"Lò thiêu người" ở Tell Tamr: Màn ra mắt "kiểu Nga" của Quân đoàn 5 QĐ Syria?

Nghệ thuật "Chiến tranh tiêu hao": Thầy Nga dạy học trò Syria liệu có "ra hồn"?

"Chiến tranh tiêu hao" là một chiến thuật quân sự được một bên tham chiến sử dụng để làm suy yếu đối phương tới mức sụp đổ sau khi thiệt hại liên tục về người và trang thiết bị. Bên nào sở hữu lượng tài nguyên lớn hơn vào cuối cuộc chiến thường là phe chiến thắng.

"Chiến tranh tiêu hao" chỉ xuất hiện khi một bên nhận thấy mình đang gặp bất lợi (về chiến thuật, hỏa lực, quân số và khả năng cơ động) và chuyển từ các giao chiến quy ước sang chiến tranh tiêu hao để vô hiệu hóa lợi thế của đối thủ.

Nếu lực lượng các bên gần như tương đương với nhau, kết quả của một "Chiến tranh tiêu hao" chắc chắn sẽ là một chiến thắng dành cho bên nào áp dụng nó trước.

Trong lịch sử Nga, "Chiến tranh tiêu hao" là yếu tố tối quan trọng góp phần dẫn tới chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc 1812 (chống lại cuộc xâm lược của Pháp), Chiến tranh vệ quốc vĩ đại (1941-1945) trong Thế chiến thứ hai.

Nói cách khác, chính người Nga đã giúp nâng tầm chiến thuật "Chiến tranh tiêu hao" trở thành một phần của "Nghệ thuật quân sự".

Người Nga cũng đã từng nếm trải "chiến tranh tiêu hao" trong Chiến tranh Chechnya.

Kể từ khi tham chiến trong cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn tại Syria vào năm 2015, người Nga đã "chỉ tay dắt việc" cho Quân đội Arab Syria (SAA) trong việc áp dụng "Chiến tranh tiêu hao" trên khắp các chiến trường.

Với các cố vấn Nga đi cùng Lực lượng Tiger (nay là Sư đoàn 25 Lực lượng đặc biệt SAA), hàng loạt các chiến dịch thành công nhờ chiến thuật nói trên như Chiến dịch Đông Aleppo năm 2016, chiến dịch Bắc Hama năm 2017, chiến dịch Bắc Hama năm 2019.

Sư đoàn 25 LLĐB hiện đang hỗ trợ Sư đoàn 4 Vệ binh Cộng Hòa ở chiến trường Latakia. Điều này đã khiến "con át chủ bài" của Nga sử dụng nhuần nhuyễn "Chiến tranh tiêu hao" không thể tham chiến chống lực lượng Thổ ở đông bắc Syria, vậy đơn vị nào sẽ thay thế?

Sư đoàn 25 LLĐB hiện đang chuẩn bị cho đợt tấn công tiếp theo tại Latakia và Idlib.

Quân đoàn 5, "vũ khí bí mật" của Nga?

Sau thất bại của việc xây dựng Quân đoàn 4 Quân đội Arab Syria (SAA) ở tây bắc Syria (được cho là do thiếu sự cộng tác của nhóm dân quân thân chính phủ và sự phản đối của Iran), người Nga đã có một "kế hoạch khác" vào cuối năm 2016, đó là Quân đoàn 5.

Khác hẳn với "đối tượng chiêu mộ" là các nhóm dân quân thân Iran của Quân đoàn 4, Quân đoàn 5 được thành lập với hai đối tượng, một là thanh niên Syria đủ 18 tuổi tự do nhưng trốn tránh nghĩa vụ quân sự và hai là các nhóm phiến quân "cam kết trung thành với người Nga".

Với mục tiêu như vậy, không khó để nhận ra các tay súng của Quân đoàn 5 là các cựu binh phiến quân và các nhóm dân quân thân chính phủ khắp lãnh thổ Syria, những người đã có nhiều năm cầm súng.

Và tất nhiên, xây dựng một lực lượng quân sự từ đầu đồng nghĩa với việc người Nga có thể "nhào nặn" Quân đoàn 5 trở thành một phiên bản lớn hơn của "Lực lượng Tiger" trong các mục tiêu quân sự tương lai.

Các tay súng của Quân đoàn 5 tham chiến tại Palmyra, Homs năm 2017.

Việc thành lập Quân đoàn 5 đã từng được báo chí Syria ca ngợi là "đỉnh cao hợp tác" giữa liên minh Nga - Syria - Iran với việc binh lính được các cố vấn Nga trực tiếp huấn luyện, trang bị và chỉ huy.

Quân đoàn được nhận trực tiếp từ Nga các xe tăng hiện đại bao gồm T-62M và T-72B3, binh lính được trang bị súng trường tấn công AKM, AK-74M và được bảo vệ bởi áo chống đạn 6B45, mũ Kevlar 6B7 tương tự như lính Nga.

Quân đoàn 5 cũng đóng quân ở một khu vực đặc biệt quan trọng là tỉnh Homs và Deir Ezzor của Syria. Khu vực nhiều tài nguyên dầu khí nhưng cũng là nơi ẩn náu của tàn quân IS này được cho là khá lý tưởng cho công tác huấn luyện chiến đấu.

Cố vấn Nga trực tiếp tham gia huấn luyện Sư đoàn 5 và xe tăng T-72B3 trong đội hình của sư đoàn chiến đấu tại tỉnh Homs.

Sáp nhập lực lượng dân quân ở đông bắc Syria và "Lò thiêu người" Tell Tamr

Ngày 13/10/2019, người Kurd ở miền bắc Syria ra thông báo về việc họ đã đạt được một thỏa thuận với chính phủ Syria nhằm cho phép binh sĩ SAA triển khai dọc biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ để ngăn chặn Chiến dịch "Mùa xuân Hòa bình" của Ankara.

Ngày 14/10, cùng với các đơn vị ở Qamishly, Quân đoàn 5 (quân số được cho là 3 lữ đoàn) được lệnh cơ động kiểm soát hàng loạt các vị trí quân sự quan trọng ở đông bắc Syria như Kobani, Hasakah, Manbij, al-Tabqa, Raqqa và Tell Tamr.

Vào ngày 24/10, theo hãng tin Sky News, các chỉ huy quân sự người Kurd ở đông bắc Syria tuyên bố rằng họ đang xem xét việc gia nhập SAA trong thành phần của Quân đoàn 5, tuy nhiên cho tới nay, một kế hoạch sát nhập chính thức vẫn chưa được đưa ra.

Nhưng trên thực địa, kể từ sau khi SAA kiểm soát hoàn toàn các khu vực giáp ranh với biên giới Thổ Nhĩ Kỳ từ tay lực lượng người Kurd, các nhóm dân quân địa phương (bao gồm người Kurd, người Syriac) đã cam kết tham chiến chống lại lực lượng Thổ dưới sự chỉ huy của Quân đoàn 5.

Đoàn xe cơ giới với sự có mặt của các cố vấn Nga tại Tell Tamr vào ngày 27/10.

Nói cách khác, kể từ sau cuộc triệt thoái của dân quân người Kurd và Syriac khỏi Ras al-Ain vào cuối tháng 10/2019 tới nay, lực lượng tham chiến ở mặt trận Ras al-Ain và Tell Tamr là Quân đoàn 5 với các thành viên "cũ và mới" với sự chỉ huy trực tiếp của các cố vấn Nga.

Mặc dù những người đang cầm súng ở Tell Tamr là người Arab Syria, người Kurd, người Syriac, người Thổ nhưng đây rõ ràng là một cuộc quyết chiến giữa cái gọi là "tân đế chế Ottoman" và người Nga.

Một lần nữa, chiến thuật "Chiến tranh tiêu hao" đã được cố vấn Nga chỉ đạo và Quân đoàn 5 sử dụng nhuần nhuyễn ở Tell Tamr.

Với chiến thuật tạm rút lui để giảm thương vong, khiến đối phương tiến sâu vào tầm hỏa lực trước khi phản công vào buổi chiều tối, Quân đoàn 5 dưới sự chỉ đạo của cố vấn Nga đã khiến đối phương phiến quân Quân đội Quốc gia Syria (SNA) thiệt hại nặng nề.

Bản đồ chiến sự khu vực Tell Tamr cho thấy phiến quân SNA và lực lượng Quân đoàn 5 vẫn tiếp tục chuỗi giao tranh đẫm máu mà không có nhiều thay đổi về lãnh thổ.

Cho tới nay lực lượng Thổ đã tung ít nhất là 3 đợt tấn công tất cả đều "ôm đầu máu" trở về điểm xuất phát.

Có thể kể tới các đơn vị "khét tiếng" như Furqat al-Hamza và Nour al-Din al-Zenki (đợt tấn công ngày 30-31/10), Jaysh al-Islam (đợt tấn công ngày 8-9/11), Sư đoàn Sultan Murad (đợt tấn công ngày 11-12/11) đã lần lượt "gục ngã" trước chiến tuyến Tell Tamr.

Các đơn vị cơ hữu của cái gọi là Quân đoàn 2 SNA gần như đều đã bị "trọng thương" và nếu Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tham vọng kiểm soát Tall Tamr, họ sẽ phải tung nốt các Quân đoàn 1-3-4-5-6 vào "lò thiêu người" này trong thời gian tới.

Nhưng các nỗ lực"tự làm mình mất chảy máu" của Thổ trong cuộc quyết chiến này sẽ có thể kết thúc cay đắng khi SNA mất hoàn toàn sức chiến đấu ngay trước một đợt phản công quyết định của đối phương.