Chăm sóc bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ - Ảnh: T.LŨY
Trong tham luận gửi đến Diễn đàn Kinh tế - xã hội Việt Nam năm 2022, Bộ Y tế đã nêu về tình trạng nhân viên y tế nghỉ việc và làn sóng chuyển việc từ khu vực công lập sang khu vực tư.
9.680 nhân viên y tế xin thôi hoặc bỏ việc
Theo Bộ Y tế, hiện nhân lực y tế đang có xu hướng nghỉ việc và đang có một làn sóng mạnh mẽ chuyển dịch nhân lực y tế từ các cơ sở y tế công lập sang các cơ sở y tế tư nhân, đặc biệt là sau hơn 2 năm phòng, chống dịch COVID-19.
Số liệu thống kê từ ngày 1-1-2021 đến 30-6-2022 cho thấy có 9.680 nhân viên y tế xin thôi việc hoặc bỏ việc (3.094 bác sĩ, 2.874 điều dưỡng, 551 kỹ thuật y, 276 hộ sinh, 593 dược, 2.280 viên chức khác).
Trong đó có 8.810 nhân viên y tế thuộc quyền quản lý của sở y tế các tỉnh, thành phố và 870 viên chức y tế thuộc thẩm quyền quản lý của các đơn vị sự nghiệp trực thuộc bộ.
Một số tỉnh, thành phố có số lượng viên chức thôi việc, bỏ việc cao như TP.HCM có 2.035, Hà Nội có 1.032, Đồng Nai có 496, Bình Dương có 368, An Giang có 297, Long An có 266, Đà Nẵng có 248, Cần Thơ có 238, Đồng Tháp có 204...
Nhân lực y tế có trình độ bác sĩ xin thôi việc, bỏ việc hoặc chuyển sang cơ sở y tế ngoài công lập có ở tất cả các chuyên khoa như hồi sức cấp cứu, truyền nhiễm, nội, ngoại, sản, nhi và cận lâm sàng.
Trong số 8.810 nhân viên y tế thuộc thẩm quyền quản lý của các tỉnh, thành phố nghỉ việc có 4.477 nhân viên y tế làm việc ở tuyến tỉnh, 2.460 nhân viên y tế làm việc ở tuyến huyện và 903 nhân viên y tế làm việc ở tuyến xã.
Tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ Y tế cũng có 870 nhân viên y tế xin thôi việc hoặc bỏ việc.
Một số đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ Y tế có số lượng viên chức thôi việc, bỏ việc cao là các đơn vị sự nghiệp trực thuộc bộ đóng trên địa bàn TP.HCM và các thành phố lớn:
Đại học Y Dược TP.HCM (134 người), Bệnh viện Thống Nhất (86 người), Bệnh viện Trung ương Huế (63 người), Bệnh viện Bạch Mai (60 người), Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam (59 người), Bệnh viện Chợ Rẫy (48 người).
Từ ngày 1-1-2020 đến 30-6-2022, Bộ Y tế có 19 công chức nghỉ thôi việc theo nguyện vọng.
Nguyên nhân nghỉ việc
Bộ Y tế chỉ ra các nguyên nhân dẫn đến việc nhân viên y tế xin thôi việc hoặc chuyển sang cơ sở y tế công lập.
Trong đó do áp lực công việc cao, nhất là từ khi dịch COVID-19 bùng phát đến nay, cường độ làm việc của nhân viên y tế rất lớn, phải làm việc trong môi trường nguy hiểm.
Cạnh đó, thu nhập thấp khi lương và chế độ phụ cấp đối với viên chức y tế trong hệ thống y tế công lập thấp, nhất là tại các cơ sở y tế dự phòng và y tế cơ sở.
Theo quy định về chế độ tiền lương và phụ cấp hiện nay, bác sĩ sau khi học 6 năm và sau 18 tháng thực hành để được cấp chứng chỉ hành nghề, nếu tuyển dụng vào đơn vị sự nghiệp công lập thì hưởng lương chỉ gần 3,5 triệu đồng. Cộng với phụ cấp ưu đãi nghề (40%) thì mức thu nhập cũng chỉ gần 4,9 triệu đồng (chưa trừ nộp BHXH, BHYT).
Mức lương này chỉ đảm bảo một phần nhu cầu của cuộc sống, vì vậy khó giữ chân cán bộ, viên chức y tế làm việc trong cơ sở y tế công lập vì mức thu nhập tại các cơ sở y tế ngoài công lập cao hơn 3 - 4 lần, thậm chí có nơi cao gấp 5 - 6 lần thu nhập của nhân viên y tế tại cơ sở y tế công lập.
Bên cạnh đó, do áp lực về việc thiếu điều kiện, cơ sở vật chất để thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, đồng thời áp lực của xã hội, gia đình và người thân.
Bộ Y tế đề xuất cần quan tâm, thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách tiền lương, phụ cấp cho viên chức y tế, trong đó tăng mức phụ cấp cho cán bộ y tế cơ sở, y tế dự phòng từ 40-70% lên mức 100%...