Bé T.A (5 tuổi, ở Nghệ An) mắc hội chứng thận hư kháng steroid, bắt đầu điều trị từ tháng 1/2023 tại khoa Thận và Lọc máu – Bệnh viện Nhi Trung ương. Cuối tháng 1/2024, trẻ vào viện trong bệnh cảnh huyết khối tĩnh mạch chủ dưới, được theo dõi, điều trị tại khoa Thận và Lọc máu và khoa Huyết học.
Trẻ được kiểm soát, sử dụng thuốc đều đặn theo phác đồ, tình trạng cải thiện.
Tuy nhiên, do gia đình nhận thấy huyết khối không còn đáng ngại, nên tự ý ngừng sử dụng thuốc chống đông. Sau 2 tuần, trẻ xuất hiện triệu chứng sưng đau, phù 2 chân, đặc biệt ở chân bên phải.
Ngày 20/3, gia đình đưa T.A vào bệnh viện địa phương thăm khám, sau đó chuyển Bệnh viện Nhi Trung ương ngay trong đêm.
Khi nhập viện, trẻ được làm các xét nghiệm cận lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh, kết quả xác định trẻ có huyết khối lớn, liên tục từ tĩnh mạch đùi, chậu 2 bên lan đến tĩnh mạch chủ dưới và tĩnh mạch thận, nguy cơ gây tắc mạch máu phổi và mạch máu não, đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.
TS.BS Cao Việt Tùng - phó giám đốc bệnh viện đã hội chẩn cùng 4 chuyên khoa là Điện quang can thiệp, Phẫu thuật mạch máu, Ngoại tổng hợp, Thận và Lọc máu tìm giải pháp tối ưu, mổ cấp cứu cho trẻ.
“Bệnh nhi có huyết khối chiếm toàn bộ tĩnh mạch chủ dưới, từ tĩnh mạch đùi, chậu 2 bên lan đến cả tĩnh mạch chủ đoạn sau gan. Chỉ cần sai sót nhỏ có thể khiến huyết khối di chuyển lên buồng tim phải, gây thuyên tắc phổi, ảnh hưởng đến tính mạng, cùng với đó là nguy cơ chảy máu trong quá trình phẫu thuật khi bộc lộ các mạch máu lớn” , BS.CKII Vũ Mạnh Hoàn – Trưởng khoa Ngoại Gan – Mật – Tụy, Phó Giám đốc Trung tâm Ngoại Tổng hợp nói và cho biết, may mắn cuộc phẫu thuật diễn ra thành công.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân. (Ảnh: BVCC)
Đánh giá siêu âm sau 8 giờ, trẻ tái thông dòng chảy tĩnh mạch thận 2 bên, tái thông tĩnh mạch chủ dưới đoạn sau gan và ngang tĩnh mạch thận, không có bằng chứng huyết khối trôi về tĩnh mạch phổi 2 bên.
Sau phẫu thuật, bệnh nhi được chuyển đến khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa. Tại đây trẻ được thở máy, duy trì chức năng sống, dùng thuốc chống đông để đảm bảo không hình thành các huyết khối mới, kiểm soát tình trạng đông máu.
Tình trạng của trẻ ổn định, hồi phục tốt nên được cai máy thở sau vài giờ và được chuyển về Khoa Thận và Lọc máu tiếp tục theo dõi điều trị ngay hôm sau.
Hiện trẻ được kết hợp điều trị nội khoa, các chỉ số ổn định, lâm sàng được cải thiện, các triệu chứng như sưng đau, phù hân thuyên giảm, bệnh nhi ăn uống bình thường sau phẫu thuật.
Trong lộ trình điều trị tiếp theo, trẻ sẽ được tiếp tục với các thuốc ức chế miễn dịch khác, đồng thời, sử dụng thuốc chống đông theo đúng phác đồ. Các bác sĩ cũng tư vấn gia đình theo dõi tình trạng phù và nguy cơ tắc mạch của trẻ, nhằm có những giải pháp thăm khám, nhập viện kịp thời.
Biến chứng của hội chứng thận hư kháng steroid khá phức tạp, bao gồm tắc mạch, tràn dịch màng phổi, màng tim, nhiễm trùng, loét dạ dày tá tràng,... Trong đó, huyết khối tĩnh mạch sâu là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất, có thể gây thuyên tắc phổi, dẫn đến đột tử ở trẻ.
Phẫu thuật lấy huyết khối tĩnh mạch là kỹ thuật chuyên sâu, có thể cứu sống tính mạng bệnh nhi trước nguy cơ đột quỵ trong gang tấc. Tuy nhiên, để điều trị thành công, cần phải phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Các bác sĩ khuyến cáo các bệnh nhi mắc hội chứng thận hư có hoặc không có tiền sử huyết khối nên theo dõi, tái khám định kì đúng theo lịch hẹn của bệnh viện, tuân thủ phác đồ điều trị, tuyệt đối không tự ý bỏ thuốc. Nếu trẻ có các biểu hiện sưng đau, phù tím chi, khó thở, tím tái hay bất kỳ biểu hiện tái phát nào của hội chứng thận hư và huyết khối tĩnh mạch, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay, tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra.