Bùng nổ lừa đảo trực tuyến
Thủ đoạn của những đối tượng là tạo ra những ứng dụng có giao diện giống với ứng dụng Cổng dịch vụ công. Sau đó, để tạo uy tín thực hiện hành vi lừa đảo, chúng giả danh là cán bộ Công an phường/Công an quận thông báo: Căn cước công dân chưa được đồng bộ dữ liệu đất đai thành công, chưa cập nhật thông tin thẻ bảo hiểm y tế, cập nhật thông tin bằng lái xe chưa thành công,… và hướng dẫn cập nhật qua mạng vì: công an quận phải hoàn thành công việc ngay trong ngày, cập nhật trực tiếp trên ứng dụng được, cài phần mềm để lấy số thứ tự nhanh không phải chờ đợi,…
Càng về cuối năm thủ đoạn lừa đảo càng tinh vi, khiến người dân vẫn sập bẫy. Ảnh minh hoạ.
Đánh vào tâm lý lo lắng của người dân, các đối tượng sẽ dẫn dắt người dân cài đặt ứng dụng giả mạo về điện thoại hoặc truy cập vào đường link cài đặt ứng dụng giả mạo gần giống với Cổng dịch vụ công. Tuy nhiên thực chất những đường link đều có chứa mã độc, những mã độc này sẽ song song được tải về điện thoại, cho phép đối tượng truy cập vào thiết bị để hoạt động truy cập dữ liệu, chụp ảnh màn hình, đọc tin nhắn, đặc biệt là quyền trợ năng để chiếm quyền điều khiển điện thoại.
Chiếm được quyền điều khiển điện thoại, các đối tượng lấy cắp mật khẩu đăng nhập tài khoản ngân hàng và mã OTP giao dịch, thực hiện các lệnh chuyển tiền, chiếm đoạt tài sản. Tinh vi hơn, chúng thường nhằm vào những người cao tuổi ít am hiểu về công nghệ để thực hiện hành vi lừa đảo.
Trong tháng 01/2024, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, CATP Hà Nội đã tiếp nhận đơn trình báo của 6 bị hại với những thủ đoạn trên. Đặc biệt, tổng số tiền mà các đối tượng chiếm đoạt được từ những thủ đoạn trên lên tới gần 20,6 tỷ; trong đó bị hại bị chiếm đoạt nhiều nhất 15,3 tỷ đồng; ít nhất là 252 triệu đồng.
Thủ đoạn giả mạo cài app dịch vụ công tuy không mới nhưng vẫn có rất nhiều người dân sập bẫy.
Anh V., trú tại Long Biên, Hà Nội sau khi truy cập đường dẫn do “cán bộ công an phường giả mạo” cung cấp, tải ứng dụng giả mạo dịch vụ công để “bốc số thứ tự trước, không phải chờ khi lên quận làm thủ tục” đã bị chiếm đoạt 1,3 tỷ đồng trong 3 giao dịch chuyển tiền.
Giống như anh V., chị A., trú tại Hai Bà Trưng, Hà Nội được một người đàn ông gọi điện xưng là “cán bộ công an quận Hai Bà Trưng” yêu cầu 10h sáng lên công an quận cập nhật thông tin bằng lái xe. Do chị A bận nên được “cán bộ công an quận giả mạo” hướng dẫn cập nhật qua mạng. Sau khi tải ứng dụng Dịch Vụ Công giả mạo do đối tượng cung cấp, đối tượng đã chiếm đoạt gần 1 tỷ đồng trong tài khoản ngân hàng của chị.
Ngoài ra, vào những ngày cuối năm, nhu cầu chi tiêu tăng, người dân có nhu cầu tìm kiếm việc làm. Tuy nhiên đây cũng là mảnh đất màu mỡ để các đối tượng lừa đảo nhắm vào.
Theo đó, vào ngày 11/12/2023, anh L. (SN 1992; trú tại: Quốc Oai, Hà Nội) có nhận được lời mời làm cộng tác viên làm nhiệm vụ sẽ được hưởng tiền hoa hồng cho gian hàng online. Khi đặt lệnh làm nhiệm vụ tăng tương tác cho sàn, anh V. sẽ được hưởng hoa hồng 10%. Anh L đã chuyển khoảng 314 triệu đồng để làm nhiệm vụ nhưng không nhận được tiền gốc cũng như tiền hoa hồng. Lúc này anh L. mới biết mình bị lừa và đến cơ quan Công an trình báo.
Hình thức lừa đảo tuyển CTV tiếp tục nở rộ những ngày cận Tết Nguyên đán.
Cảnh báo lừa đảo dịp cận Tết
Để tránh trở thành nạn nhân của chiêu lừa đảo sử dụng ứng dụng dịch vụ công giả mạo, cũng như các hình thức lừa đảo khác, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, CATP Hà Nội khuyến cáo người dân:
- Nâng cao cảnh giác trước các cuộc gọi lạ, tin nhắn có liên quan tới cán bộ của các cơ quan chức năng. Không làm việc, không cung cấp thông tin cá nhân và cũng không làm theo các yêu cầu thông qua điện thoại. Đồng thời, liên hệ với các cơ quan chức năng, có thẩm quyền để xác minh về người gọi điện.
- Cảnh giác với những yêu cầu cài đặt phần mềm. Tuyệt đối không bấm vào các đường link nhận được qua tin nhắn, không cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc qua link hoặc file Apk. Khi cài đặt bất kỳ ứng dụng nào, người dùng cũng nên đọc kỹ thông tin, đừng vội đồng ý tất cả các điều khoản. Chỉ truy cập, tải và cài đặt ứng dụng chính thức thông qua Google Play và Apple Store, kiểm tra thông tin tác giả (nhà phát triển).
- Nên sử dụng những phương thức bảo vệ tài khoản sinh trắc học như vân tay, nhận diện khuôn mặt... để đăng nhập ứng dụng ngân hàng và các ứng dụng thanh toán khác. Không lưu thông tin bảo mật dịch vụ ngân hàng trên các phần mềm ứng dụng của điện thoại.
- Thận trọng tìm hiểu các lời mời làm CTV cho sàn thương mại điện tử, qua MXH hay các dịch vụ liên quan đến thẻ tín dụng,...