Theo báo cáo của PHE, đột biến mới có tên E484K được phát hiện trong ít nhất 11 mẫu thuộc chủng B.1.1.7 ở Anh.
Điều này có nghĩa là biến thể mới có thể dễ lây truyền hơn và kháng lại khả năng bảo vệ miễn dịch do vắc-xin tạo ra hoặc gây tái nhiễm cho những người đã bị bệnh trước đó, CNN dẫn lời các chuyên gia.
Joseph Fauver, nhà khoa học dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Yale, nói: “Đây không phải là tin tốt liên quan đến hiệu quả của vắc-xin”.
Các chuyên gia cho rằng còn quá sớm để dự đoán liệu sự phát triển này có tác động lớn đến đường đi của COVID-19 ở Anh và trên toàn thế giới hay không.
Tuy nhiên, có một số nghiên cứu cho thấy E484K có thể là thủ phạm chính giải thích tại sao một số loại vắc-xin nhất định lại có vẻ kém hiệu quả hơn ở Nam Phi.
Hãng dược Novavax gần đây nói vắc-xin của họ có hiệu quả 89% trong thử nghiệm giai đoạn 3 ở Anh, nhưng chỉ có hiệu quả 60% trong một nghiên cứu được thực hiện ở Nam Phi. Tương tự, trong thử nghiệm giai đoạn 3, hiệu quả vắc-xin của Johnson & Johnson tại các quốc gia là khác nhau: 72% ở Mỹ so với 57% ở Nam Phi. Trong cả hai thử nghiệm, 90 - 95% trường hợp ở Nam Phi có liên quan đến biến thể B.1.351, có chứa đột biến E484K.
Nhưng phần lớn bằng chứng ban đầu về cái gọi là “đột biến tẩu thoát” này đến từ nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, cho thấy các kháng thể dường như ít có khả năng liên kết các protein đột biến.
Tiêm chủng vẫn rất cần thiết
Một nghiên cứu mới phát hiện kháng thể từ những người được tiêm chủng kém hiệu quả hơn trong việc vô hiệu hóa một loại virus tổng hợp giống như trong báo cáo của PHE - nghĩa là chúng chứa các đột biến quan trọng từ B.1.1.7, cộng với E484K.
Việc bổ sung đột biến E484K dường như đã ngăn cản kháng thể đạt đến mức cần thiết để ngăn virus do phòng thí nghiệm tạo ra lây nhiễm vào tế bào.
Paul Bieniasz, một nhà virus học tại Đại học Rockefeller, lưu ý rằng đột biến E484K đã “xuất hiện lẻ tẻ” trong nhiều mẫu trong nhiều tháng, nhưng cho đến gần đây nó dường như không mang lại lợi thế cho virus trong các quần thể không có khả năng miễn dịch từ trước.
Nhưng đó là một câu chuyện khác ở những nước như Nam Phi, nơi nhiều người đã bị nhiễm bệnh trước đó. Hôm thứ Hai, chuyên gia bệnh truyền nhiễm hàng đầu ở Mỹ Anthony Fauci trích dẫn nghiên cứu của các đồng nghiệp ở Nam Phi lưu ý “tỷ lệ tái nhiễm rất cao đến mức mà lần nhiễm trước đó dường như không bảo vệ được bạn”. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ, chủng B.1.1.7 đầu tiên được phát hiện ở Anh hiện đã được tìm thấy ở ít nhất 70 quốc gia, trong đó có khoảng 470 trường hợp đã biết ở Mỹ.
Các chuyên gia nói rằng tăng cường xét nghiệm, tuân thủ các hướng dẫn liên quan đến COVID-19 và nhanh chóng triển khai vắc-xin là quan trọng hơn bao giờ hết trước những biến thể đang lan rộng.
Ông Fauci nói: “Chúng ta tiêm chủng càng nhiều người, càng nhanh càng tốt. Mặc dù hiệu quả bảo vệ của vắc-xin chống lại các biến thể đã giảm dần, nhưng vẫn có đủ khả năng ngăn bạn mắc bệnh hiểm nghèo, giảm nhập viện và tử vong”.
Vắc-xin COVID-19 có thể giúp con người chống lại các bệnh nặng ngay cả khi các biến thể coronavirus tiến hóa và khiến chúng lây lan giữa người với người tốt hơn, Reuters dẫn lời lãnh đạo nhóm nghiên cứu vắc-xin của đại học Oxford Andrew Pollard.
Khi được hỏi vắc-xin của Oxford và hãng AstraZeneca chống lại các biến thể mới như thế nào, ông nói “virus đang thực hiện những thay đổi cho phép chúng tránh được các phản ứng miễn dịch của con người, để vẫn có thể truyền bệnh”.
Ông nói với BBC: “Điều đó có nghĩa là theo thời gian, virus sẽ tìm cách thích nghi để có thể tiếp tục lây truyền giữa người với người. Nhưng không có nghĩa là chúng ta sẽ không được bảo vệ... Virus thiên về việc có thể tiếp tục tồn tại, thay vì cố gắng gây hại cho chúng ta”.