Chỉ còn chưa đầy 24 giờ nữa là đến thời khắc chuyển giao năm mới, năm Quý Tị. Với người dân Việt Nam, bữa cơm chiều 30 tết được coi trọng nhất trong gia đình. Đây là bữa cơm cuối cùng của năm cũ để bắt đầu bước vào một năm mới và được gọi là bữa cơm tất niên.
Theo phong tục tập quán của dân tộc ta, bữa cơm này chỉ bao gồm những thành viên trong gia đình, tập trung toàn thể con cháu từ mọi nơi tụ hội. Trước tiên là để báo cáo cho tổ tiên biết tình hình làm ăn, kết quả học tập của con cháu trong năm vừa qua, sau đó là mời tổ tiên về ăn tết cùng gia đình, phù hộ cho con cháu sang năm mới sức khỏe, làm ăn gặp nhiều thuận lợi, may mắn…
Có thể nói, phong tục thờ cúng tổ tiên này là một nét đẹp truyền thống văn hóa của dân tộc ta mà trên thế giới không một nước nào có.
Mâm cỗ Tết miền Bắc theo đúng bài bản, thường thì 4 bát, 4 đĩa. Cỗ lớn thì 6 bát, 6 đĩa hoặc 8 bát, 8 đĩa…có khi mâm cỗ lớn phải xếp cao đến 2, 3 tầng.
Bốn bát, bốn đĩa gồm: bát giò heo hầm măng lưỡi lợn, bát bóng thả, bát miến, bát mọc. Bốn đĩa gồm: đĩa thịt gà, đĩa thịt heo, đĩa giò lụa, đĩa chả quế. Nhưng tùy từng thời kỳ, đặc điểm mỗi vùng mà mâm cơm tất niên được thay đổi các món cho phù hợp.
Những bức ảnh bữa cơm tất niên xưa khiến nhiều người Việt nao lòng, đặc biệt những người con xa xứ, không có cơ hội về Việt Nam ăn Tết.
Mâm cơm tất niên không có quy chuẩn mà chỉ là phụ thuộc vào từng gia đình, vùng miền.
Trên mâm cỗ thường có các món ăn đặc trưng như bánh chưng xanh, con gà luộc, bát canh măng chân giò, bát miến nấu lòng gà thả nấm, đĩa giò lụa, nem rán và dưa hành ăn kèm.
Mâm cơm cúng ông bà ngày 30 Tết ở miền Nam, luôn luôn có thịt heo kho nước dừa với trứng hoặc cá lóc kèm dưa giá.
Mâm cơm tất niên được coi trọng nhất trong mỗi gia đình.
Những bức ảnh Tết xưa cũng khiến nhiều người bồi hồi nhớ về quá khứ:
