Biển kín mà lắm "sóng lừng"
Biển Đen là một biển kín nằm giữa Đông Nam Âu và vùng Tiểu Á với diện tích vào khoảng 422.000 km², nơi sâu nhất đến 210 mét. Nó được nối với Địa Trung Hải qua eo biển Bosporus và biển Marmara.
Eo biển Bosporus thuộc Thổ Nhĩ Kỳ, dài 30 km, với chiều rộng lớn nhất 3,7 km nằm giữa hai pháo đài Anadoluhisari và Rumelihisari. Độ sâu nhất đến 124 mét.
Những quốc gia có đường biên giới ở biển Đen là Thổ Nhĩ Kỳ, Bulgaria, Romania, Ukraina, Nga và Gruzia. Xung quanh bờ biển có rất nhiều thành phố lớn như: Istanbul, Burgas, Varna, Constanţa, Yalta, Odessa, Sevastopol, Kerch, Novorossiysk, Sochi, Sukhumi, Poti, Batumi, Trabzon, Samsun.
Sau khi Liên Xô sụp đổ, Mỹ thông qua đồng minh mới là Ucraina, có lực lượng Hạm đội 6 hiện diện tại Biển Đen. Đặc biệt là vào giữa những năm 1990, Quốc hội Mỹ tuyên bố khu vực Biển Đen của lợi ích sống còn của Mỹ.
Biển Đen trở thành một vùng đối đầu, vùng đối bờ rất quan trọng của các nước kết nối với sông Danube, Dnipro và Nam Bug; các tuyến đường bộ và đường biển đến Balkans; cũng như các cơ sở đóng tàu ở Odesa (Ucraina) và trung tâm cảng-công nghiệp-nông nghiệp.
Hơn nữa, ở phía tây bắc Biển Đen còn có các tài nguyên thiên nhiên có giá trị và là lối đi đến vùng đất nối liền với Ukraine từ bán đảo Crimea. Tại Crimea Nga có căn cứ hải quân Sevastopol, (nay đã về Nga).
Tàu hộ tống Đô đốc Grigorovich của Nga
Trong khi biên giới NATO ở đây đã được mở rộng. Các cuộc diễn tập thường niên Sea Breeze đã bắt đầu được tổ chức từ năm 1997 với quy mô ngày càng lớn. Phó Đô đốc hải quân Mỹ Foggo tháng 9 năm 2015 cho rằng: "Mỹ đã cố gắng duy trì sự hiện diện gần như liên tục ở Biển Đen, bởi vì đây là một khu vực quan trọng".
NATO là 5, Nga chỉ có 1 nhưng "gió đã đổi chiều"
Thời điểm trước năm 2014, ở Biển Đen tương quan lực lượng NATO-Nga rõ ràng là không có lợi cho Nga, ước tính NATO là 5, Nga chỉ có 1.
Năm 2015 diễn tập Đối tác vì hòa bình của NATO tại khu vực Odessa và Nikolayev, có sự tham gia tới 3.000 binh lính từ các nước như Mỹ, Bulgaria, Đức, Hy Lạp, Italia, Anh, Rumania, Thụy Điển, Thổ Nhĩ Kỳ và Moldavia, cùng với khoảng 1.000 binh lính Ukraine.
Romania NATO đặt 16 máy bay máy bay chiến thuật. Mỹ thực hiện 130 chuyến bay do thám dọc theo biên giới phía nam của Liên bang Nga", Bộ trưởng Sergei Shoigu cho biết.
Theo ông, cách đây vài ngày trên bờ biển phía tây của Biển Đen NATO đã tiến hành một cuộc tập trận quy mô lớn, với sự tham dự của hơn 25 ngàn binh lính từ 22 quốc gia.
Tăng lãnh thổ trên vùng bờ Biển Đen, NATO-Mỹ đạt lợi thế số nhiều về địa chiến lược. Nhưng dẫu vậy, lợi thế này vẫn chưa thể làm "sướt da chảy máu" cho Nga, bởi khi "gió đã đổi chiều", năm 2014, Nga đã nhanh chóng thâu tóm về mình toàn bộ bán đảo Crimea, càng làm "điểm nóng" Biển Đen thêm dậy sóng lừng.
Điều này, buộc Nga càng phải có lực lượng hải quân mạnh, quyết giữ lợi ích quốc gia của mình.
Những lùm xùm từ "mùa xuân Arab" bắt đầu từ tháng 12 năm 2010, khiến Nga không thể chấp nhận, vì lợi ích của Nga ở Trung Đông. Chứng minh bằng sự xuất hiện tàu chiến Nga tại căn cứ Tartus của Sirya, cho dù quốc gia này càng trở nên phức tạp bởi các thế lực đen đứng sau IS.
Phải nói đến cuộc tập trận tập trận hải quân "Caucasus-2012" trong vùng nước của Biển Đen và Địa Trung Hải, cũng như sau đó Nga đã tổ chức diễn tập quân sự "bất ngờ" trong khu vực Krasnodar và khu vực Biển Đen. Tất cả những động thái đó được tổ chức với Hạm đội Biển Đen.
Các tàu chiến mặt nước của Hạm đội Biển Đen.
Khuôn khổ bài viết không cho phép nói kỹ hơn về hoạt động hải quân Nga ở khu vực này. Chỉ liên hệ tới sự liền kề với Địa Trung hải, lúc này Hạm đội Biển Đen trở nên quan trọng dường nào.
Nga đã làm gì từ 2014, sau khi "thu hồi Crimea" trở về và sự kiện Nga tác chiến ở Sirya ròng rã gần 3 năm. Lại càng quan trọng hơn khi bước vào năm 2016, liên minh các nước NATO vừa đưa ra sáng kiến thành lập lực lượng thường trực của NATO ở Biển Đen?
Lực lượng Nga tăng gấp đôi
Sau khi thu hồi Crimea, thách thức dành cho Hạm đội Biển Đen phải đối đầu với các tàu chiến NATO hoạt động ngày càng sát khu vực biên giới của Nga trên Biển Đen. Bên cạnh đó các căn cứ quân sự mới của NATO tại Ba Lan gần Biển Đen được tăng cường xây dựng cũng có mục đích vô hiệu hóa hạm đội này.
Điều NATO và Ucraina lo ngại là có lý. Biên đội tàu tên lửa số 41 của Nga (gồm 12 tàu hộ tống với 68 tên lửa hành trình và tên lửa chống hạm) đóng ở Donuzlav cho phép Hạm đội này có khả năng tấn công chính xác vào các mỏ khí đốt ở phía tây bắc Biển Đen.
Với tầm bắn của tên lửa trên tàu hộ tống của Nga, căn cứ Donuzlav có thể đe dọa hầu hết các cảng công nghiệp và nông nghiệp quan trọng nhất của Ukraine bao gồm Odesa, Yuzhnyi, Chernomorske, Mykolaiv và Kherson.
Theo giới quân sự phương Tây, các thành phố cảng có tầm quan trọng chiến lược của Ukraine là Mariupol và Odesa nằm trên các tuyến đường sắt, đường hàng hải và các điểm nối tiếp sông hết sức phát triển. Nhưng cả hai cảng này đều dễ bị tổn thương trước các mối đe dọa từ biển.
Chỉ huy Hạm đội Biển Đen của Nga Alexander Vitko thông báo, "chỉ tính trong năm 2016, tàu chiến của hạm đội này đã tăng gấp đôi hoạt động trên biển so với năm 2015, bao quát gần 340.000 hải lý. Thời lượng hoạt động trên biển tăng 45%". Véc tơ Biển Đen-Địa Trung Hải sôi động hợn bất cứ thập niên nào.
Tính từ năm 2016 Hạm đội Biển Đen cũng đã chính thức đưa vào biên chế tàu hộ vệ Đô đốc Grigorovich, một trong những tàu chiến mạnh nhất của Hải quân Nga hiện tại. Hạm đội Biển Đen được trang bị ít nhất ba tàu chiến loại này, trong đó có tàu Đô đốc Essen.
Lực lượng lính thủy đánh bộ thuộc Hạm đội Biển Đen cũng được tái trang bị năm 2015 tới 140 xe bọc thép hiện đại. Quân số của Hạm đội Biển Đen trước đây chỉ khoảng 11.000 nhưng giờ đây đã tăng lên 25.000.
Hỏa lực mạnh, tầm xa
Hạm đội Biển Đen có trong biên chế 277 tàu các loại trong đó có 49 tàu chiến, 6 tàu ngầm (chủ yếu là các tàu ngầm tấn công diesel-điện) và 25.000 binh sĩ bao gồm cả lực lượng lính thủy đánh bộ.
Phải kể đến các tàu đầy sức mạnh: Tuần dương hạm Moskva, là soái hạm của hạm đội Biển Đen; Khu trục hạm mang tên lửa dẫn đường Smetlivy; Tàu hộ vệ tên lửa Ladnyy; Tàu ngầm tấn công Alrosa; Tàu đổ bộ Nikolay Filchenkov; Tàu ngầm tấn công Rostov nadonu.
Trong những năm tới, Nga dự định sẽ tăng cường số lượng các thiết bị này và mua thêm các tàu hộ tống lớp Buyan-M. Các tổ hợp tên lửa bờ di động mới Bastion và Bal-E đã được triển khai ở Crimea. Những hệ thống trên biển và trên bờ biển này đều được trang bị tên lửa hành trình Kalibr-NK, cũng như tên lửa chống tàu Yakhont và Onyx.
Các thành phần của tổ hợp tên lửa bờ BAL-E.
Ngày 25/07/2017, chỉ huy của Hạm đội Biển Đen Đô đốc Alexander Vitko cho biết, lữ đoàn tàu ngầm thứ 4 ở căn cứ hải quân Novorossiysk sẽ được trang bị thêm sáu tàu ngầm mới của dự án 636.
Hiện nay trong thành phần của hạm đội này đã được trang bị hai tàu tên lửa nhỏ dự án 21631 Buyan-M, khả năng chiến đấu của chúng đã được chứng minh thông qua các hoạt động quân sự ở Syria: phóng tên lửa hành trình Kalibr từ bờ biển để tiêu diệt IS.
Đặc biệt, đoàn tàu khu trục nhỏ cùng với tàu ngầm "Krasnodar" từng phóng tên lửa tấn công khủng bố IS ở Syria. Trong năm 2017, một tàu khu trục nhỏ của dự án 11356 "Đô đốc Makarov", và ba tàu ngầm của dự án 636.3 - "Krasnodar", "Kolpino" và "The Great Novgorod" sẽ trực tại vùng Biển Đen.
Ở Biển Địa Trung Hải dưới sự giám sát chung của Tư Lệnh Phó Hạm đội Biển Đen, Valery Kulikov đã kết nối liên tục với Hải quân trong vùng biển xa.
Tiểu đoàn thủy quân lục chiến Hạm đội Biển Đen, đã nâng báo động trong quá trình kiểm tra mức độ sẵn sàng chiến đấu vừa tiến hành một cuộc hành quân tổng hợp xa 250 dặm, đến một vùng biển xa lạ ở vùng Krasnodar.
Nga còn tăng cường khả năng phòng thủ cho Hạm đội Biển Đen bằng hệ thống phòng không S-400 tối tân. Cho phép Nga tạo ra "khu vực cấm tiếp cận" bao trùm toàn bộ vùng biển giáp ranh lãnh hải Nga, và vùng trời gần các mỏ khí đốt Odeske và Holitsynske của Ukraine, Nga đã tạo ra khu vực chống tiếp cận trên biển và trên không.
Ngày 10/10/2017, trưởng phòng thông tin của Hạm đội Biển Đen, Vyacheslav Truhachev cho biết: Hạm đội Biển Đen lần đầu tiên tiến hành luyện tập phóng tên lửa Kalibr từ tàu ngầm, các tàu ngầm Rostov-on-Don và Novorossiysk đã bắn hai tên lửa Calibers vào các mục tiêu trên mặt đất. từ dưới nước.
Động thái này cho thấy Hạm đội Biển Đen có sức chiến đấu tầm xa rất mạnh.
Khoảng 30 chiếc tàu và các tàu phụ trợ và hơn 20 chiếc bay của Hạm đội Biển Đen đã tham gia vào cuộc huấn luyện chiến đấu.
Tại Hạm đội Biển Đen có hai lữ đoàn tên lửa duyên hải cùng một lúc. Một bao gồm Crimea và Sevastopol, phần kia - Lãnh thổ Krasnodar và căn cứ ở Novorossiysk. Người ta hy vọng rằng trong tương lai gần Nga thành lập lữ đoàn tên lửa bờ biển thứ 15, bao gồm ít nhất hai tiểu đoàn trang bị tổ hợp Bastion-P.
Chuyên gia hải quân Dmitry Boltenkov nói với Izvestia rằng trong vài năm tới, khả năng phòng thủ bờ biển sẽ tăng lên nhiều lần.
Tin mới nhất, Tư lệnh Hải quân Nga Đô đốc Vladimir Korolevcho biết, năm nay, 2018 "Hạm đội Biển Đen sẽ nhận được ba tàu khu trục nhỏ của dự án 11356 "Đô đốc Makarov" và một tàu tên lửa nhỏ "Vishny Volochek".
Năm 2018 Hạm đội Biển Đen còn được bổ sung với một thế hệ mới của tàu tuần tra "Vasily Bykov". Trong vài năm qua Hạm đội Biển Đen của Nga đã nhận được tàu ngầm của Dự án 636.3 cũng như các tàu khinh hạm tên lửa Dự án 11356 và các tàu tên lửa nhỏ của Dự án 21631 được trang bị vũ khí chính xác.
Tàu hộ vệ tên lửa Project 21631 Buyan-M phóng tên lửa hành trình Kalibr.
Có thể nói, chưa bao giờ Biển Đen lại đông nhung nhúc tàu chiến, tên lửa bờ như những tháng năm này, khiến Trung tâm Phân tích chính trị châu Âu (CEPA) đã phải thừa nhận, Hải quân của Nga vượt trội hoàn toàn so với Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ và các nước NATO trong khu vực.
Ông Sivkov chuyên gia phân tích quân sự Nga nói rõ:
"Cuộc xung đột Ukraine vẫn chưa kết thúc. Gruzia cũng có những vấn đề lãnh thổ chưa được giải quyết với Abkhazia và Nam Ossetia. Vùng Nagorno Karabakh (tranh chấp giữa Armenia và Azerbaijan) cũng gần. Nói chung, đây là một khu vực rất căng thẳng. Hạm đội Biển Đen còn có trách nhiệm lớn ở đây".
Thời thế đã khác, Mỹ và NATO muốn khởi sự, can thiệp ở đâu, phải canh chừng Hạm đội Biển Đen. Bởi Hạm đội Biển Đen còn là lực lượng thường trực phản ứng nhanh cho vùng "nóng" là véc tơ Biển Đen-Địa Trung hải đó! Hãy dè chừng!
Hạm đội Biển Đen duyệt binh ở Sevastopol