Việc sản xuất máy bay không người lái (UAV) Gastello đã bắt đầu ở Nga với sản lượng dự kiến đạt mức 5.000 chiếc mỗi tháng. Đây là UAV cảm tử (kamikaze) tiên tiến được thiết kế để đáp ứng nhu cầu cho chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.
Gastello được sản xuất trên dây chuyền lắp ráp hiện đại, với 30% linh kiện có nguồn gốc trong nước, bao gồm khung và vỏ carbon. Trong những tháng tới, tỷ lệ linh kiện nội địa trong mẫu UAV cảm tử góc nhìn thứ nhất (FPV) của Nga sẽ tăng lên 95%.
Đây là một trong những nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu từ phương Tây, vốn đã bị chặn sau các lệnh trừng phạt.
UAV Gastello được sản xuất trên dây chuyền lắp ráp hiện đại với 30% linh kiện có nguồn gốc nội địa Nga. Ảnh: RIA Novosti
UAV cảm tử góc nhìn thứ nhất
UAV Gastello được đặt tên để vinh danh Nikolai Gastello, phi công Anh hùng Liên Xô trong Thế chiến II.
UAV Gastello do công ty ZALA Aero Group của Nga phát triển, được thiết kế để trinh sát và giám sát, cũng như các nhiệm vụ cảm tử. Module góc nhìn thứ nhất (FPV) giúp người điều khiển có góc nhìn chân thực nhất, giống phi công ngồi trong buồng lái.
UAV có sải cánh 3 mét và chiều dài 2,4 mét, trọng lượng khoảng 40kg và có thể bay ở độ cao tối đa 5.000 mét. Gastello được trang bị camera độ phân giải cao có thể chụp ảnh và quay video trong thời gian thực, nó có thể truyền dữ liệu đến trạm điều khiển mặt đất ở khoảng cách 150km.
Chiếc UAV này có tốc độ tối đa 120 km/h, thời gian hoạt động lên tới 10 giờ. Gastello được phóng từ bệ phóng và bay đến khu vực được chỉ định. Sau đó, nó bắt đầu chụp ảnh, quay video và truyền dữ liệu đến trạm điều khiển mặt đất. Gastello được điều khiển từ xa hoặc có thể bay tự động bằng hệ thống định vị GPS. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, Gastello quay trở lại bệ phóng để hạ cánh.
UAV cảm tử Gastello được Nga thiết kế cho chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Video: RIA Novosti
UAV Gastello được trang bị đầu đạn phân mảnh, được thiết kế để phát nổ giữa không trung, tạo ra một số lượng lớn các mảnh vỡ nhỏ, bay với vận tốc cao, có thể gây sát thương trên diện rộng.
Mục tiêu chính của UAV Gastello là các phương tiện bọc thép, công sự hay các mục tiêu kiên cố khác.
Lợi thế của UAV cảm tử trên chiến trường Ukraine
Sự phát triển công nghệ UAV cảm tử của Nga bắt nguồn từ đầu những năm 2000, khi Moscow bắt đầu thử nghiệm các phương tiện bay không người lái cho mục đích quân sự. Ban đầu, những chiếc UAV này được sử dụng để trinh sát và giám sát. Khi công nghệ đạt được bước tiến nhất định, chúng bắt đầu được tích hợp các hệ thống vũ khí.
Khi cuộc xung đột ở Ukraine leo thang, Nga đã nhìn thấy cơ hội để thử nghiệm và hoàn thiện công nghệ UAV của mình. Họ bắt đầu triển khai nhiều loại UAV trong khu vực xung đột, sử dụng chúng để nhắm mục tiêu vào các cơ sở hạ tầng và vị trí quân sự của Ukraine.
Việc sử dụng UAV cảm tử đem lại cho Nga nhiều lợi thế trên chiến trường Ukraine, đặc biệt là khả năng tiến hành các cuộc tấn công chính xác vào các vị trí của đối phương.
Những chiếc UAV loại này được trang bị camera độ phân giải cao và hệ thống GPS cho phép chúng di chuyển chính xác đến vị trí của mục tiêu. Điều này cho phép các lực lượng Nga có thể phá hủy các mục tiêu quân sự quan trọng như vị trí pháo binh và sở chỉ huy mà không phải đặt binh sỹ của mình vào tình huống nguy hiểm.
Một lợi thế khác của UAV cảm tử là khả năng hoạt động trong không phận tranh chấp. Các máy bay có người lái thông thường rất dễ trở thành mục tiêu của hệ thống phòng không. Trong khi đó UAV có kích thước nhỏ hơn nhiều và khó phát hiện hơn, chúng có thể bay tầm thấp để hạn chế bị radar phát hiện và có thể cơ động nhanh chóng để tránh hỏa lực đang bắn tới. Điều này cho phép các lực lượng Nga tiến hành các cuộc tấn công sâu bên trong lãnh thổ Ukraine, ngay cả ở những khu vực mà hệ thống phòng không của Ukraine rất mạnh.
UAV cảm tử cũng là một giải pháp hiệu quả về chi phí đối với Nga. Các cuộc không kích truyền thống đòi hỏi máy bay đắt tiền và phi công được đào tạo bài bản, điều này có thể gây tổn thất đáng kể nguồn lực quân sự. Trong khi UAV cảm tử được sản xuất tương đối rẻ và có thể được vận hành bởi một nhóm ít người. Như vậy, Nga có thể tiến hành nhiều cuộc tấn công hơn với ít nguồn lực hơn, mang lại cho họ lợi thế đáng kể trước quân đội Ukraine.
Phi công Kamikaze đầu tiên của Nga
Nikolai Gastello là người điều khiển máy bay Ilyushin IL-4/DB-3F trong một nhiệm vụ ném bom/tấn công mặt đất vào ngày 26/6/1941, bốn ngày sau khi phát xít Đức tấn công Liên Xô.
Theo Traces of War, Nikolai Gastello dẫn đầu một cặp máy bay thực hiện nhiệm vụ ném bom vị trí của quân Đức gần làng Dekshany ở Belarus. Máy bay của Gastello được cho là đã bị trúng hỏa lực phòng không, thùng nhiên liệu ở cánh bị vỡ và máy bay bốc cháy.
Sau đó, Gastello đã cố tình hướng chiếc máy bay của mình vào một đoàn xe tăng Panzer của Đức, thực hiện "chiến thuật taran" (dùng chính máy bay của mình làm vũ khí tấn công) đầu tiên trong cuộc chiến tranh Xô-Đức. Sự kiện này đưa Gastello đã trở thành phi công kamikaze đầu tiên của Nga trong chiến tranh.