Ukraine bắt tàu, phá vỡ thế cờ của ông Putin
Reuters tối 11/7 đưa tin, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) tuyên bố lực lượng của họ vừa bắt giữ 1 tàu chở hàng nước ngoài ở Biển Đen, ngoài khơi Odesa và giam giữ thuyền trưởng vì nghi ngờ người này giúp Nga đưa ngũ cốc của Ukraine từ Crimea ra bên ngoài để xuất khẩu.
SBU cho hay, con tàu này treo cờ của một quốc gia Trung Phi, nó đã liên tục cập cảng Sevastopol (Crimea) để "thực thi mệnh lệnh của Nga" và vận chuyển các sản phẩm nông nghiệp (mà Ukraine cáo buộc Nga cướp của mình) trong giai đoạn 2023-2024.
Theo Reuters, lực lượng Nga đã giành quyền kiểm soát nhiều vùng nông nghiệp phía nam Ukraine ngay từ năm đầu tiên tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt (2022). Kể từ đây, Kiev nhiều lần cáo buộc Nga "ăn trộm" và phá hủy ngũ cốc của nước này, số lượng lên tới 6 triệu tấn ngũ cốc (tính đến giữa năm 2023).
Ukraine bắt giữ tàu nước ngoài vận chuyển ngũ cốc cho Nga. Ảnh: Newsweek
Thông báo của SBU cho biết thêm rằng, thuyền trưởng và 12 thành viên thủy thủ đoàn trên chiếc tàu nước ngoài đã giúp Nga xuất khẩu ngũ cốc lấy từ các khu vực miền nam Ukraine sang Trung Đông. Con tàu này thường xuyên tắt thiết bị định vị GPS, và ghi lại dữ liệu giả để che giấu hoạt động.
"Cuộc điều tra đang được tiến hành để xác định tất cả các tình tiết phạm tội, và những người có liên quan tới hoạt động bất hợp pháp" - SBU nêu rõ.
Cơ quan An ninh Ukraine đồng thời tiết lộ rằng, thuyền trưởng con tàu - được xác định là công dân của một quốc gia vùng Nam Caucasus - có thể phải đối mặt với án tù 5 năm vì vi phạm các hạn chế đi lại mà Kiev áp đặt đối với vùng lãnh thổ do Nga nắm quyền kiểm soát.
"Con tàu này và thuyền trưởng của tàu đang làm việc cho Nga. Khi nó đi vào vùng biển do Ukraine kiểm soát, chúng tôi đã có phản ứng ngay lập tức" - Một nguồn tin thực thi pháp luật của Ukraine nói với Reuters.
Trong tuyên bố sau đó, Văn phòng Tổng công tố Ukraine cho biết, con tàu vừa bị bắt giữ đã cập cảng Sevastopol vào tháng 11/2023, chất hơn 3.000 tấn nông sản dành cho một công ty ở Thổ Nhĩ Kỳ rồi rời cảng.
Nó tiếp tục quay trở lại Sevastopol vào tháng 5 năm nay, dỡ hàng mang về từ Thổ Nhĩ Kỳ và sau đó rời đi, có vẻ hướng tới Istanbul.
Tới ngày 2/7, con tàu đã đến Moldova sau khi tắt hệ thống theo dõi. Văn phòng công tố Ukraine cho biết, hiện con tàu đang bị giữ tại cảng Reni, trên sông Danube ở Ukraine.
Nga cảnh báo khiến Ukraine "biến mất"
Theo tạp chí Newsweek (Mỹ), với động thái bắt giữ tàu chở hàng cho Nga, Ukraine đã đảo ngược thế cờ phong tỏa của ông Putin ở Biển Đen. Trước đó, vào mùa xuân 2022, bằng sức mạnh hải quân của mình, Nga đã phong tỏa các cảng Biển Đen của Ukraine và khiến hoạt động xuất khẩu của Kiev bị đình trệ nghiêm trọng.
Tháng 7/2022, Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đã dàn xếp một thỏa thuận với Nga cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen. Thỏa thuận sẽ cho phép các con tàu đi lại an toàn từ các cảng Yuzhny, Odessa và Chornomorsk của Ukraine đến eo biển Bosporus ở Thổ Nhĩ Kỳ mà không bị tấn công. Tuy nhiên, tới tháng 7/2023, Nga tuyên bố rút khỏi thỏa thuận.
Theo Newsweek, Ukraine đã phá vỡ thế cờ phong tỏa của Ukraine ở Biển Đen. Ảnh: Moscow Times
Sau động thái của Nga, NATO đã nhóm họp với Ukraine để giải quyết vấn đề an ninh tại khu vực này. Thời gian sau đó tới nay, cả Kiev và NATO đều thúc đẩy việc Ukraine gia nhập liên minh phương Tây.
Các động thái của Ukraine và NATO đã khiến Nga giận dữ. Newsweek cho biết, trong phản ứng mới nhất đưa ra ngày 11/7, Nga đã cảnh báo rằng nước này có thể khiến Ukraine "biến mất".
Lời cảnh báo được đưa ra khi ông Dmitry Medvedev - Phó Chủ tịch Hội đồng an ninh Nga chỉ trích lời hứa của phương Tây tại Hội nghị thượng đỉnh NATO về việc cấp quyền thành viên cho Ukraine.
Trích dẫn tuyên bố của NATO tại Hội nghị thượng đỉnh ở Washington, ông Medvedev viết: "Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ (Ukraine) trên con đường không thể đảo ngược để hội nhập toàn khu vực châu Âu-Đại Tây Dương, bao gồm cả tư cách thành viên NATO [đây là phần tuyên bố của NATO].
Hiển nhiên, chúng ta (Nga) phải làm mọi thứ để 'con đường không thể đảo ngược' của Ukraine kết thúc bằng sự biến mất của Ukraine hoặc biến mất của NATO, thậm chí tốt hơn là sự biến mất của cả hai".