Cây dây thần thông là một loại thảo dược được sử dụng trong Đông y với nhiều tác dụng chống độc và bảo vệ sức khỏe. Loại cây dây leo này có các nốt thắt tạo thành mấu trên thân, có lá hình bầu dục, đầu lá hơi nhọn, phần gốc lá hình tim. Ở nước ta, phạm vi phân bố của loài cây này khá hạn chế, chủ yếu tìm thấy ở Cần Thơ, An Giang, Ninh Bình và chủ yếu được dùng làm dược liệu.
Theo một số nghiên cứu, cây dây thần thông có chứa nhiều loại dưỡng chất và khoáng chất như columbin, chasmanthin, palmarin, tinosporid, picroretin, magnoflorin, tembetarin, tinosporin, các loại chất oxi hóa,…. có tác dụng vô cùng tốt trong việc điều trị và phòng ngừa một số loại bệnh.
Dưới đây là một số công dụng nổi bật của loại thảo dược này:
1. Kiểm soát đường huyết
Theo các chuyên gia, cây dây thần thông là loại cây giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và cải thiện độ nhạy insulin hiệu quả. Y học cổ truyền Ấn Độ cũng sử dụng loại cây này trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.
Một trong những cơ chế làm giảm đường máu sau ăn của cây dây thần thông là nhờ tác dụng ức chế enzyme glucosidase và amylase trong tuyến tụy và nước bọt. Bên cạnh đó, tác dụng ngăn ngừa các gốc tự do của loại cây này còn giúp làm giảm những biến chứng gặp phải trong bệnh lý đái tháo đường. Một số các nghiên cứu trên động vật còn ghi nhận việc loại cây này có thể kích thích tăng bài tiết insullin giúp điều chỉnh lượng đường máu.
2. Điều hòa miễn dịch
Trong cây thần thông có chứa các hoạt chất: Syringing, Tinocordiside, Cordifolioside A, Magnoflorine, N-formyl annonain, 11-hydroxy mustakone,... có thể điều hòa miễn dịch hiệu quả. Những hoạt chất này sẽ giúp tăng cường khả năng thực bào của đại thực bào, sản xuất ra các yếu tố phản ứng trung hòa gốc tự do gây hại cho cơ thể, kích thích đại thực bào và tế bào lách tăng sản xuất oxit nitric để chống lại khối u. Bên cạnh đó, chiết xuất dây thần thông trong nước ảnh hưởng đến việc sản xuất cytokine, tính phân bào, hoạt hóa tế bào miễn dịch.
3. Tốt cho xương
Dây thần thông cũng được sử dụng trong điều trị các bệnh lý xương khớp, đặc biệt là viêm khớp dạng thấp. Theo Đông y, cây thần thông kết hợp gừng hoặc sử dụng đơn lẻ đều có thể điều trị dạng bệnh lý gây khó khăn và đau đớn cho người bệnh này.
Nghiên cứu trên mô hình nguyên bào xương chỉ ra rằng loại cây này sẽ giúp làm tăng di chuyển, tăng sinh và biệt hóa khoáng chất bên ngoài vào cấu trúc xương, nhờ đó giúp giảm loãng xương. Nghiên cứu khác trên chuột bạch cũng cho thấy công dụng chống loãng xương đối với loài động vật có vú. Đặc biệt, chiết xuất Beta-Ecdysone của loại cây này cũng được chứng minh làm tăng phần nào độ dày sụn khớp của chuột. Từ đó có thể thấy loại thảo dược này có hiệu quả trong việc hỗ trợ sự phục hồi và bảo vệ xương khớp.
4. Chống ung thư
Dây thần thông cũng có tiềm năng trong việc ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư. Điều này đã được chứng minh qua các nghiên cứu trên mô hình động vật. Theo đó, chiết xuất có phân đoạn chứa polysaccharide từ loại thảo dược này giúp giảm đi khả năng di căn của các tế bào u ác tính. Đặc biệt, các dấu hiệu về sự phát triển mạch máu quanh khối u đã giảm đi một cách đáng kể ở động vật sau khi được điều trị bằng loại thảo dược này.
5. Tốt cho gan và thận
Chiết xuất của cây thần thông cũng được chứng minh có tác dụng cho gan và thận. Theo các nghiên cứu, loại thảo dược này có khả năng loại bỏ đi các gốc tự do và chống lại độc tính trên thận do nhiễm aflatoxin, đồng thời giúp bảo vệ gan, chống loét dạ dày, ngăn chặn những tổn thương gan có thể gặp khi gây độc bằng chì nitrat.
Tuy là loại thảo dược mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng hiện nay, để khẳng định được dược tính của thảo dược này, y học hiện đại vẫn còn phải nghiên cứu nhiều. Vì thế, trước khi chữa bệnh bằng cây thần thông, người bệnh nên đến thầy thuốc Đông y thăm khám để được chỉ định dùng thuốc an toàn.
(Tổng hợp)