Trong bối cảnh căng thẳng trên biển không ngừng gia tăng giữa Mỹ và Iran, Hạm đội 5 Hải quân Mỹ đang cùng một lúc tiến hành 3 cuộc tập trận ở khu vực Trung Đông xunh quanh các chốt điểm hàng hải quan trọng nhất.
Việc nhiều cuộc tập trận hải quân diễn ra đồng thời trong khu vực được cho là sự kiện hiếm gặp nhưng theo nữ phát ngôn viên Bộ chỉ huy Trung tâm Hải quân Mỹ thì "đây không phải là hoạt động đối phó với một hoặc bất kỳ mối đe dọa cụ thể nào nhưng nó chứng tỏ chúng tôi đang hoạt động và sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa nếu chúng nảy sinh".
Cuộc tập trận Tác chiến Đổ bộ Khu vực (Combat Rehearsal) kéo dài hai tuần đã bắt đầu hôm thứ Bảy (8/9) tuần trước, tập trung vào Eo biển Bab el Mandeb, một chốt điểm hàng hải vẫn được biết tới như là một trong những tuyến đường biển hẹp nguy hiểm nhất thế giới.
Năm 2016, lực lượng vũ trang Houthi do Iran hậu thuẫn đã phóng rocket tấn công hai tàu chiến Hải quân Mỹ ngay phía Bắc Eo biển Bab el Mandeb. Mặc dù thất bại nhưng kể từ đó khu vực luôn nằm trong mối đe dọa của Houthi và lực lượng này đã nhiều lần tấn công một số tàu chở dầu và tàu thương mại khác.
Cuộc tập trận Đổ bộ Khu vực thường diễn ra khi một nhóm tác chiến đổ bộ mới di chuyển vào địa bàn đảm trách của Hạm đội 5, bao gồm khu vực Trung Đông và một số vùng thuộc Ấn Độ Dương. Tàu tấn công đổ bộ USS Essex ARG đã đi vào khu vực hồi đầu tháng này.
Tàu quét mìn và tàu tuần tra bờ biển Mỹ di chuyển qua Vịnh Péc-xích ngày 11/9/2018
Như một phần trong chiến lược quân sự của mình, Iran rất chú trọng và thường xuyên huấn luyện các chiến thuật chống tiếp cận hải quân. Tháng 6/2018, Tehran đã đe dọa đóng cửa Eo biển Hormuz, nơi diễn ra hoạt động vận chuyển phần lớn lượng dầu khí của thế giới.
"Xuyên suốt lịch sử, chúng tôi là người bảo đảm an ninh cho tuyến đường biển này của khu vực", Tổng thống Iran Hassan Rouhani tuyên bố trong một bài phát biểu hồi tháng 6/2018. "Đừng có vuốt râu hùm, các ông sẽ hối tiếc về điều đó".
Ông Rouhani đưa ra lời đe dọa trên khoảng một tháng sau khi Tổng thống Donald Trump khôi phục các lệnh trừng phạt chống Iran và rút khỏi thỏa thuận hạt nhân đã được Iran và các nước trong nhóm P5 ký kết năm 2015.
Người đứng đầu Nhà Trắng từng tuyên bố mạnh mẽ, Iran không bao giờ đe dọa được Mỹ một lần nữa, nếu không nước này sẽ "hứng chịu những hậu quả mà lịch sử trước đây rất ít khi phải chứng kiến".
Diễn ra cách Combat Rehearsal khoảng hơn 160 km về phía Tây Bắc, cuộc tập trận Bright Star 18 cũng đã được khởi động vào ngày Chủ Nhật cuối tuần qua, với sự tham gia của liên quân Mỹ - Ai Câp thực hành huấn luyện tác chiến ở Kênh đào Suez.
Cuộc tập trận chống thủy lôi (Mine Countermeasures Exercise 18-3) cũng đang được Mỹ tiến hành cùng với đồng minh Anh trên vùng biển Vịnh Péc-xích. Đây là sự kiện được tổ chức 4 năm một lần giữa Anh và Mỹ - cả hai nước đều triển khai các tàu chống thủy lôi và máy bay trong khu vực.
"Các cuộc tập trận này thực sự rất hữu ích trong việc tăng cường mối quan hệ và tính hiệu quả của tác chiến hiệp đồng", Robert J Toohig Jr., sĩ quan chỉ huy của tàu USS Dextrous cho biết.
Theo kế hoạch, cuối tháng này Hải quân Mỹ sẽ tổ chức tập trận tại Vịnh Péc-xích với chương trình huấn luyện phóng tên lửa có tên gọi MK-60 Griffin nhằm tăng cường khả năng đối phó với các mối đe dọa trên biển, bảo vệ các tàu quét thủy lôi và tàu tuần tra bờ biển trong khu vực.
Liên quân Mỹ - Anh tập trận kháng thủy lôi