hứa Ngạn Quân là Phó phòng thuộc Cục 6, Sở An ninh Quốc gia tỉnh Giang Tô, hoạt động dưới lốt cán bộ của Cơ quan xúc tiến khoa học kỹ thuật tỉnh Giang Tô.
Các tài liệu Hứa lấy cắp được được chuyển cho các chuyên gia thuộc Đại học hàng không - không gian Nam Kinh dưới sự quản lý của Bộ Công nghiệp và Tin học hóa Trung Quốc. Có 3 công ty Mỹ đã có nhân viên bị Hứa Ngạn Quân tiếp cận và bị thiệt hại; tuy nhiên ngoại trừ GE Aviation, 2 công ty còn lại không được nêu tên.
Theo "The Wall Strett Journal", hãng GE đã ra tuyên bố nói, quan chức tình báo Trung Quốc bị bắt đã "khóa chặt" một cựu nhân viên của GE Aviation; trong mấy tháng qua, GE Aviation đã phối hợp với FBI điều tra và cho biết vụ việc này không có ảnh hưởng quá lớn tới GE.
Ngoài ra, căn cứ tài liệu của tòa án, khi tiếp xúc với nhân viên của GE Aviation, Hứa Ngạn Quân đã che giấu thân phận thật của ông ta.
Hôm 10/10, Giám đốc FBI Christopher Wray khi diều trần trước Ủy ban an ninh nội địa Thượng nghị viện đã nói: "Trong rất nhiều lĩnh vực, Trung Quốc là mối đe dọa phản gián rộng nhất, phức tạp nhất, thời gian lâu dài nhất mà chúng ta phải đương đầu".
So sánh với Nga, ông cho rằng: "Sự đối kháng với Nga là cuộc chiến đấu hiện tại, còn chiến tranh đối với Trung Quốc là cuộc chiến đấu tương lai".
Kỷ Siêu Quần, điệp viên Trung Quốc bị bắt hồi cuối tháng 9/2018 hiện đang bị xét xử.
Cũng theo Đông Phương, hôm 25/9, một công dân Trung Quốc khác cũng đã bị bắt tại Chicago vì tội hoạt động gián điệp khi giúp chính phủ Trung Quốc chiêu mộ 8 nhà khoa học và kỹ sư người Mỹ gốc Hoa làm việc trong các hãng thầu quốc phòng của Mỹ.
Bản khởi tố của cơ quan công tố nêu rõ, Kỷ Siêu Quần ( Chaoqun Ji ), 27 tuổi, năm 2013 nhập cảnh Mỹ với tư cách lưu học sinh vào học ngành Công trình điện tử ở Chicago. Năm 2016, Kỷ đã trở thành thành viên lực lượng dự bị lục quân Mỹ thông qua Kế hoạch trưng binh nhân tài cấp thiết (MAVNI).
Trong bản tự khai, Kỷ viết trong 7 năm qua không có bất cứ hệ gì với cơ quan chính phủ nước ngoài nào. Trong một lần sát hạch sau đó, ông ta cũng không tiết lộ việc có quan hệ với cơ quan tình báo nước ngoài.
Tuy nhiên, qua điều tra, viện kiểm sát đã cáo buộc Kỷ vào năm 2013 đã quen biết một người đàn ông Trung Quốc, hai người sau đó nhiều lần gặp mặt ở Trung Quốc.
Ban đầu người này tự xưng là giáo sư đại học, nhưng sau đó Kỷ Siêu Quần biết rõ ông ta thực ra là nhân viên tình báo của Sở An ninh Quốc gia tỉnh Giang Tô.
Kỷ đã sử dụng e-mail để gửi cho người này hồ sơ tài liệu về 8 nhà khoa học người Đài Loan và Trung Quốc Đại Lục. Hiện Kỷ Siêu Quần đang bị xét xử, nếu bị kết luận có tội ông ta sẽ bị nhận mức án 10 năm tù.
Theo "The Wall Strett Journal" thì giữa Kỷ Siêu Quần và Hứa Ngạn Quân có liên hệ với nhau bởi họ cùng là người của Sở An ninh Quốc gia tỉnh Giang Tô.