Bs.Calvin Q Trịnh, Trưởng đơn vị hiệu chỉnh cơ xương khớp, Bệnh viện 1A chia sẻ về trường hợp bệnh nhân Nguyễn thị Bích T từ Úc về Việt Nam để khám bệnh.
Theo bệnh nhân T chia sẻ, khi mang thai đứa con đầu tiên và sinh đẻ cách đây 9 năm, chị T thấy cột sống nhức mỏi, nhưng cũng chỉ xem là triệu chứng sinh lý bình thường nên không khám hay điều trị.
Sau khi mang thai và sinh đứa thứ 2 cách nay 6 năm, chị T thấy đau mỏi thắt lưng nhiều hơn, kèm đau cổ vai gáy nên bắt đầu để ý bệnh và đi mát xa, tiếp theo đi các phòng nắn khớp (chiropractice), tần suất dần trở nên thường xuyên hơn. Do bệnh nhân có tiệm bán bánh mì nên thường phải đứng buôn bán, vì vậy dù đi chữa xoa bóp và nắn khớp như trên nhưng tình trạng bệnh vẫn không đỡ. Thậm chí, bệnh ngày càng nặng hơn.
Khi đó, chị T mới đến bệnh viện khám lâm sàng qua các tư thế, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân mất cân bằng cơ vùng cổ vai gáy, bờ vai cong ra trước, bệ ngực hõm vào trong, cổ nghiêng và đầu nhô ra trước, lưng gù, mất đường cong sinh lý cột sống cổ.
Vùng thắt lưng: khung chậu xoay trước làm cho thắt lưng tăng ưỡn quá mức, bụng phình ra dù cơ địa gầy mảnh mai. Khung chậu bất đối xứng lệch bên, các điều này làm thay đổi áp lực lên cột sống thắt lưng, gây đau căng mỏi.
Kết quả khám cận lâm sàng, chụp phim MRI cho thấy bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm tại vị trí cột sống cổ và thắt lưng, cột sống cổ mất đường cong sinh lý và khung chậu xoay trước.
Phụ nữ mang thai dễ gặp các vấn đề xương khớp. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Phụ nữ mang thai dễ gặp các vấn đề xương khớp
Theo BS Trịnh, phụ nữ mang thai sẽ thường xuyên xuất hiện tình trạng căng cơ, các vấn đề về dây chằng và vấn đề về thay đổi áp lực lên các khớp đốt sống vùng thắt lưng. Nếu không chữa trị kịp thời, người bệnh rất dễ gặp phải biến chứng thoát vị đĩa đệm như trường hợp bệnh nhân T.
"Sau khi thăm khám, bệnh nhân T được thực hiện chế độ tập hiệu chỉnh cơ liên tục sáng chiều trong 7 ngày. Chỉ sau 3 buổi tập tình trạng căng mỏi cơ được cải thiện rõ rệt, cơ thể giảm đau nhiều", BS Trịnh cho hay.
Bác sĩ Trịnh cho biết, mẹ bầu đặc biệt vào các tháng cuối thai kỳ, thai lớn, trọng lượng tử cung nặng đè lên khung chậu có thể làm khung chậu xoay trước, thắt lưng quá ưỡn. Để giữ trọng tâm thăng bằng, cơ thể buộc phải thay đổi tư thế bằng cách nghiêng mình ngược về phía sau, gối và bàn chân mở (xoay ngoài) sang 2 bên. Điều này khiến cho các cơ vùng lưng hoạt động nặng hơn, dẫn đến bị căng cơ, nhức mỏi cơ, căng dây chằng, đau lưng.
Để chuẩn cho sự chào đời của em bé, những tháng cuối cơ thể mẹ bầu tiết ra một loại hormone giúp nới lỏng các dây chằng, giãn các khớp xương chậu. Các khớp vùng chậu trở nên linh hoạt hơn và sẵn sàng giãn rộng đến mức tối đa để em bé có thể chui lọt qua khi mẹ lâm bồn. Tuy nhiên, điều này cũng có thể gây ra triệu chứng đau lưng, đau khung chậu, đau mào chậu, tách rộng tổn thương dây chằng khớp mu hay cùng chậu sau sinh, lệch vẹo khung chậu.
Tuy nhiên, sau sinh, nếu cơ thể không thể hoàn toàn hồi phục các thay đổi về mặt sinh lý trong thai kỳ kể trên, các vấn đề này có thể trở thành bệnh lý và ảnh hưởng đến vùng thắt lưng, khung chậu về lâu dài. Các biểu hiện thường gặp bao gồm bàn chân xoay ngoài, thay đổi dáng đi, chân vòng kiềng, khung chậu xoay trước bụng phình phệ ra, thắt lưng quá ưỡn, luôn đau mỏi vùng thắt lưng… lâu dần dẫn đến thoái hóa và viêm các khớp cột sống thắt lưng và khung chậu
Các bác sĩ khuyến cáo, để giảm bớt tình trạng đau cột sống ở phụ nữ mang thai, mẹ bầu nên:
- Mang giày đế bằng, đế mềm;
- Tư thế nằm ngồi thoải mái, thường ngồi ngửa và nằm nghiêng với các gối êm hay nệm mỏng hỗ trợ;
- Tránh/ hạn chế động tác cúi người, khi nhặt đồ vật dưới đất nên gập gối và cổ chân, giữ thẳng trục cơ thể.
- Xoa bóp nhẹ cột sống hoặc chườm nóng lạnh.
- Nếu tình trạng đau vẫn tiến triển, người bệnh nên đi khám đúng chuyên khoa.
- Chị em phụ nữ nên thực hiện trị liệu phục hồi chức năng sau sinh chuyên biệt để tránh việc đau cột sống, sa tử cung, sa bàng quang, âm đạo, tiêu tiểu són và lệch vẹo hình thể về sau.