Xe tăng T-90 do Nga chế tạo được nhiều quốc gia tin dùng. Ảnh minh họa.
Thực vậy, xe tăng T-90 đã qua thử lửa ở một số cuộc xung đột, dù có một vài chiếc bị tên lửa chống tăng bắn trúng, nhưng hầu hết vẫn sống sót diệu kỳ, đó là nhờ chúng được trang bị hệ thống phòng hộ tốt.
Nhờ liên tục tỏa sáng, xe tăng T-90 đã trở thành một thứ vũ khí bán khá đắt hàng. Không chỉ các quốc gia Trung Đông thèm muốn, chúng còn lọt mắt xanh của các nước Nam Mỹ, Tây - Nam Á và Đông Nam Á.
Xe tăng T-90: Tuyệt tác vũ khí Nga
Bản thân xe tăng T-90 có thể được xem là tuyệt tác vũ khí của Nga trong thế kỷ 21, qua thực chiến mới thấy được cái "chất" của một trong những siêu phẩm xe tăng Nga, dù bị trúng tên lửa TOW hiện đại nhưng xe tăng T-90 vẫn sống sót kỳ diệu.
Thứ nhất, nhờ được trang bị 4 lớp bảo vệ - cả chủ động và bị động, biến T-90 (phiên bản T-90S) thành chiếc xe tăng chiến đấu được bảo vệ tốt nhất trên thế giới hiện nay.
Thứ hai, hệ thống vũ khí cực mạnh và điều khiển thông minh với máy tính đạn đạo, các cảm biến, khí tài quan sát, kính ngắm, màn hình ảnh nhiệt, hệ thống tự động bám mục tiêu... cho phép T-90S bắn nhanh và có độ chính xác cao, kể cả trong khi đang chạy với tốc độ cao vì thế nó còn được mệnh danh là "Xe tăng bay".
Pháo chính nòng trơn 2A46M5 cỡ 125mm được trang bị hệ thống ổn định tầm hướng 2Э42-4 và hệ thống nạp đạn tự động mới nhất giúp xe tăng T-90S có tốc độ bắn cao (từ 7-8 phát phút), vượt trội hầu hết các loại xe tăng có tính năng kỹ chiến thuật tương đương trên thế giới.
Ngoài các loại đạn pháo tăng uy lực thì xe tăng T-90S còn được trang bị hệ thống tên lửa chống tăng 9M119M Refleks bắn qua nòng pháo để xuyên thủng xe tăng đối phương có lớp vỏ thép dày tới 950mm ở cự ly tối đa tới 4.000m.
Thứ ba, xe tăng T-90S có khả năng cơ động tuyệt hảo nhờ động cơ công suất 1.000 mã lực kèm hệ thống treo tiên tiến, hệ thống trục xoắn cường độ cao, các giảm chấn thủy lực dung tích lớn, dải xích bản mặt rộng, khi cần thiết có thể lắp guốc cao su... đảm bảo xe chạy êm khi vượt qua đường mấp mô, đồng thời có khả năng vượt qua các chướng ngại vật dễ dàng.
Bên cạnh đó, T-90 còn được lắp đặt hệ thống thao tác, dẫn đường hiện đại, hệ thống máy điều hòa nhiệt độ cho các thành viên, máy phát điện riêng... đảm bảo điều kiện hoạt động hết sức thuận lợi cho lái xe.
T-90 được mệnh danh là "Xe tăng bay".
Những đặc điểm vượt trội của xe tăng T-90
Mô tả chung
Xe tăng chiến đầu chủ lực T-90 là phiên bản cải tiến toàn diện của dòng tăng chiến đấu chủ lực nổi tiếng T-72. Nhờ ứng dụng rộng rãi các thành tựu mới nhất của công nghệ chế tạo xe tăng, T-90 sở hữu các tính năng kỹ chiến thuật tiên tiến.
Đặc điểm
• Tổng thể xe tăng nói chung, các cấu kiện và linh kiện nói riêng có độ tin cậy cao;
• Pháo chính cực mạnh cùng đạn tên lửa có điều khiển;
• Hệ thống điều khiển hỏa lực tiên tiến;
• Nâng cao khả năng cơ động tác chiến;
• Tăng cường khả năng kháng đạn nổ mạnh và đạn xuyên giáp;
• Trang bị hệ thống gây nhiễu quang điện
• Tính chuẩn hoá cao với dòng tăng T-72 cho phép giảm đáng kể chi phí sản xuất và dễ dàng trong huấn luyện kíp chiến đấu.
Xe tăng T-90 do Nga chế tạo được nhiều quốc gia tin dùng.
Vũ khí
T-90 được trang bị pháo nòng trơn được bọc lớp điều ổn nhiệt, cỡ nòng 125mm, ổn hướng 2 trục loại 2A46M, có thể dễ dàng tháo lắp cả cụm mà không cần phải dỡ tháp pháo.
Pháo chính có thể bắn đạn sa-bô xuyên giáp mang cánh ổn hướng, đạn nổ mạnh chống tăng, đạn nổ mạnh phá mảnh cũng như đạn tên lửa chống tăng có điều khiển AT-11 Sniper (9M119 Refleks).
Đạn tên lửa chống tăng 9M119 là loại điều khiển bán tự động bám chùm la-de mang đầu nổ lõm, liều đúp, có khả năng xuyên phá giáp tới 750mm, chuyên dùng để chống xe tăng mang giáp phản ứng nổ và máy bay trực thăng tầng thấp trong phạm vi hỏa lực từ 100m tới 6.000m.
T-90 được trang bị hệ thống nạp đạn tự động và khay tiếp đạn cơ số 22 viên trên tổng số đạn pháo 43 viên, với thời gian nạp từ 4 đến 5 giây cho mỗi viên.
Ngoài ra, T-90 còn được trang bị hệ thống cắt ngòi tự động AINET cho phép đặt chế độ nổ định tầm cho loại đạn nổ mạnh phá mảnh HE-FRAG nhằm tối ưu hóa khả năng sát thương bộ binh và chống trực thăng đối phương.
Tăng T-90 có khả năng phát hiện và tác xạ mục tiêu ngay trong hành tiến hay đêm tối nhờ hệ thống ngắm bắn tự động PNK-4S (có chế độ thao tác thủ công cưỡng bức) số hoá tích hợp định tầm/dẫn bắn la-de 1A4GT tại vị trí trưởng xe và kính ngắm ban ngày 1A43, kính ngắm hồng ngoại TVN-5 với thiết bị ảnh nhiệt TO1-KO1 Agave hay ESSA tại vị trí pháo thủ.
Hệ thống vỏ giáp và phòng vệ
T-90 tiếp tục duy trì kiểu thân thấp truyền thống của các thế hệ tăng Xô-viết trước nó với một tháp pháo tròn thấp vách thoải nằm chính giữa thân xe. Hệ thống phòng vệ kết hợp cả chủ động lẫn thụ động 3 lớp đưa chúng thành loại tăng chiến đấu chủ lực được bảo vệ tốt nhất trên thế giới.
Lớp phòng vệ trong cùng của T-90 là vỏ giáp liên hợp nhiều lớp thế hệ 3. Lớp phòng vệ giữa là hệ thống giáp phản ứng nổ thế hệ 3 Kontakt-5 được thiết kế thành từng khối ghép quanh và trên nóc tháp pháo nhằm chống đạn sa-bô xuyên giáp bắn thẳng và đạn tên lửa xuyên nóc chống tăng.
Bổ sung cho lớp giáp phản ứng nổ phía trước tháp pháo còn có các phiến giáp liên hợp vỏ thép.
Lớp phòng vệ ngoài cùng của T-90 là hệ thống cảnh báo và đối kháng quang điện tử TShU1-7 Shtora-1, bao gồm: 2 thiết bị gây nhiễu dẫn bắn hồng ngoại tuyến, 4 thiết bị cảnh báo bị ngắm bắn la-de, thiết bị phóng đạn tạo màn chắn gồm 12 ống phóng đạn khói và máy tính công tác.
Hệ thống Shtora-1 có trường quan sát tới 360 độ theo chiều ngang và từ -5 đến +25 độ theo chiều dọc.
Ngoài hệ thống phòng vệ thụ động và chủ động nêu trên, tăng T-90 còn được trang bị hệ thống phòng vệ xạ-sinh-hoá và bộ quét mìn KMT.
Xe tăng T-90 trúng tên lửa chống tăng TOW nhưng kíp lái vẫn an toàn, xe hỏng nhẹ.
Tính an toàn
Giống như các loại xe tăng khác của Liên Xô trước đây, khả năng sống còn trong các điều kiện trên chiến trường không phải là điểm mạnh của Т-90.
Bố cục cực kỳ phức tạp của bộ phận động cơ -truyền động khiến chỗ dành cho các khoang nhiên liệu trong đó đã không còn, chúng phải chuyển phần nào sang buồng tác chiến và một phần vào phần trước của khối này - nơi xác suất bị trúng đạn đối phương là cao hơn đáng kể.
Hơn nữa, trong khi khoang nhiên liệu với các xe tăng của Hoa Kỳ và phương Tây được bố trí trong bộ phận động cơ - truyền động và cách ly với tổ lái, các thùng nhiên liệu của T-90 thì không.
Dù vậy, so sánh với các sơ đồ bố trí tương tự, độ bảo vệ của các thùng nhiên liệu trên tăng Т-90 cao hơn khi bị xạ kích từ hai bên hông nhờ các diềm chắn bổ sung bên hông và bảo vệ động lực ở hông của bộ phận điều khiển.
Một vấn đề khác của Т-90 là khoang chứa đạn cũng được bố trí nằm trong bộ phận tác chiến và không được cách ly với tổ lái. Nếu bị trúng đạn, lượng đạn mang theo đó có thể bị kích nổ từ bên trong và tiêu hủy chiếc tăng.
Tới bản Т-90А, vấn đề này đã được giải quyết phần nào nhờ vào các tấm che chắn bổ sung của hệ thống nạp đạn tự động và cách sắp xếp đạn dược bên ngoài nó, tuy nhiên vấn đề về độ an toàn cho tổ lái trong trường hợp bị kích nổ xảy ra vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Xe tăng T-90 còn có biệt danh khác là "cua mắt đỏ" do cặp đèn nhiễu hồng ngoại
Tính cơ động
T-90 có động cơ diesel đa nhiên liệu công suất 1.000 mã lực, cho tỷ lệ công suất trên trọng lượng chỉ đạt 21,5 mã lực/tấn, kém đáng kể so với loại T-80U và T-84 (xấp xỉ 26 mã lực/tấn).
Tuy nhiên, do trọng lượng thấp (47 tấn so với 61 tấn của M1 Abrams và 48 tấn của T-84), xe tăng T-90 vẫn đạt được tốc độ đáng kể, có thể ngang ngửa với "xe tăng bay" T-80 và T-84.
Đồng thời trục lăn của T-90 rộng hơn T-72B nên nó chịu tải lớn hơn, và T-90 có thể sử dụng xích hỗn hợp sắt - cao su hoặc xích sắt đều được. Nếu được chuẩn bị, xe có thể vượt sông sâu tới 5m.
Thông số kỹ thuật cơ bản:
Trọng lượng chiến đấu (tấn): 46,5
Kíp chiến đấu (người): 3
Áp lực xích lên mặt đất (kg/cm2): 0,94
Tốc độ tối đa trên đường (km/h): 60
Tầm hoạt động (km): 500-650
Tỷ lệ công suất động cơ trên trọng lượng (hp/tấn): 21,5
Động cơ diesel đa nhiên liệu V-92S2:
- Công suất (hp): 1.000
Khả năng vượt chướng ngại vật: Leo dốc (độ): 30; Vượt tường cao (m): 0,85; Vượt hào rộng (m): 2,8; Vượt sông, không chuẩn bị/với ống thông hơi (m): 1,8/5
Vũ khí:
Pháo nòng trơn/phóng tên lửa qua nòng 2A46M: Cỡ nòng (mm): 125; Cơ số đạn (viên): 42 (22 viên trong máy nạp đạn tự động)
Súng máy đồng trục: Cỡ nòng (mm): 7,62; Cơ số đạn (viên): 7.000
Súng máy phòng không điều khiển điện: Cỡ nòng (mm): 12.7; Cơ số đạn (viên): 300
Hệ thống tên lửa chống tăng có điều khiển 9K119 (AT-11 Sniper)
Hệ thống ổn hướng 2 trục 2E42-4
Hệ thống điều khiển hỏa lực: Kính ngắm/máy đo xa cùng máy tính đường đạn.
Các phiên bản xe tăng T-90, T-90S, T-90MS vừa chạy vừa bắn.