Sáng ngày 14.5 vừa qua, quân đội Israel (IDF) đã tập kết một lượng lớn xe tăng dọc biên giới Dải Gaza, huy động 9.000 quân dự bị, dẫn đến nguy cơ về một cuộc chiến trên bộ sớm muộn sẽ xảy ra, giống như chiến dịch quân sự cách đây 7 năm.
Ngày 8.7.2014, Israel phát động chiến dịch quân sự đẫm máu nhất nhằm vào Dải Gaza trong lịch sử hiện đại. Cuộc chiến kéo dài 7 tuần khiến 2.251 người Palestine thiệt mạng và gần 11.000 người bị thương. Phía Israel thông báo tổn thất 67 binh sĩ và 6 dân thường, cùng hơn 500 người khác bị thương.
Nguồn cơn của xung đột
Chiến dịch trên bộ được Israel phát động sau khi hai thế lực lớn nhất ở Palestine là Fatah và Hamas thành lập chính phủ thống nhất vào đầu tháng 6.2014.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cảnh báo Palestine phải lựa chọn giữa hòa bình với Hamas hoặc với Israel, do lo ngại những phe phái chính trị Palestine có thể hòa giải và thống nhất mục tiêu chống lại Israel.
Xe tăng của quân đội Israel.
Ngày 12.6.2014, ba thanh niên Israel định cư tại khu Bờ Tây mất tích. Israel cáo buộc Hamas đã bắt cóc những người này, dù không đưa ra bằng chứng. Ông Netanyahu cũng cho rằng, đây là dấu hiệu cho thấy Israel không thể ủng hộ quan hệ thống nhất giữa các phe phái của người Palestine.
Ilan Pappé, một nhà sử học Israel, nói động cơ của vụ bắt cóc là do quân đội Israel từng sát hại hai thiếu niên Palestine vào tháng 5.2014.
Kết quả là Israel mở đợt truy quét dữ dội nhằm vào Hamas ở khu Bờ Tây. 11 người Palestine đã thiệt mạng trong đợt truy quét và hàng chục người khác bị thương. Tính đến ngày 2.7.2014, quân đội Israel đã bắt giữ hàng trăm người bị tình nghi có liên quan đến Hamas.
Cùng ngày, Mohammed Abu Khdeir, thiếu niên Palestine 16 tuổi sống ở Đông Jerusalem, bị các phần tử cực đoan Israel bắt cóc và thiêu sống, dẫn tới những cuộc biểu tình quy mô lớn. Quân đội Israel phản ứng cứng rắn bằng cách không kích Dải Gaza. Các phe phái Palestine đáp trả bằng những đợt phóng rocket.
Chiến dịch quân sự đẫm máu nhất Dải Gaza
Quân đội Israel phát hiện lối vào đường hấm bí mật của Hamas ở Gaza năm 2014.
Cuộc đàm phán ngừng bắn giữa hai bên đổ vỡ do Israel không chấp nhận các điều kiện từ Hamas. Ngày 7.7, quân đội Israel thông báo phát động chiến dịch Vành đai Bảo vệ (Protective Edge) nhằm vào Dải Gaza.
48 giờ sau khi phát động chiến dịch, các chiến đấu cơ Israel đã ném 400 tấn bom xuống Gaza. Trong 7 tuần giao tranh, quân đội Israel đã thực hiện 6.000 cuộc không kích vào vùng lãnh thổ ven biển rộng 365km2.
Giao tranh dữ dội khiến 500.000 người Palestine mất nhà cửa và khoảng 300.000 cư dân phải lánh vào các trường học. Nguồn điện cho các bệnh viện cũng bị cắt, khiến hàng nghìn người không được chăm sóc y tế.
Hamas đáp trả bằng cách phóng rocket về phía lãnh thổ Israel, nhưng không gây thiệt hại đáng kể vì đây là vũ khí không có hệ thống dẫn đường chính xác. Hamas luôn tuyên bố lực lượng này chỉ nhắm vào các mục tiêu quân sự của Israel.
Trong khi đó, Israel bị cộng đồng quốc tế lên án vì dùng vũ khí dẫn đường tấn công nhiều mục tiêu dân sự. Israel cho rằng các tay súng Hamas trú ẩn trong nhà dân, trong các trường học và bệnh viện.
Quân đội Israel yêu cầu toàn bộ người dân Gaza sơ tán trong phạm vi 3km tính từ biên giới.
Bộ binh Israel cũng tiến vào Dải Gaza, tập trung truy quét nơi ẩn náu của các tay súng Hamas, bao gồm các đường hầm mà Hamas gọi là “nguồn sống ở Gaza”. Hamas giải thích, mạng lưới đường hầm giúp vận chuyển nhu yếu phẩm nhân đạo cho cư dân bị bao vây tại Gaza.
Các binh sĩ Israel dưới sự yểm trợ của pháo binh và không quân, phá hủy ít nhất 32 đường hầm của Hamas ở Gaza. Trước sức ép từ cộng đồng quốc tế, cũng như nhận thấy không thể đánh bại hoàn toàn được Hamas, Israel đã rút quân khỏi Dải Gaza vào ngày 3.8.2014.
Một tuần sau, lệnh ngừng bắn kéo dài ba ngày được thực thi với sự trung gian hòa giải của Ai Cập. Israel và Hamas đồng ý chấm dứt giao tranh vào ngày 26.8.2014.
Cuộc chiến Gaza năm 2014 để lại hậu quả nghiêm trọng cho khoảng 2 triệu cư dân Palestine sống tại Dải Gaza. 2.251 người Palestine đã thiệt mạng và 11.000 người khác bị thương. Ít nhất 20.000 công trình đã bị phá hủy hoàn toàn, 89.000 căn nhà bị hư hại trong các đợt không kích và pháo kích của Israel.
Ước tính cần tới 6 tỉ USD để có thể tái thiết Dải Gaza trong 20 năm. Tổn thất kinh tế bên phía Israel ước tính lên tới 2,5 tỉ USD và GDP giảm 0,4% do hàng ngàn người dân phải sơ tán vì rocket phóng từ Gaza.
Kết thúc giao tranh đẫm máu, cả Israel và Hamas đều tuyên bố chiến thắng. Israel tuyên bố đạt mục đích quân sự khi làm suy yếu Hamas. Ngược lại, Hamas tuyên bố chiến thắng vì đẩy lùi Israel khỏi Dải Gaza.