Theo Điều dưỡng Nguyễn Thị Ánh Hồng – Khoa Tai Mũi Họng, BV Nhi Trung ương, viêm tai giữa là tình trạng nhiễm trùng trong tai giữa. Có nhiều loại viêm tai giữa: Cấp, bán cấp, mạn tính.
Viêm tai giữa ở trẻ em nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng cực kì nguy hiểm và khó khắc phục như viêm màng não, áp xe não, gây liệt dây thần kinh số 7. Lâu dài trẻ bị nghe kém, nhất là từ khi chưa phát triển lời nói, sẽ dẫn đến rối loạn ngôn ngữ (nói ngọng, nói không rõ âm, từ…) làm giảm sút nghiêm trọng chất lượng giao tiếp xã hội sau này của trẻ.
Các yếu tố nguy cơ gây bệnh viêm tai giữa bao gồm môi trường sống như: Thời tiết thay đổi đột ngột, mưa ẩm. Khói xe, khói thuốc lá, thuốc lào, than, bụi bẩn. Trẻ mới đi học nhà trẻ mẫu giáo, trẻ mới cai sữa hoặc thay đổi chế độ ăn dặm. Trẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp cấp; dị ứng.
Do cấu trúc tai trẻ chưa hoàn chỉnh, tai trong của trẻ sẽ được kết nối với mặt sau cổ họng bằng vòi nhĩ. Bình thường vòi nhĩ khi nuốt sẽ mở cho phép chất lỏng cùng các tạp chất dư thừa thoát khỏi tai.
Khi vòi nhĩ bị tắc sẽ khiến chất thải không thoát được. Hậu quả là vi khuẩn hoặc dịch sẽ kẹt lại bên trong tai gây nhiễm trùng. Trẻ em có vòi nhĩ ngắn hẹp, dễ phù nề hơn người lớn nên dễ bị tắc. Trẻ có bất thường sọ mặt như khe hở vòm, hội chứng Down.
Nguyên nhân gây bênh là do rối loạn chức năng vòi nhĩ; nhiễm trùng đường hô hấp như viêm mũi họng, viêm amidan, viêm VA, viêm xoang.
Chú ý các biểu hiện trẻ bị viêm tai giữa cấp
Điều dưỡng Nguyễn Thị Ánh Hồng lưu ý, trẻ viêm tai giữa cấp thường có biểu hiện đau tai, ù tai giảm thính lực,có thể chảy mủ tai kèm theo sổ mũi,hắt hơi, ho. Sốt nhẹ hoặc sốt cao.
Trẻ ăn kém, bỏ bú, nôn trớ, rối loạn tiêu hóa. Quấy khóc, khó ngủ
Trẻ sơ sinh bị viêm tai giữa có biểu hiện quấy, ăn kém, khóc, có thể có sốt. Tuy nhiên, với viêm tai giữa ứ dịch thì sẽ không có biểu hiện rõ.
"Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ bị viêm tai giữa có thể gặp phải biến chứng thủng màng nhĩ, xơ nhĩ; liệt mặt; viêm tai xương chũm, cholesteatoma; nghe kém dẫn truyền, tiếp nhận, hỗn hợp. Nặng hơn là các biến chứng nội sọ: Viêm màng não, áp-xe não…"- Điều dưỡng Hồng thông tin.
Cha mẹ cần theo dõi sức khỏe trẻ, đưa con đi khám kịp thời tránh biến chứng nặng. Ảnh minh họa.Chăm sóc trẻ thế nào?
Chuyên gia cho hay, chăm sóc trẻ viêm tai giữa cần chú ý chế độ vệ sinh, ăn uống và chú ý dùng thuốc theo y lệnh của bác sĩ.
Nếu tai chảy dịch mủ thì cần làm sạch tai cho trẻ, không nên lau quá sâu, không dùng bông nút kín tai. Nên để dịch thoát ra ngoài tự nhiên. Không nên để nước vào tai.
Rửa mũi cho trẻ 2-3 lần/ ngày bằng nước muối sinh lý ấm. Cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, dễ tiêu. Cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia nhiều bữa trong ngày và uống thêm các loại nước hoa quả
Đối với trẻ dưới 6 tháng bú mẹ hoàn toàn cho trẻ bú tăng số lần lên.
Ngoài ra khi trẻ sốt cần chườm ấm cho trẻ, mặc quần áo mỏng, thấm mồ hôi. Ở phòng thoáng mát, không đóng kín cửa kết hợp dùng thuốc hạ sốt, giảm đau nếu trẻ sốt >38.5 độ C hoặc đau nhiều cách nhau 4 – 6h theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
Cha mẹ cần chú ý theo dõi con, khi thấy trẻ có một trong các biểu hiện như: Trẻ đau tai tăng lên; Sốt cao liên tục dùng thuốc hạ sốt và chườm ấm không đỡ; Trẻ quấy khóc nhiều, bỏ ăn, bỏ bú; Trẻ nôn nhiều đi ngoài phân nhiều lần trong ngày; Các dấu hiệu bệnh của trẻ không tốt lên sau 2 ngày điều trị thì cần đưa con đi khám.
Để phòng bệnh viêm tai giữa, Điều dưỡng Nguyễn Thị Ánh Hồng khuyến cáo cần:
- Giữ ấm cơ thể cho trẻ, nhất là cổ, gan bàn chân khi thời tiết lạnh
- Vệ sinh mũi họng sạch sẽ để phòng tránh viêm mũi họng.
- Bỏ thói quen cho tay vào miệng, ngoáy mũ.
- Điều trị sớm các bệnh viêm mũi họng, VA, Amidan…
- Đảm bảo môi trường sống tránh khói bụi, ẩm mốc, chật chội.