Tại phiên thảo luận sáng nay về kết quả thực hiện nghị quyết chất vấn của Quốc hội, trước câu hỏi về vấn đề xuống cấp đạo đức ngành Y của Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (Tp Hồ Chí Minh), Bộ trưởng Bộ Y tế đã có những ý kiến trả lời.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: "Về vấn đề liên quan đến Y đức của ngành Y tế trong thời gian vừa qua, đặc biệt nhất là vụ thẩm mỹ viện Cát Tường. Dù là ở nguyên nhân trực tiếp hay nguyên nhân gián tiếp, khách quan hay chủ quan thì người đứng đầu Bộ Y tế phải có trách nhiệm.
Về đạo đức nghề nghiệp thì lĩnh vực nào cũng cần phải có và đạo đức ngành Y không phải chỉ được hình thành trong 6 năm đào tạo và hành nghề mà nó phải được hình thành từ lúc lọt lòng mẹ của đứa trẻ chào đời cho đến lúc sang hẳn thế giới bên kia đều phải có sự giáo dục của gia đình, xã hội và sự rèn luyện của chính nhân cách bản thân người đó.
Vụ Cát Tường là điển hình không phải chỉ là của đạo đức ngành Y mà đó là mất nhân tính của con người, gây ra nỗi đau đớn, bức xúc không phải cho nạn nhân mà đau đớn cho cả ngành Y từ trước đến nay. Tất cả cán bộ ngành Y chúng tôi đều chịu cảm giác là không thể tin đấy là sự thật".
Về nguyên nhân của vấn ề xuống cấp đạo đức ngành Y, Bộ trưởng Tiến cho rằng: "Về nguyên nhân xuống cấp đạo đức có rất nhiều nguyên nhân, chúng tôi chỉ nêu những nguyên nhân chính. Thứ nhất là bản thân con người đó không rèn luyện chính mình, từ xã hội, gia đình và trong quá trình đào tạo.
Thứ hai là một cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của chúng ta có những mặt tích cực, tuy nhiên, cơ chế thị trường vẫn có những tác động tiêu cực, đó là lợi nhuận, là mong muốn kiếm được nhiều tiền bất chấp, vượt quá khả năng cho phép của mình, nghề nghiệp, trách nhiệm.
Thứ ba, trong công lập quá tải bệnh viện nên thái độ, đạo đức nhiều khi cũng không đáp ứng được vấn đề thái độ, trách nhiệm.
Vấn đề thứ tư là người dân quá tin vào quảng cáo nên đi đến những nơi không có cơ sở vật chất đầy đủ để làm những dịch vụ y tế. Và một số nguyên nhân khác".
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cũng nêu ra một số giải pháp nhằm giải quyết thực trạng xuống cấp của Y đức: "Về giải pháp sắp tới thì chúng tôi nghĩ đây là một lần cảnh tỉnh toàn bộ hệ thống ngành Y tế chúng tôi để có thể vượt quá mọi khó khăn và quyết tâm sửa chữa.
Về văn bản quy phạm pháp luật, tất cả các văn bản Luật, Nghị định, Thông tư của Bộ ban hành về hành nghề tư nhân cũng như công lập đã được rõ và quy định những điều kiện nào thì được hành nghề trong điều kiện nào.
Và địa phương như Hà Nội còn ban hành chỉ thị số 10 về giao cấp cho chính quyền cấp quận, phường và tổ liên ngành đặc biệt về xã hội để quản lý các hoạt động về y tế tư nhân, mở ngoài giờ.
Chúng tôi cũng đã ban hành Thông tư rút giấy phép và đình chỉ hoạt động của các cơ sở hành nghề công lập và ngoài công lập. Chúng tôi cũng đang biên soạn một Thông tư về đạo đức ứng xử nghề nghiệp, cái này cũng rất nhạy cảm, nhiều cán bộ y tế nói với chúng tôi, tại sao các ngành khác không có mà ngành này, các đồng chí lãnh đạo lại xây dựng một cái đặc biệt, ai cũng có đạo đức.
Nhưng chúng tôi nói, ngành Y động chạm đến sức khỏe, tính mạng của người dân. Sai sót của kỹ sư máy chỉ hỏng cái máy tính nhưng sai sót của chúng ta sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân và tai biến của y khoa luôn rập rình không phải hàng tháng, hàng giờ mà là hàng phút.
Và không phải ở nước chúng ta mà ngay cả ở các nước phát triển như Hoa Kỳ thì tỷ lệ tỷ vong mẹ trên 100.000 ngàn trẻ đẻ sống cũng là 7/100.000, nhân lên với dân số... thì đó là điều mà người thầy thuốc ngoài trách nhiệm chuyên môn thì còn có trách nhiệm lương tâm nên rất căng thẳng, đòi hỏi cao và phải suốt đời. Vì thế chúng tôi quyết tâm ban hành Thông tư này.
Thứ ba là chúng tôi hiện nay đang thành lập đường dây nóng ở Bộ Y tế, Sở Y tế, bệnh viện tỉnh, huyện và ngày hôm qua, chúng tôi đã triển khai để sớm ban hành chỉ thị này để người dân có thể gọi, phát hiện, phản ánh tất cả.
Trong thời gian qua, chúng tôi nhận hơn 1.000 cuộc gọi điện thoại phản ánh trực tiếp với 3 nội dung: Thứ nhất là 50% người dân phản ánh về thái độ không tốt của cán bộ y tế, việc này chúng tôi sẽ chấn chỉnh về các biện pháp hành chính, tài chính, thi đua và theo Luật công chức, viên chức...
Thứ hai là những tắc trách, giải quyết không kịp thời về chuyên môn từ bệnh viện huyện, tỉnh, nếu không giải quyết thì đường dây nóng tới Sở Y tế, Bộ Y tế.
Chúng tôi cũng đã tổ chức 11 lớp về quy tắc ứng xử đạo đức cho khoảng 6.000 công nhân viên ngành Y và tiếp theo nữa, chúng tôi sẽ đưa vào kỷ luật những bệnh viện nào nếu xảy ra tiêu cực thì tất cả những danh hiệu thầy thuốc nhân dân, ưu tú và các phần thưởng nhà nước sẽ bị đình hoãn.
Đồng thời, theo phân công trách nhiệm thì Bộ trưởng, Giám đốc Sở, Giám đốc bệnh viện, Trưởng khoa và kể cả chính quyền địa phương theo phân cấp phải có sự phối hợp.
Chúng tôi nghĩ rằng, vấn đề đạo đức nghề nghiệp là vấn đề rất lớn và đặc biệt ngành Y chúng tôi cảm nhận sâu sắc vấn đề này, mong Quốc hội và xã hội cùng giám sát, giúp đỡ chúng tôi...
Chúng tôi cũng thấy rằng, những góp ý được đưa ra vừa rồi rất thẳng thắn, chân thành và đây một lần ngành Y tế sốc lại đạo đức nghề nghiệp. Chúng tôi cũng mong đường dây nóng này sẽ được các Đại biểu QH thường xuyên kiểm tra và nếu có phát hiện thì để chúng tôi có xử lý kịp thời.
Chúng tôi cũng vẫn hy vọng đại biểu và nhân dân nhìn một cách khoan dung và toàn diện hơn, bởi một năm ngành Y tế khám chữa cho 121 triệu người khám người có bảo hiểm y tế, dịch vụ.
Và hiện ngành đang có khoảng 400.000 cán bộ Y tế chưa kể ngoài công lập từ cơ sở đến Trung ương. Với số lượng nhiều như thế, chắc chắn sẽ có những tỷ lệ nhất định tai biến, cán bộ y tế không đảm bảo về trình độ, chuyên môn.
Tới đây chúng tôi sẽ có những đột phá về đào tạo chuyên môn, chuyển giao tiến bộ khoa học cho tuyến dưới..."