Quang cảnh bên ngoài Đại sứ quán Mỹ ở Havana, Cuba ngày 19/6/2017. Ảnh: Reuters
Những vụ tấn công âm thanh bí ẩn ở Trung Quốc và Cuba
Theo NBC News, các cơ quan tình báo Mỹ tham gia điều tra về “những vụ tấn công bí ẩn” khiến các nhân viên ngoại giao Mỹ ở Cuba và Trung Quốc bị tổn thương não đang coi Nga “là nghi phạm chính”.
Chiến dịch điều tra dài kỳ và liên tục do FBI, CIA cùng một số cơ quan chuyên môn khác của Mỹ thực hiện đặt nghi vấn nhiều khả năng Nga đã đứng đằng sau các cuộc tấn công này.
Cáo buộc trên được củng cố thêm dựa vào những bằng chứng thu thập được từ các vụ chặn thu liên lạc hay giới trong nghề vẫn gọi là “tình báo tín hiệu”.
Tuy nhiên, bằng chứng vẫn chưa đủ thuyết phục để Mỹ chính thức quy trách nhiệm cho Moscow về các sự cố bắt đầu xảy ra từ cuối năm 2016 và tiếp tục lặp lại vào năm 2018 khiến quan hệ Mỹ - Cuba rạn nứt trầm trọng.
Kể từ năm ngoái, Quân đội Mỹ đã tích cực giải mã công nghệ loại “vũ khí” được sử dụng để gây hại cho các nhà ngoại giao, gồm cả việc thử nghiệm các thiết bị khác nhau trên động vật.
Chính quyền Mỹ đã chuyển cho lực lượng không quân và Chương trình Nghiên cứu năng lượng Định hướng của họ tại Căn cứ Không quân Kirtland ở New Mexico, nơi quân đội Mỹ triển khai những phòng phòng thí nghiệm laser tiên tiến để thử nghiệm vũ khí điện từ công suất cao, gồm cả vi sóng.
Nhân viên đứng trong cơ sở đại sứ quán Mỹ ở Havana, Cuba. Ảnh: AP
Mặc dù tin rằng vi sóng hoặc một loại vũ khí điện từ phức tạp nào khác có thể đã được sử dụng để gây tác động lên các nhân viên ngoại giao nhưng Mỹ cũng đang tìm hiểu khả năng có một hoặc nhiều công nghệ bổ sung cũng được dùng tới, có thể kết hợp với vi sóng.
Washington cho biết, 26 nhân viên chính phủ Mỹ đã bị tổn thương trong các cuộc tấn công không rõ nguyên nhân tại nhà riêng và khách sạn của họ ở Havana, bắt đầu từ cuối năm 2016, gây chấn thương não, mất thính giác và các vấn đề liên quan tới nhận thức, thăng bằng, thị lực và thính giác.
Những âm thanh kỳ lạ mà các nhân viên nghe thấy ban đầu khiến các nhà điều tra Mỹ đặt nghi vấn về một loại vũ khí siêu âm nhưng FBI sau đó đã xác định nếu chỉ riêng sóng âm không thể gây ra thương tích.
Năm nay, một nhân viên Mỹ ở Trung Quốc được chẩn đoán mắc các triệu chứng tương tự sau khi nghe thấy những âm thanh kỳ lạ ở Quảng Châu. Nhiều nhân viên khác làm việc ở Trung Quốc cũng đang được kiểm tra.
Cáo buộc vô căn cứ
Động cơ chính xác của những hành động này là gì vẫn chưa được rõ nhưng các vụ việc đã gây ra rạn nứt trong quan hệ giữa Mỹ và Cuba khiến Washington phải triệu hồi hầu hết các nhà ngoại giao và nhân viên tình báo của mình khỏi hòn đảo này.
Ở giai đoạn điều tra ban đầu, các quan chức cấp cao của Mỹ nêu ra khả năng những căn bệnh là hậu quả không mong muốn từ một số công nghệ gián điệp mới.
Các cuộc tấn công không rõ nguyên nhân gây chấn thương não, mất thính giác và các vấn đề liên quan tới nhận thức, thăng bằng, thị lực và thính giác
Thế nhưng, trong phiên điều trần trước Quốc hội vào tuần trước, các quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định những sự cố này nên được coi là "các cuộc tấn công".
“Bộ Ngoại giao đã đi đến kết luận rằng đó là các cuộc tấn công”, Đại sứ Peter Boode, người chỉ huy lực lượng đặc trách ứng phó với các vụ việc, phát biểu tại Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ.
Một quan chức của Mỹ xác nhận với NBC News rằng, “không có lý do nào khác mà phải tin rằng đây là một hành động cố ý”.
Theo NBC News, nếu Nga thực sự đã sử dụng vũ khí tương lai để làm tổn thương não của các nhân viên Mỹ thì vụ việc sẽ đánh dấu một bước leo thang nguy hiểm với các quốc gia phương Tây, bên cạnh họ bị cáo buộc dùng chất độc thần kinh cấp quân sự để đầu độc một cựu điệp viên và con gái của ông ta ở Anh.
Các quan chức Chính phủ Nga hiện chưa trả lời yêu cầu bình luận của NBC News về những thông tin nêu trên.
Trong tuyên bố của mình, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert cho biết: “Cuộc điều tra vẫn đang diễn ra. Chúng tôi chưa xác định ai phải chịu trách nhiệm về các vụ tấn công sức khỏe này”. Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ cũng từ chối bình luận về vụ việc.
Trong khi đó, giới chức Cuba cho rằng những thông tin mà NBC News công bố là “vô trách nhiệm”. Ông Carlos de Cossio, Vụ trưởng Vụ nước Mỹ của Bộ Ngoại giao Cuba đã viết trên Twitter: “Cuba không hành động và không cho phép bất kỳ ai có hành động chống lại các nhà ngoại giao của bất kỳ quốc gia nào trên lãnh thổ nước mình”.