Bác sĩ Phan Chí Thành cho biết gần đây đã thăm khám cho nhiều bạn trẻ bị mất kinh do giảm cân quá nhanh và đột ngột. Nhiều bạn đến khám khi bệnh cảnh đã rất trầm trọng giảm hàng chục cân, cơ thể chỉ còn da bọc xương, mất kinh, táo bón kéo dài hàng năm trời gây ra tình trạng ruột bị giãn mất chức năng không thể hồi phục.
Có bạn đã phải phẫu thuật cắt bỏ đoạn trực tràng chức năng. Nguy hiểm hơn, khi tiếp xúc với các bạn thì đều có tình trạng stress căng thẳng nghiêm trọng, luôn ám ảnh về ngoại hình, nhiều bạn còn suy nghĩ tiêu cực như rất hay nghĩ đến tự sát.
Hiện tượng này thường gặp ở bạn dậy thì sớm, lớn vọt lên cao hơn các bạn cùng trang lứa. Các bạn cho rằng mình bị béo phì, luôn bị ám ảnh làm sao có thể giảm cân được tối đa. Có bạn nhịn ăn tiêu cực, gần như không ăn gì, có bạn thì ngay sau khi ăn, lại chạy vào nhà vệ sinh móc họng để nôn thức ăn ra ngoài, gây hậu quả cơ thể không đủ chất để phát triển.
Đặc biệt tình trạng thiếu hụt nội tiết sinh dục làm cho quá trình dậy thì bị ngừng trệ mà biểu hiện là mất kinh. Tình trạng ám ảnh giảm cân càng nghiêm trọng bởi các thông điệp hình ảnh không khoa học trên TV truyền thông, mạng internet rất nhiều hình ảnh vòng eo 56 Ngọc Trinh hay hình ảnh búp bê barbie có eo con kiến.
Với thực tế nhiều chị em chỉ uống nước detox, ăn hoa quả, thậm chí nhịn ăn với hy vọng có một thân hình thon thả như những hình mẫu gây choáng ngợp trên các phương tiện truyền thông, các bác sĩ đều phản đối các cách giảm cân cực đoan này.
Sức khỏe tình dục phải dựa trên nền tảng sức khỏe chung
Đặc biệt, thức ăn hay dinh dưỡng trị liệu ảnh hưởng rất nhiều tới sức khỏe chung của chúng ta, đặc biệt là sức khỏe tim mạch, điều này có liên quan mật thiết với khả năng “yêu” của mỗi con người.
Tuy nhiên các món ăn và một số thói quen ăn của người Việt Nam lại tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ bệnh lý rối loạn chuyển hóa tiểu đường, tăng mỡ máu, gây ảnh hưởng rất tiêu cực lên hệ thống tim và mạch máu.
Bún miến cháo phở xôi bánh mì đều là kẻ thù của sức khỏe và đời sống tình dục. Trong khi đó lại là thói quen ăn sáng của đa số người dân Việt Nam. Vậy một chế độ dinh dưỡng chuẩn là gì?
BS. Phan Chí Thành: Tỉ lệ dinh dưỡng chuẩn bao gồm 50% rau quả, 25% đạm (thịt cá…), 25% ngũ cốc. Ăn như vậy mới đủ vi chất và đủ chất để cơ thể hoạt động. Tuy nhiên cần quan tâm đến thứ tự ăn nữa.
Bác sỹ Phan Chí Thành- BS nội trú chuyên ngành Sản Phụ khoa, hiện là Chánh VP TT Đào tạo - Bệnh viện Phụ sản Trung ương; Đồng thời là thành viên của các Hiệp hội Y học quốc tế về sản phụ khoa và siêu âm uy tín như: ASRM, ESHRE, ISUOG; Được đào tạo bài bản về nội tiết sinh sản, hiếm muộn và y học tình dục tại Pháp & Hoa Kỳ. BS Thành giàu kinh nghiệm trong xử trí các trường hợp đẻ khó và cấp cứu sản phụ khoa phức tạp tại Phòng cấp cứu - BV Phụ sản TW.
Bác sĩ nói rõ hơn về vấn đề này?
BS. P.C.T: Thứ tự ăn vô cùng quan trọng. Nên ăn rau đầu tiên, ăn no rau. Kết thúc bằng tinh bột. Ăn rau đầu tiên thì rau ở ngoài bọc toàn bộ cơm ở bên trong, 3 giờ sau mới tiêu hóa hết bát cơm đó. Do đó cơ thể hấp thu dần, no lâu. Nếu ăn cơm đầu tiên thì chỉ 30 phút là cơ thể hấp thu hết bát cơm đó và đường trong máu tăng vọt lên. Đường máu không ổn định, tăng nguy cơ tiểu đường. Đó là chưa kể, càng ăn cơm và đồ ngọt thì càng tăng cảm giác đói, thèm ăn liên tục.
Bác sĩ cho ý kiến về các phương pháp giảm cân hiện nay?
BS. P.C.T: Hiện nay nhiều người giảm cơm, thay vào đó họ ăn gì? Ăn thức ăn thay cơm là chế độ keto, ăn nhiều thịt/ thức ăn thay cơm. Hậu quả là đẩy lượng ure lên rất cao, tất cả đạm chính là nitơ, là amoniac là mùi khai ta vẫn thấy khi đi tiểu. Ăn nhiều đạm thì ure trong máu cao, đi trực tiếp vào não gây ra tính tình thay đổi, dễ bực dọc…
Nhậu xong dễ váng đầu, động vật ăn thịt hung dữ hơn ăn cỏ… chính là vì ure trong não khiến cho “khổ chủ” hung hãn hơn. Người ta cho rằng xung đột từ các cuộc nhậu là do bia rượu nhưng chính là do thịt và các chất đạm vốn ê hề ở các bàn tiệc. Rượu chỉ làm mất kiểm soát.
Ngoài ra, chế độ ăn keto sinh ra nhiều chất oxy hóa mà đó là kẻ thù của các tế bào non, chính là tinh trùng và trứng; kẻ thù của các bệnh nhân hiếm muộn vì nó gây ra nhiều rối loạn chuyển hóa. Keto còn diệt các tế bào gốc của cơ thể, dẫn đến cơ thể lão hóa nhanh.
Vậy thì như thế nào được gọi là giảm cân thành công? Bác sĩ có lời khuyên nào cho các tín đồ của “vòng eo Ngọc Trinh”?
BS. P.C.T: Detox: Giảm cân thành công là người giảm cân phải cảm thấy khỏe mạnh, không đói, không cảm thấy phải hô quyết tâm. Giảm cân phải được biến thành lối sống. Khi con người không cần phải cố gắng quá nhiều thì mới giảm cân thành công được. Mọi sự kiểm soát, cố gắng, đấu tranh, quyết tâm chỉ có thể kéo dài 1,2,3 tháng… sau đó bùng lại mạnh mẽ hơn. Đó là những nguyên nhân chính khiến giảm cân thất bại. Nếu chỉ bổ sung nước, nhịn đói kéo dài thì đó là sự thách thức của chúng ta đối với cơ thể.
Nhiều phụ nữ mang thai cho rằng cần ăn nhiều để cho cả 2 mẹ con nên cân nặng tăng vô tội vạ. Hậu quả là mắc tiểu đường thai kỳ, rối loạn tăng mỡ máu, điều này gây nguy cơ cho cả sản phụ và thai nhi. Không hiếm mẹ tăng 25-30kg mà con thì suy dinh dưỡng, thai nhỏ hơn tuổi thai, bác sĩ hay đùa là con bé như… con chuột.
Nguyên nhân khi cơ thể thừa cân béo phì, máu bị nhiễm mỡ độ nhớt cao nên chảy rất chậm kết hợp lòng mạch bị xơ vữa, do lắng đọng cholesterol nên việc nuôi dưỡng các tế bào trong cơ thể cũng như thai nhi bị hạn chế rất nhiều.
Hiện nay, tôi khuyên mọi người theo chế độ ăn Địa Trung Hải, vốn được chứng minh trong hàng thế kỷ nay, được rất nhiều y học bằng chứng chứng minh là có hiệu quả trong việc cải thiện sức khỏe tim mạch, huyết áp, tăng tuổi thọ, vui vẻ hơn trong cuộc sống cũng như sức khỏe sinh sản tốt lên.
Chế độ chuẩn đó như sau: Bữa sáng canh rau thêm mọc, thịt; Hoặc salad hoa quả. 10h ăn một quả táo. Trưa ăn theo thứ tự: Rau-đạm- tinh bột. 4-5h ăn hoa quả. Tối ăn như trưa.
Nên ăn nhạt. Tuyệt đối không cho đường tinh chế vào đồ ăn. Người Việt rất thích mua đồ tinh chế, các vi chất… trong khi chúng có nhược điểm làm mất hàng rào bảo vệ của cơ thể, làm cơ thể mất khả năng chọn lọc. Đường tinh chất là đường trong bánh ngọt, trong trà sữa và các loại đường mà ta vẫn thấy bán nhan nhản… Nên thay đổi thói quen đó, chuyển dần sang dùng đường thô như đường mía, đường mạch nha, đường phên, mật ong…
Có thể không ăn một hạt cơm nào nhưng cần ăn ngũ cốc trên nền tảng đa dạng. Đó là khoai, các loại củ… Ngũ cốc trong rau củ tốt hơn ngũ cốc trong các loại tinh chế. Củ cải, su hào, cà rốt… vừa bổ sung vitamin vừa bổ sung ngũ cốc dưới dạng nằm trong các dải xơ. Gạo càng xát trắng càng kém, ta hiểu vì sao người ta cần ăn gạo lứt. Ăn hạt rất tốt. Không cần phức tạp tìm ăn hạt óc chó, hạnh nhân, hạt dẻ… cứ ăn ngô, lạc, củ rong, khoai. Người dân Địa Trung Hải nổi tiếng thế giới vì khả năng sáng tạo, khỏe mạnh, đặc biệt trong lĩnh vực sinh sản.
Khoa học dinh dưỡng khuyên bạn không nên ăn thành bữa to, nên ăn rải rác các bữa nhỏ trong ngày. Đặc biệt với những người đã rối loạn chuyển hóa tiểu đường rồi thì bắt buộc phải ăn rải rác vì khả năng điều tiết của cơ thể không còn tốt.
Xin cảm ơn bác sĩ!