Bloomberg đưa tin, ngày 15/10, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã đưa ra tuyên bố nhằm hạ nhiệt căng thẳng với Trung Quốc khi nói rằng Mỹ không có ý định kiềm tỏa Trung Quốc và luôn sẵn sàng hợp tác bất cứ khi nào có thể, nhưng đôi lúc hai bên vẫn “giẫm vào chân nhau”.
“Hiển nhiên là chúng tôi không kiềm tỏa Trung Quốc. Chúng tôi đã vạch ra những điểm bất đồng mà hai bên cần xem xét nhưng đến nay vẫn chưa được xem xét", ông Mattis nói với các phóng viên khi trên máy bay tới Việt Nam.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói thêm: “Chúng tôi tìm kiếm một mối quan hệ với Trung Quốc dựa trên sự công bằng, có đi có lại và tôn trọng chủ quyền”.
Theo ông Mattis, Mỹ đang hợp tác với Trung Quốc về các vấn đề, trong đó có hạt nhân Triều Tiên và Liên Hợp Quốc.
“Chúng tôi là hai nước lớn, hai cường quốc ở Thái Bình Dương, hai nền kinh tế hàng đầu. Có những lúc chúng tôi 'giẫm phải chân nhau', vì vậy chúng tôi sẽ phải tìm cách để quản lý một cách hiệu quả mối quan hệ giữa hai bên”, ông Mattis chia sẻ.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hiện đang có mặt ở Việt Nam trong chuyến thăm 2 ngày (16-17/10), ông Mattis sẽ tham dự cuộc họp của các Bộ trưởng Quốc phòng do Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tổ chức tại Singapore từ 18-20/10.
Hồi đầu tháng, tờ New York Times đưa tin, Trung Quốc đã tuyên bố hủy bỏ các cuộc đàm phán an ninh cấp cao với sự góp mặt của ông Mattis vốn được lên kế hoạch tổ chức vào giữa tháng 10 tại Bắc Kinh.
Tuyên bố mới nhất của Bộ trưởng Mattis được cho là nỗ lực nhằm hạ nhiệt căng thẳng Mỹ - Trung trong bối cảnh hai nước vẫn đang bị vướng vào cuộc chiến thương mại chưa có hồi kết.
Các diễn biến căng thẳng gần đây ở Biển Đông, trong đó bao gồm cả vụ việc tàu khu trục Luyang của Trung Quốc tiếp cận tàu USS Decatur một cách không an toàn và không chuyên nghiệp ở gần Đá Ga Ven trên Biển Đông hôm 30/9 đã khiến Trung Quốc quan ngại rằng Mỹ muốn ngăn chặn tham vọng của Bắc Kinh trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence, người đã không tiếc lời chỉ trích Trung Quốc thậm chí còn nói rằng, Trung Quốc "đang lạm dụng quyền lực chưa từng thấy".
Ông Pence cho rằng, "Trung Quốc muốn đẩy Mỹ khỏi vùng phía tây Thái Bình Dương và cố gắng ngăn cản Washington hỗ trợ các đồng minh”. Phó Tổng thống Mỹ còn cáo buộc các cơ quan an ninh Trung Quốc là chủ mưu "hành vi đánh cắp hàng loạt công nghệ Mỹ"...
Trong khi đó, tại kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 73 ở New York vừa qua, Tổng thống Trump đã lên tiếng cáo buộc Trung Quốc can thiệp vào cuộc bầu cử giữa kỳ của Mỹ và rằng, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể sẽ không còn là một người bạn của ông nữa./.