Tổng thống Vladimir Putin đã lên tiếng xác nhận Hải quân Nga đang chuẩn bị triển khai loại tên lửa hành trình siêu âm đầu tiên trên thế giới - Zircon, vào cuối năm 2019.
Thông báo này được đích thân ông Putin đưa ra trong chuyến đi thị sát tiến trình đóng tàu hộ vệ Gremyashchiy mới tại một xưởng đóng tàu ở vùng Kaliningrad.
Theo kế hoạch sự kiến, Gremyashchiy sẽ được Hải quân Nga đưa vào hoạt động trong tháng 12 tới đây.
Thông tin trước đó cho biết, chiếc tàu chiến mới này sẽ trang bị tên lửa hành trình 3M-54 Kalibr thuộc thế hệ cũ hơn.
Tuy nhiên, nhiều nguồn tin Nga sau đó xác nhận, Gremyashchiy cũng tương thích với tên lửa Zircon. Tổng thống Putin cho biết, "các tên lửa hành trình Zircon chắc chắn sẽ có mặt" trên tàu chiến mới.
Hoạt động ở vận tốc Mach 3, tầm tấn công 700 km và với quỹ đạo bay bám mặt biển khiến nó gần như không thể bị đánh chặn, tên lửa hành trình 3M-54 Kalibr được đánh giá là vượt xa hầu hết các thủ đủ về khả năng tác chiến.
Tàu chiến Nga phóng tên lửa hành trình Kalibr trên biển Caspi. Ảnh: MW
Vì vậy, một khi Zircon được trang bị cho các tàu chiến Nga, kể cả các lớp tàu hạng nhẹ chỉ 2.200 tấn như Gremyashchiy thì lợi thế vượt trỗi so với các tàu đối phương là điều không phải bàn cãi.
Zircon dự kiến sẽ có vận tốc trên Mach 8 và tầm tấn công trên 1.000 km, đủ sức xé toạc ngay cả những lớp tàu chiến có kích thước lớn nhất chỉ bằng một đòn tấn công trước khi đối phương kịp khai hỏa đáp trả.
Tên lửa hành trình Zircon sẽ được trang bị cho phần lớn tàu chiến trong hạm đội Nga, gồm cả các tàu ngầm tấn công như Kilo hay chiến hạm Kirov mới nâng cấp.
Các tàu chiến của Hải quân Mỹ và đồng minh hiện nay chủ yếu dựa vào sức mạnh tấn công của tên lửa hành trình Harpoon. Phiên bản tiên tiến nhất của dòng tên lửa này dự kiến sẽ được đưa vào biên chế đầu những năm 2020 và có tầm bắn chỉ xấp xỉ 300 km.
Harpoon bay ở vận tốc dưới âm, khoảng Mach 0,8 và mặc dù được lắp đặt các hệ thống tác chiến điện tử tối tân hơn các dòng tên lửa thế hệ trước nhưng khả năng cơ động của nó không thể so sánh với Zircon.
Quân đội Trung Quốc gần đây cũng đưa vào biên chế tên lửa YJ-100 có tầm bắn tương đương với Zircon, Mặc dù vậy, so vận tốc tấn công và khả năng cơ động, YJ-100 còn kém xa Zircon.
Hiện chưa rõ liệu tên lửa hành trình Zircon có được Nga đưa vào chương trinh xuất khẩu hay không.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Tạp chí Military Watch, với việc Trung Quốc, Việt Nam và một số quốc gia khác đã triển khai các tàu chiến tiên tiến của Nga, chẳng hạn như tàu ngầm Kilo thì dòng tên lửa này hoàn toàn có khả năng tương thích.
Tên lửa hành trình siêu thanh Zircon được đánh giá có thể chọc thủng mọi hệ thống phòng không của Mỹ