SOHA NEWS
Nền kinh tế Nga trụ vững
Theo Foreign Policy, bất chấp những dự đoán về sự suy sụp của nền kinh tế Nga trong bối cảnh nước này bị trừng phạt nặng nề, gần 2 tháng sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt, xuất khẩu dầu của Nga sang châu Âu và các quốc gia như Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên đáng kể, và lĩnh vực tài chính của Nga cho đến nay vẫn tránh được một khủng hoảng về thanh khoản.
Các chuyên gia cho biết, các biện pháp trừng phạt có thể có hiệu quả về lâu dài, nhưng hiện tại, nhiều quốc gia tương tự đang trừng phạt Nga vẫn tìm cách mua năng lượng từ nước này. Trong một số trường hợp, mức mua năng lượng từ Nga trong tháng 4 thậm chí còn lớn hơn so với hồi tháng 3.
Edward Fishman, cựu chuyên gia về châu Âu tại Bộ Ngoại giao Mỹ, cho biết: "Ông Putin đang giúp Nga tiếp tục kiếm được ít nhất 1 tỷ USD mỗi ngày từ việc bán dầu và khí đốt, và thị phần lớn nhất là từ châu Âu. Các quốc gia châu Âu riêng lẻ đang gửi hỗ trợ quân sự cho Ukraine nhưng con số này không thấm là bao so với các khoản thanh toán mà họ đang thực hiện để mua dầu và khí đốt Nga".
Chuyên gia Matt Smith của Kpler - một công ty chuyên theo dõi các tàu chở dầu - cho biết, bất chấp những hạn chế của phương Tây đối với lĩnh vực tài chính của Nga, xuất khẩu dầu đã lên tới 3,6 triệu thùng/ngày trong tháng 4, so với 3,3 triệu thùng/ngày trong tháng trước. Ông Smith cho biết: "Điểm mấu chốt lớn là xuất khẩu dầu thô của Nga trong tháng này thực sự cao hơn so với tháng trước. Thật là ngạc nhiên."
Hoặc như các chuyên gia từ Viện Tài chính Quốc tế (IIF) đưa ra trong một báo cáo tuần này, các chuyến hàng dầu của Nga trong tháng 4 cho đến nay đang tiến hành với "tốc độ kỷ lục". Dù giá dầu thô của Nga thấp hơn so với các tiêu chuẩn toàn cầu, nhưng điều đó có nghĩa là "doanh thu xuất khẩu dầu có khả năng vượt qua biên độ lớn so với cùng kỳ những năm trước."
Những khoản thu đó đã đưa thặng dư tài khoản vãng lai của Nga lên mức cao mới. Trong 3 tháng đầu năm, con số này lên tới 60 tỷ USD, so với 120 tỷ USD cho cả năm 2021, cung cấp cho Điện Kremlin nguồn thu mới để chống lại các lệnh trừng phạt, mặc dù Nga ít có khả năng mua vật tư và phụ tùng từ nước ngoài hơn nhiều do các lệnh cấm trừng phạt. Nga là nhà sản xuất dầu thô lớn thứ 3 thế giới, sau Hoa Kỳ và Ả Rập Xê-út.
Lượng dầu chính xác mà Nga hiện đang xuất khẩu và khách hàng là ai vẫn còn là ẩn số. Các chuyên gia cho biết một số lượng dầu thô vẫn đang được vận chuyển, trong một số trường hợp đến các điểm đến không xác định hoặc đến các cơ sở lưu trữ. Christopher Haines, một nhà phân tích tại Energy Aspects, một công ty tư vấn ở London, cho biết phần lớn trong số đó là từ các hợp đồng dầu dài hạn.
Các chuyên gia năng lượng khác cho rằng Moscow đang tăng cường xuất khẩu từ các kho dự trữ hiện có vì họ dự đoán sẽ có thêm các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với dầu.
Không thể ngừng sử dụng khí đốt Nga
Ông Haines cho biết, việc lọc dầu trong nước của Nga đã giảm trong thời gian ngắn. Vào đầu tháng 4, sản lượng dầu của Nga đã giảm xuống 700.000 thùng / ngày, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Điều đó cho thấy Nga có thể đang chuyển hướng sản xuất hạn chế sang xuất khẩu thay vì lọc dầu trong nước.
Đối với nhiều quốc gia châu Âu, khí đốt tự nhiên thậm chí còn khó cắt bỏ hơn dầu mỏ, vì nó có xu hướng được giao dịch theo các hợp đồng dài hạn thông qua các đường ống cố định và nó không thể thay thế được như dầu. Mặc dù Đức đã tuyên bố ngừng dùng đường ống Nord Stream 2 mới từ Nga, phần lớn khí đốt của Nga vẫn tiếp tục được đưa vào châu Âu như trước đây.
Hiện tại, các nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên hóa lỏng thay thế, có thể được vận chuyển bằng đường biển, vẫn còn hạn chế, đặc biệt là ở Trung và Đông Âu. Để chuyển sang các nhà sản xuất lớn thay thế như Mỹ (nhà sản xuất khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới, trong khi Nga đứng thứ 2), Qatar hoặc Canada có thể mất nhiều năm.
Ủy ban điều hành của Liên minh châu Âu đã phác thảo kế hoạch cắt giảm 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu của Nga vào cuối năm 2022 bằng cách nhập khẩu nhiều khí đốt hóa lỏng hơn và chuyển sang sử dụng nhiều khí đốt hơn từ Na Uy và Azerbaijan, cũng như tăng cường năng lượng gió và năng lượng mặt trời.
Nhưng kế hoạch đó vẫn còn mơ hồ, và nhiều chuyên gia gọi nó là không khả thi.
Kế hoạch cũng gặp phải sự phản kháng gay gắt, đặc biệt là ở Đức, quốc gia tiêu thụ nhiều khí đốt nhất của Nga, lên tới 1/3 tổng lượng sử dụng hàng năm của Đức.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Der Spiegel, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho rằng Berlin không thể sớm cắt nguồn cung cấp của Nga, đồng thời cho rằng lệnh cấm vận khí đốt của Nga không những không kết thúc cuộc chiến mà còn có thể dẫn đến "một cuộc chiến khủng hoảng kinh tế, khiến các nước mất hàng triệu việc làm và các nhà máy sẽ không bao giờ mở cửa trở lại."
Ông nói thêm: "Điều này sẽ gây ra những hậu quả lớn cho đất nước chúng tôi, cho toàn bộ châu Âu, và nó cũng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc cung cấp tài chính cho công cuộc tái thiết Ukraine. Vì vậy, tôi có trách nhiệm phải nói rằng: Chúng tôi không thể để điều đó xảy ra."