Ông Tom Sauer, trợ lý giáo sư thuộc khoa Chính trị Quốc tế tại Đại học Antwerp cho biết: “NATO nên phải được cải tổ hoặc thay thế bởi một tổ chức an ninh Âu – Á mà trong đó Nga phải là một thành viên. Điều đó sẽ có lợi cho Ukraine và các nước Baltic”.
Ông Sauer tin rằng việc NATO tiếp tục mở rộng số lượng thành viên là “sai lầm lớn nhất” của tổ chức này. Ông cũng nhấn mạnh rằng các nước châu Âu đáng lẽ nên yêu cầu Nga trở thành “một thành viên của một liên minh an ninh châu Âu” sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
Đây là quan điểm mà các quan chức và chuyên gia Nga rất ủng hộ. Vào ngày 18/2, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã nhắc đến một cộng đồng an ninh chung trong bài phát biểu của mình tại Hội nghị An ninh Munich.
“Nga luôn chân thành trong việc khuyến khích các quốc gia cùng nhau hợp lại để tạo ra một cộng đồng an ninh chung, có quan hệ bền vững. Căng thẳng trong những năm gần đây giữa Bắc Mỹ, Châu Âu và Nga là bất bình thường và nó đi ngược lại với lẽ thường”, ông nói.
Ông Sauer tin rằng bất kỳ liên minh quốc phòng nào đều chỉ có ý nghĩa tạm thời bởi chúng được tạo ra nhằm theo đuổi một mục đích nào đó và đều giải tán khi đạt được mục đích này. “Thật khó tin khi NATO vẫn còn tồn tại vào thời điểm hiện tại”, ông cho biết. “Sự tan rã của Khối Warsaw và Liên Xô đáng lẽ phải khiến NATO biến mất”.
Nhiều người cho rằng kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, NATO đang tìm kiếm kẻ thù ở bên ngoài để chứng minh mục đích tồn tại của mình.
Ông Sauer nhận định rằng trong suốt hai thập kỷ rưỡi qua NATO đã đối mặt với tình trạng phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, sự xuất hiện của những quốc gia không được thừa nhận, xung đột sắc tộc và khủng bố, nhưng nhìn chung họ không được chuẩn bị để đối mặt với những thách thức này.
“Những gì NATO làm được sau Chiến tranh Lạnh là không nhiều. Ngoại trừ khu vực Balkans, các chiến dịch can thiệp quân sự của NATO tại Afghanistan và Libya đều thất bại. Đây không phải là điều ngạc nhiên, bởi các liên minh quốc phòng không được lập ra để tiến hành các chiến dịch quân sự gìn giữ hòa bình”, ông Sauer cho biết.
Chuyên gia người Bỉ cho rằng Tổng thống Trump hiểu rõ rằng NATO không phải là giải pháp tốt nhất cho những thách thức hiện tại.
Ông cho biết mặc dù Washington vẫn giữ nguyên cam kết của mình với liên minh, song chính quyền Mỹ hiện tại sẽ ít chú ý hơn vào nó so với trước đây và đây là cơ hội để châu Âu thành lập một liên minh an ninh mới.
“Lần đầu tiên kể từ trước tới nay, chúng ta có một Tổng thống Mỹ dám gọi NATO là lỗi thời. Nguyên thủ các nước châu Âu nên bình tĩnh lại và chấp nhận quan điểm này”, ông nói. “Châu Âu chưa bao giờ có cơ hội tốt hơn nhằm củng cố an ninh quốc phòng”.