4 hệ lụy khi trẻ bị bạo hành
Bạo hành trẻ em luôn là vấn đề gây bức xúc cộng đồng. Vụ việc bạo hành tại Mái ấm Hoa Hồng gần đây khiến nhiều người lo ngại về ảnh hưởng tâm lý đối với những đứa trẻ.
Ths.BS Nguyễn Viết Chung, Trưởng khoa Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện E), cho biết bất cứ nhóm trẻ nào bị bạo hành đều chịu ảnh hưởng tới thể chất và tinh thần ở những mức độ khác nhau:
Về mặt phát triển thể chất, vận động: Trẻ nhỏ dưới 3 tuổi bị bạo hành sẽ phải đối mặt với những nguy cơ về cơ thể như gãy xương, dễ mắc bệnh về hô hấp, tiết niệu, cơ – xương. Trẻ bị bạo hành có thể phát triển chậm về mặt thể chất, chậm phát triển vận động.
Về mặt nhận thức: Theo bác sĩ Chung, trẻ dưới 3 tuổi bị bạo hành có nguy cơ phát triển nhận thức chậm hơn so với trẻ không bị bạo hành. Ví dụ, trẻ đến tuổi biết nói nhưng không nói được; đến tuổi biết tương tác nhưng không làm được; khó nhận biết đồ vật, con người; chậm phát triển ngôn ngữ...
Trẻ bị bạo hành ở Mái ấm Hoa Hồng (Ảnh cắt từ clip của báo Thanh Niên).
Về mặt cảm xúc xã hội: Trẻ bị bạo hành có thể kém hơn trong việc hiểu cảm xúc của người khác. Trẻ thường có những cảm xúc tiêu cực khi lớn lên và có thể có những cơn bộc phát cảm xúc như mất kiềm chế, giận dữ, cáu gắt, đánh người khác. Xu hướng thứ hai, trẻ thu rút khỏi xã hội, ít tương tác với mọi người. Trẻ chỉ biểu hiện ra bên ngoài bằng những cảm xúc buồn rầu, than khóc. Trong mối quan hệ với người khác, trẻ sẽ cảm thấy không an toàn và lo âu chia ly.
Về mặt bệnh lý: Bác sĩ Chung cho hay trẻ bị bạo hành có thể sẽ có những hành vi chống đối. Một số trẻ có rối loạn trầm cảm, rối loạn gắn kết với người khác, stress sau sang chấn, rối loạn thích ứng, rối loạn khả năng điều hòa cảm xúc.
Bác sĩ Chung cho biết không phải 100% trẻ bị bạo hành sẽ có những rối loạn trên, tuy nhiên, vẫn sẽ có những di chứng nhất định nên cần phải theo dõi, quan tâm tới trẻ.
Hậu quả có thể kéo dài
Chuyên gia tâm lý học trẻ em Phan Thị Lan Hương, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quyền trẻ em (thuộc Hội Liên hiệp Khoa học Kỹ thuật Việt Nam, Bộ Khoa học & Công nghệ), cho hay tất cả những dấu ấn liên quan tới bạo hành đều có hệ lụy với trẻ. Tuy nhiên, với các bạn nhỏ dưới ba tuổi, mức độ ảnh hưởng sẽ không biểu hiện rõ nét như trẻ lớn. Ví dụ, trẻ lớn có thể biểu hiện luôn trong cách ứng xử, giao tiếp, hành vi do đã có nhận thức. Còn trẻ dưới ba tuổi, biểu hiện có thể là tè dầm, ị đùn, khóc, ngủ hay giật mình, ăn uống kém. Ngoài ra, trẻ có thể rơi vào tình trạng thoái lui kỹ năng, hành vi, giao tiếp.
Cơ quan chức năng kiểm tra hoạt động của Mái ấm Hoa Hồng.
Theo nữ chuyên gia, những hệ lụy về mặt sức khỏe tâm thần có thể sẽ theo trẻ ngay cả khi trẻ được chuyển tới một nơi chăm sóc mới.
Chuyên gia tâm lý Lan Hương phân tích: "Với trẻ còn nhỏ chưa có nhận thức, khi chuyển tới một môi trường mới có sự vỗ về, yêu thương thì trẻ sẽ nguôi ngoai và quên đi. Tuy nhiên, với trẻ lớn hơn từ 2-3 tuổi bắt đầu có nhận thức yêu - ghét, sợ hãi sẽ có hậu quả tâm lý để lại rất lâu dài nếu như không có biện pháp hỗ trợ".
"Có thể trong cuộc sống hàng ngày trẻ có thể quên, nhưng đến lúc nào đó gặp lại hoàn cảnh đó, trẻ vô thức nhớ lại, dẫn tới khủng hoảng nhất định. Bị bạo hành là nỗi đau khiến cho trẻ trở nên nhạy cảm".
Chuyên gia Lan Hương nói thêm: "Phải có sự yêu thương, nhẫn nại thì mới có thể chăm sóc được những đứa trẻ, vì trẻ quá nhỏ. Cho nên với bất cứ mái ấm nào thì người quản lý phải là người yêu thương trẻ vô điều kiện. Tuyển dụng người chăm sóc cũng phải là những người có tình yêu thương với trẻ để tránh sự việc đáng tiếc khác có thể xảy ra".