Ngày 25/01/2014, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ công an đã công bố và trao quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với ông Nguyễn Thanh Chấn. Như vậy, kể từ thời điểm nhận được quyết định đình chỉ điều tra này, ông Nguyễn Thanh Chấn đã chính thức được minh oan (Cơ quan điều tra đã kết luận ông Nguyễn Thanh Chấn không thực hiện hành vi giết chị Nguyễn Thị Hoan vào ngày 15/8/2003).
Theo diễn biến vụ án đã được đăng trên các báo thì đến thời điểm nhận được quyết định đình chỉ điều tra bị can, ông Nguyễn Thanh Chấn đã bị bắt tạm giữ, tạm giam với thời gian là 10 năm 01 tháng 06 ngày (Từ 28/9/2003 đến ngày 4/11/2013, tạm tính bằng 3.685 ngày), thời gian ông Chấn bị khởi tố bị can nhưng không bị tạm giam là 02 tháng 20 ngày (Từ 04/11/2013 đến 25/01/2014, tạm tính bằng 80 ngày).
Ông Nguyễn Thanh Chấn đã chính thức được minh oan.
Theo quy định tại Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước; Căn cứ qui định của Chính phủ về mức lương tối thiểu tại thời điểm hiện nay; Căn cứ hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số05/2012/TTLT-VKSNDTC-TANDTC- BCA-BTP-BQP-BTC-BNN&PTNT ngày 02/11/2012, thì cơ quan tố tụng đã gây ra oan sai sẽ phải có trách nhiệm bồi thường cho ông Chấn một số các khoản thiệt hại:
Thứ nhất, khoản thiệt hại về vật chất (Tạm thời chỉ tính về khoản thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút) sẽ được tính theo phương thức, cách thức cụ thể là: Thời gian thực tế mà người được xác định là bị oan, sai đã bị tạm giữ, tạm giam x (nhân) với mức thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút (Tạm thời xác định theo mức lương tối thiểu chung do Nhà nước quy định tại thời điểm giải quyết bồi thường). Như vậy khoản thu nhập thực tế bị mất trong thời giam bị tạm giam tính ở mức tối thiểu (Có thể sẽ cao hơn) cụ thể sẽ là:
3.685 ngày x 52.272đồng/ngày = 192.622.320 đồng.
Thứ hai, khoản thiệt hại do tổn thất về tinh thần (Bao gồm thiệt hại do tổn thất về tinh thần trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam, chấp hành hình phạt tù và thiệt hại do tổn thất về tinh thần trong thời gian bị khởi tố, truy tố, xét xử, thi hành án mà không bị tạm giữ, tạm giam) sẽ được tính cụ thể là là:
(3.685 x 3 + 80 ngày) x 52.272đồng/ngày = 582.048.720 đồng.
Suốt 10 năm qua ông Chấn đã phải nhận án oan.
Thứ ba, cơ quan tiến hành tố tụng đã gây ra oan sai có thể được xem xét và có thể sẽ phải bồi thường cho ông Chấn các khoản thiệt hại khác như: Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm; Thiệt hại về vật chất do bị tổn hại về sức khỏe; Chi phí thực tế người bị thiệt hại đã bỏ ra trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử; Thiệt hại do tổn thất về tinh thần trong trường hợp sức khỏe bị xâm phạm …v.v, nếu như ông Chấn đưa ra căn cứ để chứng minh các khoản thiệt hại này và có yêu cầu bồi thường.
Tổng thiệt hại về vật chất và thiệt hại do tổn thất về tinh thần mà cơ quan tiến hành tố tụng gây ra oan sai cần phải bồi thường ngay cho ông Chấn tạm tính là:
192.622.320đồng + 582.048.720đồng = 774.671.040 đồng.
Thiết nghĩ, cơ quan tiến hành tố tụng đã gây ra oan sai đối với ông Chân cần chủ động và cần sớm thực hiện việc bồi thường để đảm bảo quyền lợi cho người bị oan sai. Đó cũng là nguyên tắc của pháp luật Việt Nam. Nếu sớm nhận được số tiền bồi thường thì có lẽ ông Chấn và gia đình ông Chấn sẽ bớt đi một phần lo âu,sẽ được đón một cái tết nguyên đán trong niềm vui ban đầu ngay sau ngày được minh oan.
Luật sư Dương Minh Kiên
(Văn phòng Luật sư Dương Minh Nhâm - Đoàn luật sư Bắc Giang)
