Thứ Hoàng - Nam 21 tuổi
Thưa Thiếu tướng Lê Mã Lương, nếu có ý tưởng về việc lập một bảo tàng riêng về sự nghiệp, con người của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, thì với cương vị từng là GĐ Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, ông thấy có đủ lượng tư liệu lịch sử để thực hiện việc này không và ý tưởng này có khả thi không?
Thiếu tướng, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương:
Ý tưởng của bạn rất hay. Tôi cũng đã từng nghĩ đến bảo tàng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Những tư liệu, hiện vật, hình ảnh liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng khá phong phú, đa dạng. Có thể lập một bảo tàng riêng về Đại tướng với hàng vạn hiện vật.
Ánh Nga - Nữ 33 tuổi
Thiếu tướng Lê Mã Lương từng nổi tiếng với câu nói “Cuộc đời đẹp nhất là trên trận tuyến chống quân thù”, còn với Thiếu Tướng, câu nói nào của Tướng Giáp khiến ông khắc cốt ghi tâm và tại sao?
Thiếu tướng Lê Mã Lương, Nhà sử học Dương Trung Quốc, Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, Nhà báo Bùi Ngọc Hải, Trung tướng Phạm Hồng Cư, Đại tá Trần Hồng, thầy giáo dạy sử Trần Trung Hiếu trong buổi giao lưu trực tuyến tại tòa soạn báo Trí thức trẻ vào sáng ngày 23/8. Ảnh: Hoàng Hiển
Thiếu tướng, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương:
Năm 2004, nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, trong một cuộc gặp với các cựu chiến binh từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ tại thành phố Điện Biên, Đại tướng nói: “Hôm nay chúng ta gặp được nhau tại đây là quý lắm rồi!”. Tôi rất tâm đắc với câu nói của Đại tướng. Nó thể hiện tính nhân văn quân sự, văn hoá của một nhà cầm quân lỗi lạc. Điều đó chứng tỏ Đại tướng rất quan tâm đến sinh mệnh chính trị, đến giá trị sống của con người.
Hoàng Hải - Nam 32 tuổi
Thưa Thiếu tướng Lê Mã Lương, biết ông từng làm Giám đốc Bảo tàng lịch sử Quân sự Việt Nam rất nhiều năm trước khi về nghỉ hưu. Vậy trong bảo tàng hiện nay có còn lưu giữ kỷ vật gì gắn liền với ngày thành Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân của vị Đại tướng yêu quý của chúng ta ạ?
Thiếu tướng, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương:
Trong số hàng vạn hiện vật ở bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam thì có hàng chục hiện vật liên quan đến 34 chiến sĩ Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và hiện vật liên quan đến trận đánh Khay Phắt 23/12/1944 và trận Nà Ngần 25/12/1944. Trong đó, có những khẩu súng kíp, thanh mã tấu, nồi cơm, bát ăn… của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và những khẩu súng mà Đội thu được trong 2 trận đánh Phay Khắt, Nà Ngần.
Nguyễn Trọng Phú - Nam 53 tuổi
Thưa thiếu tướng Lê Mã Lương, trong chiến dịch Điện Biên Phủ Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã quyết định thay đổi cách đánh từ "đánh nhanh thắng nhanh" sang "đánh chắc thắng chắc". Có phải tư tưởng quyết thắng đồng thời hạn chế sự hy sinh của người lính đã đưa Đại tướng đến quyết định quan trọng này? Và theo ông thì tính thời đại của quyết định đó như thế nào?
Thiếu tướng, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương:
Theo tôi đó là 1 quyết định chính xác. Nhưng phải là những con người có tầm vóc lịch sử, có trí tuệ cao siêu, bản lĩnh kiên cường, tính độc lập cao và dám chịu trách nhiệm trước sinh mệnh của những người lính mới thể hiện được 1 quyết định sáng suốt như vậy. Đó chính là bài học cho thế hệ chúng tôi, những người trưởng thành trong chống Mỹ. Khi bước vào những trận đánh, điều trước tiên là quyết tâm giành chiến thắng và tiết kiệm xương máu người lính đến mức tối đa. Đó chính là bài học mà chúng tôi đã rút ra được từ Đại tướng.
Thiếu tướng, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương. Ảnh: Hoàng Hiển
Trần Thúy Loan - Nữ 21 tuổi
Thưa Thiếu tướng Lê Mã Lương, xin ông chia sẻ một vài câu chuyện thú vị trong quá trình bảo quản và trưng bày các hiện vật về Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam? Ông có kỷ niệm nào đặc biệt với các vị khách tham quan những hiện vật này không?
Thiếu tướng, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương:
Ở bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam trong số hàng vạn hiện vật thì có hàng chục hiện vật liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trong đó đặc biệt có khẩu súng ngắn mà Bác Hồ đã tặng cho Đại tướng năm 1945 và chiếc áo khoác Đại tướng đã dùng suốt từ năm 1946. Với những hiện vật này, việc bảo quản gặp rất nhiều khó khăn vì khí hậu Việt Nam độ ẩm cao, trong khi đó hiện vật đã có tuổi thọ đến nửa thế kỷ. Tuy nhiên bảo tàng đã khắc phục khó khăn, bằng những thiết bị kỹ thuật bảo quản mới nên những hiện vật của Đại tướng vẫn giữ được nguyên trạng và được khách tham quan ghi nhận.
Năm 2005, trong một lần tiếp xúc với nhà sử học người Mỹ - ông vốn là 1 lính thuỷ đánh bộ Mỹ mà tôi đã từng chạm trán đơn vị của ông ở Quảng Trị năm 1968 - khi tôi giới thiệu những hiện vật của Đại tướng, ông rất ngạc nhiên là những hiện vật này vừa có giá trị cao về mặt văn hoá về khoa học, vể lịch sử và nhân văn vẫn còn nguyên vẹn.
Trần Gia Linh - Email: Forever07us@gmail.com
Khi đương chức, trên cương vị Giám đốc Bảo tàng lịch sử quân sự, ông đã quan tâm thế nào đến việc sưu tập tư liệu, kỷ vật về tướng Giáp? Còn tư liệu, kỷ vật nào liên quan đến Đại tướng mà ông muốn nhưng chưa tìm được? Ngoài ra, ông có nhớ một kỷ niệm đặc biệt nào khi gặp Đại tướng?
Thiếu tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Lê Mã Lương:
Trong hơn 1 thập kỷ tôi làm công tác quản lý bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam – 1 trong 7 bảo tàng quốc gia Việt Nam – điều tôi quan tâm nhất là tập hợp, sưu tầm những hiện vật, tư liệu, hình ảnh về Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Có những hiện vật đã trở thành những bộ sưu tập như sách Đại tướng viết và sách viết về Đại tướng; hình ảnh Đại tướng với lực lượng vũ trang, hình ảnh Đại tướng với Bác Hồ…
Tuy nhiên, có 1 hiện vật mà cho đến hiện nay, bảo tàng vẫn chưa sưu tầm được đó là lá thư của bà Nguyễn Thị Quang Thái – vợ Đại tướng – gửi cho Đại tướng trước khi bước vào hoạt động bí mật. Lá thư đó hiện nay vẫn đang ở Văn phòng Đại tướng.
Về kỷ niệm với Đại tướng thì tôi còn nhớ: Tháng 4/1971 sau chiến dịch Đường 9 Nam Lào, tôi được điều về Bộ Tư lệnh mặt trận để báo cáo thành tích. Tại Sở chỉ huy, tôi đã được gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp 10 phút. Cuộc gặp ấy đã để lại cho tôi ấn tượng suốt cuộc đời mình về 1 nhà cầm quân lừng danh thế giới, một nhà văn hoá lớn nhưng hết sức bình dị.
CẬP NHẬT THÔNG TIN MỚI NHẤT VỀ ĐẠI TƯỚNG VÕ NGUYÊN GIÁP.
