Mùa nào thức nấy, người Nhật có phong tục truyền thống đã tồn tại từ lâu chính là kết hợp các nguyên liệu vào món cơm để tăng cường dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe. Một loại kết hợp phổ biến là việc thêm hạt dẻ vào cơm, không chỉ làm tăng thêm hương vị cho bữa ăn mà còn là "thần dược", giúp da trở nên rạng rỡ và khỏe mạnh.
Lý giải việc ăn cơm trộn hạt dẻ có thể giúp làm đẹp da, phụ nữ Nhật tin rằng, các vitamin nhóm B trong hạt dẻ có tác dụng sản xuất tế bào máu đỏ, phá vỡ protein giúp cơ thể chuyển hóa lượng tinh bột và chất béo thành năng lượng. Điều này giúp thúc đẩy làn da thêm hồng hào, khỏe mạnh.
Bên cạnh đó, loại hạt này rất giàu chất dinh dưỡng, có hàm lượng tinh bột tương đối cao, đồng thời chứa axit béo không bão hòa và các chất khác mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của hệ mạch máu. Hạt dẻ còn được biết tới là thực phẩm giảm cân giàu chất xơ. Hạt dẻ chứa cả chất xơ và protein giúp bạn cảm thấy no lâu và kiểm soát cơn thèm ăn. Không chỉ vậy, hạt dẻ còn giúp ổn định lượng đường trong máu, chứa nhiều chất chống oxy hóa. Người có đường huyết cao hoàn toàn có thể ăn hạt dẻ, nhưng cũng cần lưu ý về số lượng, không nên ăn quá nhiều một lúc.
Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), hạt dẻ có vị ngọt, tính ấm đi vào 3 kinh tỳ, vị và thận. Có công năng bổ thận ích tinh, làm mạnh gân cốt, tăng cường chức năng tiêu hóa, nuôi dưỡng dạ dày, cầm máu, chữa trị tiêu chảy do tỳ, vị hư hàn hay lưng gối do thận hư… Đây là một vị thuốc quý trong Đông y, là thực phẩm vàng nếu được sử dụng đúng cách.
Với nhiều lợi ích như vậy, lại phổ biến và dễ tìm thấy tại Việt Nam, hạt dẻ cũng trở thành sự lựa chọn của nhiều người để giúp bữa cơm thêm phần mới mẻ, đa dạng. Tuy nhiên, khi ăn hạt dẻ, mọi người cũng cần ghi nhớ một số lưu ý quan trọng.
Những lưu ý khi sử dụng hạt dẻ để đảm bảo sức khỏe
Hạn chế tiêu thụ hạt dẻ quá mức
Theo lương y Bùi Hồng Minh, hạt dẻ có vị ngọt và tính ấm, được coi là một trong những loại thực phẩm bổ dưỡng, không chỉ có công dụng bổ thận ích tinh, mà còn giúp tăng cường chức năng tiêu hóa, nuôi dưỡng dạ dày, và còn chữa trị một số bệnh như tiêu chảy do tỳ, vị hư hàn hay đau lưng gối do thận hư.
Dù vậy, theo các chuyên gia, không nên sử dụng nhiều hạt dẻ một cách tùy tiện. Việc tiêu thụ quá nhiều hạt dẻ một lần có thể gây ra hiện tượng nóng trong cơ thể, gây khó tiêu và ảnh hưởng đến sức khỏe.
Chọn thời điểm ăn phù hợp
Do hạt dẻ chứa nhiều tinh bột. Bạn có thể ăn vào bữa chính, hoặc nếu ăn bữa phụ thì ăn lúc 9 giờ sáng hoặc 15 giờ chiều. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ăn hạt dẻ ngay sau bữa chính có thể làm trở ngại đến hoạt động của hệ tiêu hóa. Đặc biệt vào buổi tối, việc tiêu thụ hạt dẻ quá muộn, sát giờ ngủ có thể gây ra nguy cơ thừa cân và béo phì.
Mặc dù, với mục đích giảm cân hoặc duy trì dáng vóc, nhiều người thường chọn thời điểm khác để tiêu thụ hạt dẻ, nhưng điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng.
Tránh xa những hạt có dấu hiệu mốc, hỏng
Theo PGS.TS Trần Đáng, hạt dẻ cùng với nhiều loại ngũ cốc khác thường tiềm ẩn nguy cơ nấm mốc cao. Mốc có thể tạo ra độc tố Aflatoxin, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ung thư gan. Không chỉ riêng hạt dẻ, mà các loại quả khô, ngũ cốc, nho thối, rượu vang, cà phê và một số loại thịt động vật cũng có thể bị nhiễm độc tố Ochratoxin, gây ra các bệnh về gan và thận.
Việc không nhận biết kịp thời có thể dẫn đến việc tiêu thụ hạt dẻ bị nấm mốc, gây hại cho cơ thể.
Chọn lựa kỹ càng trước khi sử dụng
Chuyên gia nhấn mạnh, trước khi mua hoặc tiêu thụ, bạn cần phải lựa chọn hạt dẻ một cách kỹ lưỡng. Khi bóc hạt dẻ, nếu phát hiện màu sắc bên trong thay đổi, hoặc cảm nhận được vị bất thường, bạn nên bỏ ngay. Những dấu hiệu này thường chỉ ra rằng hạt dẻ đã bắt đầu hư hỏng hoặc không còn tốt cho sức khỏe.
Ngoài ra, để tránh nguy cơ hỏng, bạn có thể bảo quản hạt dẻ trong hộp hoặc khay, hoặc đặt vào ngăn đá nếu không sử dụng trong vòng 10 ngày.
Người bị bệnh dạ dày, tiêu hóa kém không nên ăn
Người bị bệnh dạ dày cũng cần phải hạn chế ăn hạt dẻ. Việc ăn quá mức sẽ làm sản sinh nhiều axit dạ dày, làm tăng thêm gánh nặng cho dạ dày, từ đó dẫn đến các chứng bệnh ở dạ dày như đau dạ dày, viêm loét dạ dày, thậm chí là cả hiện tượng xuất huyết dạ dày.
Ngoài ra, giới chuyên gia lưu ý thêm, người bị cảm chưa khỏi, bệnh nhân mắc chứng sốt rét, kiết lị, phụ nữ sau sinh cũng là nhóm đối tượng không nên ăn nhiều hạt dẻ, chỉ nên ăn không quá 10 hạt dẻ to để tránh bị táo bón.