Tờ Die Zeit dẫn lời nhà thần kinh học Henning Beck: “Con người không thể tập trung sự chú ý của họ vào những thứ khác nhau cùng một lúc” - Ảnh: Pexels/Mizuno K
“Đa nhiệm” thường được hiểu là việc thực thi đồng thời nhiều thao tác, nhiệm vụ mới có thể cắt ngang những việc còn dang dở.
Điều khác biệt nhất của đa nhiệm so với các thế hệ trước là sự xuất hiện của các thiết bị điện tử - thứ vốn được tạo ra để đáp ứng nhu cầu “đa nhiệm”.
Sử dụng công nghệ như thói quen
Ai có thể "đa nhiệm"? Câu trả lời là tất cả.
Ở các thế hệ trước, “đa nhiệm” thường gợi nhắc về hình ảnh những người nội trợ vừa chăm con, làm việc nhà, vừa làm việc để chăm lo toàn diện cho gia đình và hiếm khi thấy sự xuất hiện của thiết bị điện tử.
Thời nay, với người trẻ, “đa nhiệm” nhưng không thể thiếu chiếc điện thoại thông minh, laptop, tai nghe với hàng loạt tiện ích. Tất cả các thao tác liền kề nhau, hành động sau cắt ngang hành động trước và diễn ra thuần thục.
Điển hình là hình ảnh vừa ngồi ăn uống trên bàn nhưng vẫn có đủ thời gian cúi xuống lướt điện thoại, hoặc vừa xem phim - ăn - lướt điện thoại để kiểm tra tin nhắn xem có sót gì không; hoặc vừa giặt đồ vừa nghe nhạc vừa xem tin tức...
Nguyễn Phúc Tường Vi (21 tuổi, ngụ tại thành phố Thủ Đức, TP.HCM) cho biết cùng lúc vừa làm việc - ăn uống - lướt Facebook, trả lời tin nhắn là chuyện bình thường: “Làm cùng một lúc nhiều việc dường như đã trở thành thói quen của mình và mình nghĩ bạn trẻ nào cũng đang ở trong tình trạng này”.
Mở điện thoại lướt Instagram, lướt Facebook giúp các bạn có cảm giác được kết nối với nhau và điều đó trở thành thói quen hằng ngày - Ảnh: AFP
Peter Vorderer, nhà tâm lý học, xã hội học và giáo sư khoa học truyền thông tại Đại học Mannheim, cho biết: "Một khi thói quen đã len lỏi vào thì chúng không còn bị nghi ngờ nữa. Điều đó không có nghĩa là mọi người không thể làm khác, nhưng không có lý do gì để thay đổi".
Vậy là "đa nhiệm" với điện thoại là chuyện tất nhiên?!
Thỏa mãn nhất thời nhưng khó giữ tập trung
Quyển sổ tay, máy nghe nhạc, báo chí, từ điển - tất cả gói gọn trong chiếc điện thoại thông minh. Bạn trẻ có thể lấy ra sử dụng ngay và luôn để giải trí, thỏa mãn trí tò mò ngay tức thì, nhưng những kiến thức vừa tiếp thu thường không giữ được lâu.
Các ngành nghề cần nhiều sự tập trung cao độ như bác sĩ, tài xế nên tránh xa "đa nhiệm" vớicông nghệ
“Mình dùng điện thoại tra từ điển khi gặp từ tiếng Anh không biết trong lúc lướt điện thoại, nhưng thường quên vào những lần sau vì không vận dụng chúng thường xuyên, cũng như lấy điện thoại chụp bài giảng thì có cảm giác yên tâm đã đủ bài nhưng sau đó không bao giờ đụng đến”, Nguyễn Lâm Thúy Vy (22 tuổi, ngụ tại quận Phú Nhuận, TP.HCM) nói.
Ngoài ra, con người thường hạnh phúc hơn khi thỏa mãn mong muốn một cách nhanh chóng, tức thì. Điều này lý giải vì sao người trẻ thường thích làm nhiều việc cùng một lúc vì cảm giác tuyệt vời khi hoàn thành được điều gì đó nhưng về lâu dài sẽ giảm sút sức tập trung.
Ví dụ như khi xem phim, nếu bộ phim không đủ hấp dẫn, hầu hết mọi người đều muốn cầm điện thoại lên và lướt. Đôi khi, phim dở chỉ là cái cớ để họ chạm vào điện thoại vì sự thiếu tập trung của mình.
Đa nhiệm khác với mất tập trung
Phương Thảo (22 tuổi, ngụ tại quận Bình Thạnh, TP.HCM), đang làm truyền thông cho một đội tuyển Esports, không tập trung quá lâu vào một việc vì luôn cần sự sáng tạo từ nhiều nơi để hoàn thành công việc. Cô dành khoảng 30 phút mỗi ngày chỉ ngồi im để luyện sự tập trung.
“Mình liệt kê thứ tự ưu tiên của công việc và tiến hành theo ghi chú thì sẽ đỡ mất tập trung hơn. Sau đó, mình sẽ dành đủ thời gian giải trí để tập thói quen giờ nào việc đó”, cô cho hay.
Còn Quang Minh (21 tuổi, sinh viên ngành ngôn ngữ Anh, ngụ tại quận 10, TP.HCM) chọn cách tắt bớt các tab về mạng xã hội khi sử dụng máy tính, và dùng điện thoại để quay quá trình học của bản thân để có thêm động lực học tập.
“Ta sẽ được truyền nhiều năng lượng hơn khi thấy hình ảnh tích cực học tập và làm việc của bản thân qua một thiết bị quen thuộc”, Minh chia sẻ.
Tuy nhiên, không phải lúc nào "đa nhiệm" cũng xấu, vì bản chất con người không thể tập trung vào một việc quá lâu. Có thể làm nhiều hơn một việc trong thế giới "nhiều app", nhiều điều cần giải quyết ngày nay, nhưng phải đảm bảo sắp xếp công việc một cách hợp lý, ưu tiên cho sức khỏe và sự minh mẫn của bản thân.