Theo các nhà hải dương học, nguyên nhân của sự việc kỳ lạ này có yếu tố nước ngoài. Theo đó, có khả năng quân đội Nga đã gắn những thiết bị này vào các chú cá voi để phục vụ mục đích huấn luyện. Ngư dân Joar Hesten là người đầu tiên phát hiện ra chú cá voi đặc biệt này tại vùng biển đông bắc Na Uy, ngay sau đó đã thông báo cho Ban Lãnh đạo Nghề cá Na Uy.
Nhà sinh học hải dương Jorgen Ree Wiig thuộc Ban Lãnh đạo Nghề cá thông tin cho CNN: " Chú cá voi có vẻ như rất hiếu động, thế nhưng tôi cho rằng, nó đang gửi lời thỉnh cầu tới mọi người, hãy giúp nó thoát khỏi những dây buộc này". Dây buộc được chế tạo đặc biệt, gắn kèm camera của GoPro ở mỗi bên, trên sợi dây có dòng chữ "Trang bị tại St. Petersburg".
Ông Wiig cho rằng, những chú cá voi đến từ Murmansk, Nga, được hải quân Nga huấn luyện với mục đích trinh sát, dẫn đường quân sự, tuần tra tại các căn cứ hải quân, tìm kiếm trang thiết bị thất lạc.
Nhà nghiên cứu Martin Biuw, Viện Nghiên cứu Hải dương Na Uy đồng tình với ông Wiig, khi chia sẻ với CNN rằng "huấn luyện động vật là sự thật hiển nhiên".
Theo nhà nghiên cứu này, video ghi lại cảnh cá voi đang tìm kiếm vật thể ngoài tàu, được cho là nằm quanh khu vực con tàu. Chú cá voi ngẩng cao đầu từ dưới mặt nước, mở to miệng, dấu hiệu cho thấy nó muốn được thưởng bằng thức ăn.
Chuyên gia thuộc Ban Lãnh đạo Nghề cá Na Uy đang cố gắng tháo dỡ dây buộc cho cá voi
Theo nhà nghiên cứu Biuw, những chú cá voi đã được quân đội Nga sử dụng, huấn luyện từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh, để dò mìn, cũng như các quả ngư lôi cũ.
Năm 2017, Viện Nghiên cứu Sinh học Hải dương Murmansk đã huấn luyện cá voi trắng, cá heo và hải cẩu cho mục đích quân sự. Đối với trường hợp chú cá voi trắng được phát hiện, Ban Lãnh đạo Nghề cá Na Uy đã quyết định thả tự do, tháo dây cho chú cá này.